Бесплатный фрагмент - Günahsız günahkar

Fatma Əhməd qızı, Balakən rayonunun Püştətala sovetliyində anadan olmuşam. Qamış tala kəndində böyümüşəm. Atam göndolov Əhməd, Balakən rayonunda dağ kəşviyyatı idarəsində, uzun müddət can həkimi olaraq çalışıb. Anam Alqayeva Şahizər, oxuduğum Qaravəli orta kənd məktəbində, iftidayi sinif Müəlliməsi olaraq, 30 ildən çox çalışıb. Ailəmiz 5 bacı, 2 qardaşdan ibarətdir, mən evimizin ən kiçik evladıyam. Balakən rayonunun Katex kəndində, ailə qurmuşam. Bir evladım var, uzun illərdir Russiyanın Tomsk şəhərində yaşayıram. Harda yaşadığımdan asılı olmayaraq, yaşadığım yerə və İnsanlarına sayğı duyuram. Hər zaman sadəliyə və düzgünlüyə üstünlük verməyi xoşlayıram. Fəvvarit sözüm, İNSAN OL.

Fatma Nabieva

---

Avtobus xeyli getdikdən sonra, Aylın yerindən qalxdı. Çantasını götürüb, şoferin yanına yaxınlaşıb — şoferə: bağışlayın, qarşıda saxlayarsınızmı? mən gedəsi olmadım, enmək istəyirəm. Şofer avtobusu biraz qarşıda sağa çəkib saxladı, — şoferə: vacib zəng gəldi, pulumuda almayacam sizdən, narahat olmayın. Çantamı zəhmət olmasa ala bilərəmmi? şoferin köməkçisi avtobusdan enərək, baqajı açıb Aylının çantasını verdi. Aylın çantasını — verənə: sizə uğurlu yol. Oğlan — Aylına: çox sağolun xanım sizədə uğurlar, tez avtobusa mindi, qapilar bağlandı avtobus getdi.

Aylın yolun kənarında dayanıb baxdı, az vaxtda maşın gəlib dayandı yanında, rəis idi sükan arxasındakı. Aylın çantasını baqaja qoyub, tez keçib əyləşdi ki, görən olmasın. Rəyis tez qaza basaraq yoluna davam etdi. Rəyis — Aylına: çox gözəl başlanğıcdır qızım işinə, bravo dediyimiz kimi yerinə yetirdin hər şeyi. Aylın — rəyisə: işimizin nə qədər ciddi olduğunu bilirəm yoldaş rəyis, dəqiq olmalıdır dediyiniz kimi hər şey, vaxtında və saatında. Rəyis maşını idarə edərək — Aylına: sən bizdə qalcaqsan. Aylın — rəyisə: nəə? sizdə niyə? sən Allah yoldaş rəyis məni oğlunuzla üzləşdirməyin. Çox üzür istəyirəm sözümə görə, oğlunuz sizin kimi ali çənab deyil. Rəyis gülərək, — Aylına: hə əsəbidir oğlum razıyam səninlə, birazda gözdən tərbiyəsini qaçırdığımı gecdə olsa indi anlayıram. Sən onun elə danışmağına baxma qızım, ürəyi pambıq kimi yumşaqdır. Aylın — rəyisə: xayiş edirəm mən otəldə və ya başqa evdə kirayədə qalaram. Nə olar bircə sizdə qalmayım çox xayiş edirəm sizdən, — Aylına: qızım səni kimsə görməməlidir, bu şəhərdən getdiyini düşünür hər kəs, birdəki işimizi anlayırsan çox təhlükəlidir. Mən səni başqa yerdə etibar edib qoya bilmərəm, səni evimizdə Sərdar hazırlaşdıracaq lazım olanlar. Aylın əli ilə alnına vurub of, off, mən necə yuxumu qarışdırmadım axşam? necə hiss etmədim rahat yatdım belə, aman Allahım bircə məni onunla sınağa çəkmə. Aylın bir anlıq rəyisi unudub öz — özünə deyinirdi, rəyis maşını idarə edərək Aylına gülməməkçün özünü zor tuturdu. Aylın — rəyisə: yoldaş rəyis mən bəlkədə dediyimiz o işdən sağ dönərəm, ancaq oğlunuzla bir evdə bir gün yaşasam sabahı üzümə açmaram, inanın infarkt olaram. Rəyis qəh — qəhə çəkib Aylının sözünə ürəkdən güldü, qızım bilirəm ikiniz bir — birinizlə yola getmirsiniz, ancaq sənin həyatını təhlükəyə ata bilmərəm anla. Birdə deyirəm başqa yerdə təlimin mümkünsüzdür çox düşündüm, mənim evimdə olduğunu bilməz kimsə, sənin haqda bir mən birdə oğlum biləcək. Əks halda bizdə qalmağa razı olmayıb şəhərdə gəzib dolaşcaqsansa de indidən işimizə son qoyaq. Aylın — rəyisə: tamam gərək deyil dediyiniz kimi olsun, maşının yan şüşəsindən dışarı baxdı üzgün.

Rəyis anlayırdı Aylının nədən narahat olduğunu, — Aylına: qızım mən səni bu işə dəvət etdiyimçün çox üzgünəm, sənin həyatın çox dəyərlidir mənimçün bil. Bəzi satqınlardan və təhlükədən səni yanımızda evimizdə hazırlayaraq qoruya bilərik, sənin gizlin hazırlandığını uçan quşda bilməməlidir. Rəyis — Aylına: bu gün sənə oxşar kefsiz olan bir nəfəridə gördüm səndən başqa, dur xatırlayım kim idi o? hə yadıma düşdü Sərdarda gördüm, gülümsədi. O da sənin kimi kefsiz oldu bildiyində səni hazırlaşdıracaq işlə əlaqədar, + sənədən fərqli olaraq çox əsəbləşdi. Ancaq bu ciddi işdir belə məsələhətdir dediyimdə anladı, razılaşdı o da qırmadı məni sənin kimi, çox sağolsun ikinizdə. Rəyis Aylına qandırırdı ki, davalaşsanızda bir nöqtəyə gələcəksiniz işin xətrinə. Aylın susdu artıq söz demədi, rəyis güzgüdən Aylına baxıb gülümsəyərək, maşının sürəətini artırdı.

Aylının getməsinə hər kəs üzülmüşdü, Sadiq evə çatan kimi küçüyü qucağından yerə buraxıb — küçüyə: qaç yeməyini ye, küçüyə baxıb gülümsədi. Anası — Sadiqə: oğlum Aylını uğurladınızmı? Sadiq dərindən nəfəs alıb — anasına: hə ana getdi. Sadiqin üzgün olduğunu anladı, ancaq artıq söz demədi, — anasına: mən otağımdayam, getdi. Anası oğlunun ardınca baxıb yavaş səslə, Aylın olduğunda qədrini bilmədin çox üzdün. İndi qızım getdi deyə heç özündə bilmədən elə üzgünsən ki oğlum, dərindən ah çəkib başını narazılıqla sirkələdi. İntizar gəldi — Şahnaza: Şahnaz xanım axşama gələcək qonaqlarınıza nələr hazırlayaçağımız haqda məsləhət verərdiniz zəhmət olmassa. Şahnaz — İntizara: gedək birlikdə düşünək, fikrim qarışdı heç özümdə bilmirəm, getdilər.

Sadiq öz otağına getmədi, Aylının otağına gəlib qapını açıb otağa baxdı üzgün — üzgün. Aayağının yanına gəlmiş kücüyü quçağına alıb — küçüyə: darıxırsanmı dostunçün? qapını örtüb qucağında küçüklə gəlib Aylının yatağında uzandı. Küçüyü qarnının üstə qoyub başını tumarlayaraq — küçüyə: müalicə olunsun gələcək darıxma. Biraz küçüyü sığallatıb gülümsəyərək, — küçüyə: darıxsan səninlə gedərik yanına, dərindən nəfəs alıb gülümsəyərək, küçüyü qaldırıb yuxarda tutdu. Bilirsən? mən Aylını tanıdığımdan bir dəfədə olsun onun gərçəkdən gülümsədiyini görməmişdim. Ancaq sən gəldiyindən sonra onun üzünün ifadəsini gərçəkdən dəyişdirə bildin. Sən balaca varlıq gülümsəməsinə səbəb oldun, əsil dostsan. Sənin adını seçməyində yanılmadı Aylın, mən bu qədər vaxtda onu anlamadım, bacarmadım yazığın üzünü güldürə. Sən isə gəldiyin andan onu anladın sevdin, dərindən nəfəs alıb yerində oturdu. Allahım güldüyüm başıma gəlir, mən artıq öz — özümə küçüklə danışıram. Yatağa uzanıb küçüyü sinəsinə qoyub — küçüyə: sən gərçəkdən çox şirinsən dostum, başını tumarladı.

Ramiz Kamilnən evə gəlib kefsiz oturmuşdu, Aylının dediyi söz yadından çıxmırdı. Kamil — Ramizə: nə dedi Ayın sənə? yol boyuda demədin mənə. Ramiz biraz baxıb, — Kamilə: dedi səhv bir şey eləsəm məni bağışla və hammıdan halallıq istə əvəzimdən. Kamil narahat oldu — Ramizə: niyə elə desin ki? bilmədiyimiz bir problemimi var? Ramiz çiyinlərini çəkib, bilmirəm ki dostum. Kamil biraz düşünüb — Ramizə: yazıq yaddaşının itəcəyini filanmı düşünmüş? yəqin həkimin sözü çox ciddiliyə almış. Aylın həyatta tərs bir şey etməz bilirik artıq bunu, ancaq tərs olan bir şeyə doğru addımlayar, of demədən yandırar özünü. Ramiz — Kamilə: inşallah olmaz tərsə gedən bir şey, Kamil divana söykənib qollarını bir — birinə dolayıb Ramizə baxdı. Ramizin hələdə fikrində qalmışdı Aylının sözündən, qarşısındakı içkidən içərək — Kamilə: mən bir zəng edib baxım necədir. Telefonunu çıxarıb Aylına zəng etdi, alo canım, — Ramizə: birdənəm darıxdınmı? Ramiz Aylının səsini eşidib rahat oldu. Canım mənim darıxmarammı? səsini eşitdim rahat oldum, necəsən? — Ramiə: darıxma birdənəm yaxşıyam narahat olma. Kamil səni təkmi qoydu, yanında deyilmi? Ramiz gülümsəyib, — Aylına: yox yanımdadı, dostum məni tək qoymaz heç vaxtı. Aylın gülümsəyərək, — Ramizə: Kamil kimi ikinci dost nə sən taparsan, nədə mən. Qədrini blməliyik onun, — Aylına: verim danış özüylə, telefonu kamilə uzatdı.

Kamil tellefonu götürdü, alo canım salam, yol yormur ki səni? — Kamilə: yox yormur, narahat olma hər şey yaxşıdır. Sən orda mənim birdənəmi tək qoyma, tamammı? Kamil Aylının sözünü anlamağa calışdı, şüphəli qalmışdılar. Qoymuram canım sən Ramizdən narahat qalma mən onunlayam, əsil biz səndən narahatıq, dərindən nəfəs alıb Ramizə baxdı. Aylın — Kamilə: niyə narahatsınız məndən? — Aylına: yenə özünü oda — ocağa atıb qəhrəmanlıq etməndən ola bilərmi? Ramizi mənə tapşırırsan. Ramizdəndə hər kəsdən əvəzinə halallıq istəməyini xayiş edirsən, bizim bilmədiyimiz bir şeymi var? Aylın gülümsəyərək, — Kamilə: uzun yol gedirəm kim bilir nə olacaq, o üzdən dedim. Kamil — Aylına: şər deməsək xeyir gəlməz məsəli çəkmişsən, sən cavankən qocalırsan canım məsəl çəkmələr filan. Aylın — Kamİlə: hə oğlum səndə bir gün qocalaçaqsan mənim kimi, Kamil Aylının sözünə güldü. Canım nə olsada zarafatından heç qalmırsanda, — Kamilə: zarafatla yaşayıram mən dostum. Kamil — Aylına: zarafatcıl insanların dərdi çox olur hər zaman, başqalarını güldürərək öz dərtlərini içlərində gizlədirlər. İstəmirlər özlərindən başqaları anlasınlar, üzülsünlər. Mən düz tapdım, elə deyilmi? Kamilin bu sözünə Aylın biraz vaxlıq susdu. Kamil — Aylına: burdasanmı canım? — Kamilə: hə burdayam. Az vaxlıq dediyin sözün mənə aid olub — olmadığını düşünürdüm, yenə zarafata saldı sözü sualdan qaçdı. Kamil dərindən nəfəs alıb — Aylına: özünə yaxşı bax. Çatdığında zəng et mütləq bildir gözləyəcəyik zəngini, — Kamilə: tamam deyərəm, öpürəm hamınızı. Kamilə birinci idi Aylın öpürəm sözünü deyirdi, Kamil — Aylına: bizdə səni öpürük canım. Sağollaşıb telefonu söndürüb masaya qoyub, əllərini üzünə çəkib baxdı Ramizə, Kamil Aylından şüphələnmədi. Kamil — Ramizə: hər sözü zarafata salır, ürəyim nəyə isə görə narahat oldu. Sözlərindən bəzən anlamaq çox çətindir onu, bəzən anlamırsan hansını doğru, hansını zarafatla deyir. Belə dediyində Ramiz Kamilə baxıb güldü. Kamildə öz içkisini götürüb içərək düşündü, Aylının sözlərindən bir şeylər axtarırdı. Ramiz başını narazılıqla sirkələyərək baxdıb gülümsədi, Aylının Kamili incitməsinə. Ramiz — Kamizlə: hə dostum o elədir, birdənəsinin ürəyini bəzən anlamaq çox çətin olur sözlərindən. Ramizin ürəyim deməsini duyduqda, Kamil içkini başına çəkib sonuna qədər içib, bakalı masaya qoydu. İçki içini yandırsada bildirmədi, kənara baxdı üzgün — üzgün.

Rəyis Aylını evinə gətirdi, çantaları divanın yanında yerə qoyub — Aylına: xoş gəldin qızım. Aylın — rəyisə: vallah yoldaş rəyis bir elədə xoş sayılmır gəlişim oğlunuzun burnunun dibinə. Rəyis Aylının sözünə gülümsəyərək, — Aylına: sən məni bu gün çox güldürürdün qızım, çoxdandı gülməyi unutmuşdum, sayəndə üzüm güldü.

Sərdarda gəldi — atasına: mən bir ay izin aldım sağollaşdım hər kəs ilə, qalan işi sən həll edərsən. Sərdarın danışığından Aylın biraz pərt qaldı, sanki dəyişmişdi. Sərdar — Aylına: başımın bəlası hazırsamı təlimə? Aylın cavab verincə — Aylına: demək ki hazırsan qarşımdasan. Rəyis — Aylına: birdə təkrarlıyıram qızım, səninlə dediyim kimi Sərdar məşğul olacaq, Sərdar atasının sözünü yozaraq Aylına göz vurdu. Atasının oğlunun hərəkəti gözündən qaçmadı, — Sərdara: Sərdar bəy məşğul dediyim işlə əlaqədardır xatırladım sənə bir daha, işində ciddi olaraq dediyim hər şeyi yerinə yetirəcəksən. Sərdar çest verərək — atasına: baş üstə yoldaş rəyis, dediklərini yerinə dəqiqliklə yetirəcəyimə və bunu tezliklə ölümə göndərməkçün əlimdən gələni əsirgəməyəcəm. Atası başını narazılıqla sirkələyərək Sərdara işarə etdi ki, qutar qızı incitməyi. Sərdar — atasına: atacan dediyin kimi mən bununla məşğul olacam, həmdə çox ciddi. Aylına baxdı kinlə gülümsəyərək, atasıda bilirdi Aylının bu işə razı olmasından Sərdar narazıdır, belə deyib Aylını qorxudaraq işindən çəkindirməyə çalışırdı. Aylında Sərdara fikir verməməyə çalışırdı. Rəyis — Aylına: dediyim kimi bizimlə burda qalacaqsan, şəhərə çıxıb yaxınlarından kimsəyə görünməyəcəkən. Sənin otağını birazdan göstərəcək Sərdar, burda bir də otaq hazırlamışıq ki, sənə görüntülü zəng etdiklərində o otağa keçəcəksən. Hər kəs müalicə aldığın xəstəxananın otağında olduğunu düşünəcəklər. Təlim yerində idman zalı olacaq, hər şeylə orda məşğul olacaqsınız Sərdarala. Sərdar atasının sözünə gülümsədi, atası oğluna əsəbləşsədə, artıq söz demədi. Saatına baxıb — olara: mən işə gec qalıram qalanı axşam danışarıq, sizə uğurlar dediklərimi unutmayın ikinizdə, axşama görüşərik getdi.

Aylın Sərdarla qaldı üz — üzə, Sərdar süzürdü baxışları ilə — Aylına: götür çantalarını martş otağına ardımca. Aylın Sərdarın kobut davranışına öyrənmişdi artıq, Sərdara tərs — tərs baxıb cantalarına yaxınlaşdı. Sərdar — Aylına: birdə hünər etmə kamandirinə elə baxmağa, sən məni anladınmı? Aylın çantasını götürüb yavaş səslə öz — özünə: ay mən səndən olası kamandirin, sözünün ardını gətirmədi. Çantalarını götürüb Sərdarın ardınca getdi.

Sərdar çatıb otağın qapısını açıb — Aylına: keç cəld ol, əmir verdi, Aylın otağa keçdi baxdı. Sərdar saatına baxıb — Aylına: sənə beş dəqiqə vaxt işimizə başlayırıq, qapını örtüb getdi. Aylın Sərdarın ardınca, sənə beş dəqiqə vaxt işimizə başlıyırıq, sənin beş dəqiqənədə bütün saatınada, ömrünə də, … … Aylın pis söz işlətdi əsəbindən. Çantasını yerə qoyub açaraq içindən əsəblə paltarını götürdü, paltarını əlləriylə əsəblə sıxaraq dayandı bir anlıq üşündü, öz — üzünə: sakit olmaq lazımdır, nə demişdi Məlik dayı? düşmanının gözünə baxmalısan. Çantasına əli ilə vuraraq, axxx bu tip düşmandan da betərdi, düşmanı vurub öldürərsən canın rahatlanar, bu zibili nə edəsən? qapı açıldı. Sərdar — Aylına: vaxdın bitdi yaxınlaşdı, — Sərdara: mən əynimi dəyişmədim hələ çıx otaqdan. Birdə otağa girdiyində qapını döyməyə unutma, sənə öyrətməyiblərmi belə şeyləri? sənin beyninə girməz bilirəm. Sərdar Aylının sözünə əsəbləşdi, qolundan tutub özünə yaxın çəkib — Aylına: mənə bax bura sənə otel və ya öz evin deyil bu bir, ikincisi öz evimdir necə girərəm özüm bilərəm. Burda əmirləri sən mənə deyil, mən sənə verirəm unutma yerini bil. Sən mənim bütün əmrlərimə tabe olacaqsan tək — tək susaraq, yəni canın çıxa — çıxa anladınmı? buda üç. Mənim dediyim vaxtda hazır olacaqsan qabağıma söz qaytarmadan, buda dört. Qalan qanunlarlada təlim zalında tanış olacaqsan, 5 — 6 — 7 — 8 — 9 — 10 və sayir, hadi düş önümə, bağırdı! Aylına əsəblə. Aylın artıq söz demədən kefsiz çıxdı otaqdan, Sərdarı gözləmədən qapını örtdü üzünə.

Sərdar əsəbləşib qapını açıb çıxıb ardınca yetişib Aylının qolundan tutdu. Əsəblə divara qısladı kobutca, dişlərini bir — birinə sıxıb — Aylına: mənə bax mədəniyyətli, bir daha üzümə qapını çırparsansa səni, Aylının gözlərinin içinə əsəblə baxdı sözünün ardını demədi. Aylın qolunu çəkməyə çalışdı əlindən, Sərdar dişlərini bir — birinə sıxıb əsəblə — Aylına: dartınma mənim əsəbimlə oynama. Aylının qolunu sıxdı canını acıtdı, Aylın nə qədər canı acısada bildirməməyə çalışırdı ona. Sərdar Aylının qolunu kobutca buraxıb, itələdi kənara. İndi isə ardımca adam kimi gəl, yoxsa canını təkrar acıtaram anladınmı? öndən getdi. Aylın qolunu ova — ova əsəblə getdi ardınca çarəsiz.

Sərdar Aylını sport zalına gətirdi İşıqları yandırdı, çox şey vardı zalda masanın üstündə. Aylının heç ğörmədikləri silahlar, pıçaqlar qoyulmuşdu. Sərdar masaya yaxınlaşıb — Aylına: yaxınlaş bura, əmir etdi. Aylın yaxınlaşdı, tapancanı götürüb göstərərək — Aylına: sən bunu görmüsən, bilisəndə nədir? dayından gizlin aldığına oxşardır. Heç atəş açdınmı? Ayın başıyla yox deyə işarə etdi. Sərdar Aylına bağırdı! sual verdiyimdə hə yox cavabı qaytaracaqsan, aydındırmı? Aylın Sərdarın bağırmağından səksəndi. Yox heç vaxt açmadım atəş təssüflər olsun, Sərdar anladı Aylının sözü özünə dediyini. Məhəl qoymadan əlində silahı tutub — Aylına: öncə silahla davranmağı örgənəcəksən. Aylın — Sərdara: bilmədən atəş açmaq ciddi sayılmır elə deyilmi? Sərdar anladı Aylın nə demək istəyirdi, yəni özünün vurulmasına işarə edirdi. Əlindəki silahı uzadıb — Aylına: al denə istəyirsənsə. Aylın silahı almadı, — Aylına: hünər etməyəcəyin şeyi heç fikrindən belə keçirmə, bu özünü alçaltmaq deməkdir. Əgər fikirləşdinsə, fikrində olanı düşünmədən edəcəksən. Əks halda qarşındakı fikrini oxuyar ya həyatını itirərərsən, yada həyatda sağ qalıb ömrün boyu xəcalət çəkərsən, anladın sən məni. Həyatda insanın ən böyük səhvi nədir bilirsənmi? hardan biləsən ki? düşünmə qabilyətinə malik ola bilməməsidir. Silahla davranmağı örgədəcəm sənə diqqətlə qulaq as, fikrini edə bilməyəcəyin boş — boş şeylərlə doldurub məşgul etmə, təkrar etməyi xoşlamıram. Silahı söküb Aylına başa salmağa başladı, yenidən yığaraq danışa — danışa başa salırdı əsəblə. Qarşıda uzaqda qoyulmuş mişenə qəfil atəş açdı bir neçə dəfə. Aylın qulaqlarını tutub mişenə baxdı, tam baş nahiyəsindən dəymişdi atılan kurşunların hammısı. Sərdar fikir vermədən yenə nə isə danışmağa davam etsədə, açılan ətəş səsindən Aylın Sərdarı duymurdu. Sərdarın dəqiq atəş açmasından profisyonal olduğunu anlaşılmışdı. Sərdarın üzünü ciddi ifadə almışdı, sanki bayaq sözü yozub sağa — sola yozan o deyildi, danışdıqlarınıda dəqiqliyi ilə izah edirdi.

Axşam olmuşdu Aylın çox yorulmuşdu, o qədər şey izah edərək danışmışdı ki, beyni yüklənmişdi, həmdə atəş səsindən başıda ağrıyırdı. Otağına gəlib yerinə uzandı elə bil daş daşımışdı.

Rəyis işdən gəldi, pəncəyni çıxarıb divanın qoltuğuna qoydub əyləşdi, Sərdarda düş alıb gəldi boynunda dəsmalla — atasına: axşamın xeyir ata. Atası — Sərdara: axşamın xeyir oğlum, Aylın hanı? necə keçdi birinci təlim günü? — atasına: yəqin otağındadır pis keçmədi yoruldu biraz, gəlib əyləşdi. Könlü balıq istəyənin quyruğu suda olmalıdı, elə deyilmi? özü istədi söz dinləmədi, indi canı çıxsın dözsün həm işinə, həm də təlimnə. Birazda özündə olmayan mədənyyəti — mərəfəti öyrənəcək məndən. Atası — oğluna: oğlum biraz mülayim ol, qız bizim işimizə görə çətinliklərə qatlanmağa razı oldu. Nə düşünürsən? onun çoxmu xoşu gəlir sənin acı sözlərini qəbul etmək. Sərdar acıqlandı — atasına: istəmirdi razı olmayaydı, mən dəfələrlə dedim onada sənədə, anlamadınız məni ikzinizdə. Birdəki o bizim işimizə görə deyil, pula görə razı olub bunu ikimizdə yaxşı bilirik. Atəş səsindən qulaqlarını tutub baxırdı üzümə, duymurdu nə dediklərimi. O halıylamı o bizə oları çəkəcək sübut əldə edəcək? ay hay etdi, birisi atəş açsa əlindəkiləri buraxıb qulaqlarını tutuacaq. Atası acıqlandı — Sərdara: nə etsin qız? borcu var, hə pula ehtiyacı var. Sərdar — atasına: səndə bundan istifadə etdin eləmi? borcu var deyə soxdun öfdəsindən gələ bilməyəcəyi işə, o orda 1 dəqiqədə sağ qala bilməz.

Atası acıqlandı — Sərada: nə olub sənə, bu nə danışıqdı? Sərdar dərindən nəfəs alıb — atasına: artıq orda ona nə isə olsada inan uğrumda deyil. Biz nə cavab verəcəyik yaxınlarına düşündünmü heç? dayısı böyük yerlərdə çalışır əli çatmayan yerlər yoxdur. Dostunun atasını desən oda elə, çalışdığı evdəkilərində az adı sanı yoxdur. Bilirsən o qadın bunu qızı kimi qəbul edib, de necə çıxacağıq bu işin altından? Sərdar haqlıydı bir tərəfdən. Atası üzgün baxışlarla baxaraq — Sərdara: bilmirəm oğlum, mənim başqa çarəm qalmadı bilirsən. Neçə illərdi o alçağı ələ keçirə bilmirəm, hər gecə ananı yuxumda görürəm, çox qorxuram o şərəfsizi gəbərtmədən ölərəm. Hər gününü keflə gözümüm içinə baxa — baxa yaşayır alçaq şərəfsiz. Mənim ruhumda yanar o dünyamda əgər ananın qisasını almassam ondan, yaşarmış gözləri ilə oğluna baxdı. Mən şəxsən sənə görə ona toxuna bilmirəm, bilirəm ki məni tək səninlə məğlub edəcək. Sənsiz həyat mənə gərək deyil oğlum, sən anandan mənə qalan tək yadigarısan anla. Sərdarda pis oldu kənara baxdı, — Sərdara: hamilə bir qadına qıydı bi qeyrət, məni sındırmaqçün ananı vurdurtdu gözümün önündə. Səni həkimlər çox zor qurtardılar, o günlərin kabusunu mən hər gün təkrar — təkrar filim kimi izləyirəm. Anlayırsanmı oğlum mənim niyə belə etdiyimi? niyə günahsız qızın ora getməsinə razı olduğumu. Sərdar — atasına: mənə görə onu ora göndərmə ata, onun ordan sağ qayıtmayacağını ikimizdə yaxşı bilirik. Mənim anamın qisasıdır, mən gedim bu dəfə eybi yox ölsəmdə. Atası — Sərdara: oğlum ora məndə gedərəm qorxmuram olardan, bilirsən ki biz ikimizdə ora getsək satılacağıq, ananın qisası alınmadan ortalıqlarda dolaşacaq bi qeyrət. O şərəfsizdən ananın qisasını almasam mənə nə bu dünyada yer var, nədə o dünyada, anladınmı oğlum.

Aylın əsəbləşib gəlmişdi ki rəyisə desin işdən imtina edirəm, danışdıqlarını duyduqdan sonra dayanıb baxa qaldı yerində, çox pis oldu. Bilmirdi rəyisin arvadının qatili olduğunu çəkəçəyi adamın, sakitcə dönüb otağına getdi.

Eşitdiklərindən dəhşətə gəlmişdi, otağına gəlib öz — özünə: demək qisas məsələsidir. Alçağa bax sən hamilə qadını vurdutmuş rəyisə görə, imansız bi qeyrət şərəfsiz. Gəlib yerinə uzanıb dərindən nəfəs alıb öz — özünə: yazıq rəyis nələr çəkmisən bir şərəfsizin üzündən. İndi anlaşıldı bunun anasının necə rəhmətə getdiyi, yazıq qadın. Qapı açıldı, Aylın artıq bilirdi qapını döymədən otağına gələn ancaq Sərdar olardı, yerində oturdu. Sərdar gəlib dayandı çarpayısının yanında, qalx yemək vaxtıdır. Aylın yavaş səslə — Sərdara: aç deyiləm mən, Sərdar çox üzgün görünürdü. Sərdar — Aylına: demişdimmi sənə təkrar etməyə xoşlamıram? Aylın yerindən qalxıb — Sərdara: hə yoldaş kamandir. Bağışlayın günahkaram əmir edərsiniz, otaqdan çıxarkən qapıda dayanıb gözlədi. Sərdar — Aylına: nə durmusan önümdə? — Sərdara: qapını üzünə örtməyim deyə dayandım komandirim. Bilirsinizmi yol həmişə xanımların deyil, Sərdar evdə atası var deyə Aylının payını verə bilmədi. Gözlərinin içinə baxıb — Aylına: bax belə, əhilləşdirəcəm səni az vaxtda. Artıq adam olursan ardımca gəl, Sərdarın dediyi söz Aylına daş kimi dəydi, dodağını ceynəyərək bir anlıq özünü ələ alaraq, əsəblə getdi ardınca.

Rəyis süfrəni hazırlamışdı yemək çəkdi hər ikisinə. Sərdar təşəkkür edib götürüb yeməyə başladı, rəyis özünədə yemək çəkib oturdu. Aylın Sərdarın atasını gözləmədən yeməsinə baxdı, rəyis anlamışdı Aylın oğluna nəyə görə elə baxırdı, gülümsədi. Rəyir — Aylına: qızım bu evə anasından sonra, oğlumdan və məndən baqşa qadın — qız girmədi bu günə kimi. Bəzən yeməyi mən hazırlayıram, bəzəndə oğlum, düzü çox az hallarda biz evdə yemək yeyirik, oğlumla dışarda yeyirik çoxsu vaxtdı yeməyimizi. Hazırladığımızı bəzən çarəsiz yeyirik, ya duzu çox olur, yada hədsiz dadsız olur. Atası danışıb qurtarınca Sərdar yeməyini bitirdi, sağol ata əllərinə sağlıq. Qalxıb öz qabını aparıb getdi mətbəxtdə. Rəyis — Aylına: hərbiçilərin yeməyidə cəld olmalıdır qızım, əks halda ac qalarıq zarafat etdi, yeməyini ye qızım. Aylın yeməkdən bir qaşıq yemişdi, hədsiz duzlu olduğunu hiss etdi, rəyisi qırmamaqçün bildirmədən zorla yedi.

Sərdarda atasına duzludu demədən yemişdi. Görünür bu evdə normal yemək bişməmişdi heç vaxtı, qadın olmayan ev bilinirdi yeməklərindən, səliqəsizliyindən. Rəyisdə sakitcə yeyirdi yeməyini, Aylın çox çətinliklə bitirdi yeməyini çörək yemədən. Aylın — rəyisə: çox sağolun əllərinə sağlıq. Rəyis — Aylına: nuş olsun qızım, yenə çəkimi yemək? Aylın tez, yox doydum sağolun. Mən sizə çay süzüm, ayağa qalxıb mətbəxtdə gəldi.

Sərdar masaya söykənib qəhvə içirdi, mətbəxtdə çox qarışıq idi, çay hardadı tapa bilmədi baxsada. Aylın — Sərdar: çay hardadır? Sərdar yuxarıdan açıb verdi çay poketini, görünür bu evdə heç dəmlənmirdi normal çayda. Aylın fincanı götürüb qaynar su töküb, çay poketini saldı fincana, şirinyat qabınıda götürüb apardı. Rəyis yeməyini bitirmişdi, Aylına təşəkkür etdi çaya görə, çox sağol qızım. Aylın siniyə masada olanları toplayıb apardı mətbəxtdə. Sərdar qəhvəsini bitirib fincanı yumadan qoyub getdi. Aylın mətbəxtdin vəziyyətinə baxıb dərindən nəfəs alıb özünə su tokub içdi, yemək duzlu olduğundan yanmışdı içi.

Gecə saat 4 olurdu, Aylının yuxusu tam dağılmışdı gərçəkləri duyduqdan sonra. Mətbəxtdi səliqəyə salıb hər şeyi yuyub qoymuşdu yerinə səliqə ilə, ətrafa atılmış paltarlarıda yuyub sərmişdi. Hər yeri səliqəyə salmışdı silmişdi, sabahçün yeməkdə bişirib hazır qoymuşdu. Yeməyin dadına baxıb öz — özünə: mm pis deyil, rəyisin hazırladığına baxsaq mənim hazırladığım ləzzətli olub. Qazanın qapağını qoyub, əlindəki qaşığı yuyub yerinə silib qoydu, öz — özünə: Şahnaz anamın yeməklərinə çatmaz əlbətddə. Mətbəxtdən çıxıb gəlib divanda əyləşdi, saata baxdı səhər 5: 00 olurdu artıq. Divanda uzandı biraz düşündü, və eləcə ordada yuxuya düşdü. Aylın evin abu havasıda dəyişmişdi, çox səliqəli olmuşdu.

Adətlərinə görə Sərdarla atası səhər tezdən oynamışdılar, rəyis gəlib Aylının divanda yatıb qaldığını görüb gülümsədi. Ətrafa baxıb dərindən nəfəs alıdı, öz — özünə: çoxdandı bu evdə belə səliqəlik təmizlik olmamışdı. Sərdar gəldi əl üzünü yuyub, — atasına: ata sənmi yumusan paltarlarımı? atası barmağıyla sus deyə işarə etdi. Sərdar Aylının yatdığını görüb — atasına: bu niyə burda yatıb ki? atası yavaş səslə — Sərdara: ətrafına baxsana oğlum. Yazıq qız bizim tökdüklərimizi yuyub yığışdırıb, Allah bilir səhərə qədər yatmayıb. Sərdar hələ fikir verməmişdi, ətrafa baxıb — atasına: o yuyub demək paltarlarımızıda. Atası — Sərdara: oğlum yavaş danışsana oyadacaqsan qızı, Aylın səsə oyandı, rəyislə Sərdarı görüb tez divandan ayağa qalxdı. Uşaq kimi gözunu ovaraq — rəyisə: bağışlayın burda yuxuya dalmışam, buyurun əyləşin, kənara çəkildi. Rəyis keçib əyləşib — Aylına: sabahın xeyir qızım, sən yatmamısan gecə anladım. Aylın — rəyisə: sabahın xeyir yoldaş rəyis, sadəcə yuxum gəlmədi dedim biraz evə əl hərləyim. Olur məndə ev dəyişdiyimdə, alışmıram tez yata bilmirəm. Rəyis gülümsəyib, — Sərdara: bax oğlum qadın olan ev necə bilinir səliqəsiylə — təmizliyi ilə, qoxusu belə başqa olur. Aylın — rəyisə: indi mən sizə səhər yeməyi gətirim, mətbəxtdə getmək istədikdə — Aylına: qızım biz yemirik səhər yeməyi zəhmət çəkmə get yat. Aylın — rəyisə: yatdım bəsdir yuxum yoxdur narahat olmayın, səhər yeməyi önəmlidir mətbəxtdə getdi, Sərdarda keçib əyləşdi, gecə pis yatmışdı boynunu ovdu ofudadı,

az vaxtdan Aylın qayıtdı sini dolu səhər yeməkləri ilə, sinini masaya qoyub gedib çaylarıda gətirdi sinidə. Çayda təzə dəmlənmişdi bilinirdi qoxusundan. Aylın çay fincanlarını qoydu Sərdarın, rəyisin qarşasına, götürüb çörək dilimlərinə yağ — bal çəkib səliqə ilə qoydu boşqablarına, pendir qabınıda yaxınlarına qoydu ki kim istəsə götürsün. Rəyis — Aylına: çox sağol qızım əyləş səndə, Aylın keçib əyləşdi. Rəyis çaydan içərək yağ — bal çəkilmiş çörək dilimini yedi iştahla, mm cox dadlıdır qızım əllərinə sağlıq. Sərdarda sakitcə boş qabda qoyulmuş çörəyi götürüb yedi çayını içərək, — Aylına: səndə ye qızım. Aylın sinidən çay fincanını götürürb qarşısına qoyub, olara baxmamağa calışdı.

Ancaq nə etmək olardı? üz -üzə oturduqlarından məcbur görürdü oların necə iştahla yediklərini, ürəyi göynəyirdi, çox yazıq olmuşdu anasız — qadınsız hər ikisinə. Bir alçaq səbəb olub rəyisin evi — evladı ana qayğısından və yeməyindən məhrum qalmışdı, özüdə çoxdan həyatının mənasını itirmişdi. Rəyis yeməyini çayını bitirib ayağa qalxdı, — Aylına: qızım təkrar əllərinə sağlıq, çox gözəl oldu səhər yeməyimizi evdə yeməyimiz. Aylında ayağa qalxdı — rəyisə: nuş olsun. Rəyis — olara: mən işə gedirəm, səndə qızım biraz yat dincəl sonra məşgul olarsınız işinizlə. Aylın rəyisin divana ora — bura baxdığını görüb anladı pencəyini axtarırdı. Aylın — rəyisə: asılıdır yoldaş rəyis, icazənizlə buyurun sizi uğurlayım. Rəyis Aylının sözünə pərt oldu dönüb oğluna baxdı, — Aylına: tamam qızım. Aylın gedib rəyisin pencəyini papağını gətirdi, rəyisə yardım etdi pencəyini geyinməyə. Rəyis pencəyini geyinib dönüb gülümsəyərək, — Aylına: sənin kimi belə hörmətli, qanacqlı, birini görmək mənə çox xoşdur qızım. Aylın rəyisin papağını verib — rəyisə: gününüz uğurlu keçsin, rəyis təşəkkür edib razı halda hər — ikisinə: axşama qədər, getdi. Ardınça Aylında getdi ki qapını bağlasın. Sərdarda yeməyini bitirib çayını içə — içə düşünürdü, Aylın rəyisi yola salıb qayıdıb masadakıları siniyə toplayıb, apardı mətbəxtdə. Sərdarda ayağa qalxıb çay fincanlarını siniyə toplayıb apardı mətbəxtdə. Aylın hər şeyi səliqə ilə yerinə qoyurdu mətbəxtdə. Sərdar — Aylına: sənə yatmaq yoxdur, əsəblə sinini masaya qoyub getdİ,.

Aylın öz — özünə: sakit səbirli ol Aylın hər şey yaxşıdır, özünü sakitləşdirməyə çalışdı. Aylında qabları yuyub hər şeyi yerinə qoyub mətbəxtdən çıxdı getdi zala.

Qapını açıb baxdı Sərdar yox idi, işıqları yandırıb içəri keçib masaya yaxın gəldi, silahlara baxdıb öz — özünə: sizi icad edən yansın. Siz nə qədər günahsız insanları məhv edirsiniz qanlarını tökülürsünüz bir Allah bilir. Arxadan Sərdar — Aylına: səndən fərqli olaraq bizlərə silah gərəkdir. Sənin kimi özümüzü odun parçasıla qoruyacaq deyilik hər halda. Aylının izahatında yzılmışdı odun parçasıyla qorunmağa çalışdığı. Sərdarda ordan sözü hərləyərək Aylını lağ etdi, — Sərdara: əsirlər öncə əjdadlarımızda odun parçasıyla qorunmuşlar, hətta bəzi insanlara bənzər vəhşi heyvanlardanda. Mən bəzilərindən fərqli olaraq çanağımı bəyənməyənlərdən deyiləm. İndiki zamandada mənim kimi odun parçasıyla savaşaydılar, bəlkə sağ qalmaq şansları olardı bəzilərinin, tapancanı əlinə götürüb nifrətlə baxdı.

Bu dəmir parçasından çıxan bir mərmi ilə neçə günahsızın həyatına son qoyulur, xeyirsiz zibildir, tapancanı masaya qoydu. Sərdar əlinə tapancanı götürüb — Aylına: bəzəiləriçün var xeyri. Məsələn bəziləri deyilənlərə diqqətlə qulaq asaraq silahdan düzgün istifadə edərək qarşındakı düşmənini vurarsa, ona həyatda təkrar yaşama şansı verir. Zəmanə dəyişdi axıllı, oyan daş devrində yaşamırıq artıq odun parçasıyla düşmənlərimizin qarşılarına çıxmağa. Aylın — Sərdara: axıllı insan silahsızda qalib gələ bilər, — Aylına: sənin kimimi? o zaman niyə qalib gəlmədin pıçaqladın? — Sərdara: bilərəkdən pıçaqlandım mən, o bir oyun idi. Sərdar — Aylına: o zaman bəs o günü niyə mənə qalib gələ bilmədin? özün irəli addım ataraq səssiz səni öpməmə razı oldun. O damı bir oyunun idi? — Sərdara: xeyir o sənin oyunun idi. Sərdar — Aylına: necə dilinə gətirə bilirsən bilərəkdən özünü pıçaqlatdım deyə? sən retki manyaklardansan. Aylın — Sərdara: şadam sonunda anladın kim olduğumu, başlayaq vaxtımızı boşa xərcəməyək. Sərdar — Aylına: sənsəndə bayaqdan boş — boş danışan, nə yaxşı olardı dünyada hər kəs silahdan imtina etsəydilər, biri — biriləri ilə odun parçalarıyla savaşsaydılar, filan. Sərdar gülməyə başladı qəh — qəhə çəkib, — Aylına: dünyanın o bir qırağından raketlər əvəzinə ağaclar atacaqlarmış, üstündə maymunlarla banan qarışıq gələn ağacları gördükdə anlaşılacaqmış hansı ölkəyə aitdir silahlar. Aylın tərs — tərs baxaraq əsblə — Sərdara: tamam yetər, gedin silahlarınızla savaşın. Sərdar gülməkdən əliylə masanın qırağından tutub dayanmışdı. Aylın dərindən nəfəs alıb əsəblə zaldan çıxdı getdi, Sərdar hələ gülürdü qarnını tutub özünə hakim ola bilmirdi.

Beləcə günlər kemirdi, məşq edirdilər hər gün Aylınla, bəzən zəng gəldiyində Aylın tez otağa qaçırdıvə ordan danışırdı hamı ilə ki, xəstəxanada olan bilsinlər özünü. Bəzəndə çox zəng gəlib işləri yarımçıq qaldığında Sərdar əsəbləşirdi Aylına. Məcbur dözürdülər işin xətrinə biri — birilərinin kobut rəftarına, yeməyi Aylın hazırlayırdı hər gün. Evi mətbəxtdi səliqəli saxlayırdı, Sərdar divanın üstünə paltarını atıb getdikdə, Aylın paltarlarını gətirib üstünə atırdı ki, səliqəsizlik etməsin. Sərdar istəməyə — istəməyə gedib atırdi paltarını maşına yumaqçün. Məşqlərdə Aylın çox səhvlər edirdi və bununda heyfini Sərdar Aylından çıxırdı, acılayıb bağıraraq. Bəzəndə Aylın əlindəki silahı atıb gedirdi Sərdarın özünü səsləməsinə baxmayaraq, gəlib otğında qapını bağlayıb otururdu. Sərdarda ardınca gəlib qapını bağlı gördüyündə çiyni ilə vurub açırdı qapını, gəlib Aylının qolundan tutub aparırdı darta — darta kobutluqla canını acıtaraq. Rəyis oğlunun kobut davrandığını çox gözəl bilirdi, ancaq Aylının hər şeyi dəqiq öyrənməsiçün susurdu.

Bir gün səhər qapının zəngi basıldı, Sərdar gedib qapını açdı gələn dostu Tahir idi. Qucaqlaşıb görüşdülər — Sərdara: dostum darıxdım sənsiz. Sərdar -Tahirə: gəl qardaşım, atam başıma bəla salaraq üzümü gün işığınada həsrət qoydu. Gəldib Sərdarla divanda əyləşdilər, Tahir Aylından xəbardar idi, — Sərdara: dostum sənin əvəzinə çox qorxuram inan, o qız çox təhlükəlidir. Baxsana sonunda işdəndə ona görə izinli oldun, artıq bir — birimizi normalada görmürük, sənsiz bütün işlər tökülüb başımdan aşağı. Bu bir aya o qız səni bir təhər edər, mən o gecə səhəri zor açdım, vallahi deməyədə çəkindim toletə getməyə istəyirəm. Sərdar dostunun o halını xatırlayıb güldü, qəh — qəhə çəkib. Tahirin dizinə əlini vurub -Tahirə: qardaşım o anını xatırlatma mənədə, — Sərdara: vallahi əllərim açılan kimi zəncirdən buraxılan it kimi qaçdım, Aylın gəldi.

Tahiri gördüyündə tanıyıb — Tahrə: oo, mən kimi görürəm salam, Tahir tez ayağa qalxdı — Aylına: salam, mən dostumu ziyarətə gəldim. Dedim bir baxım necədir, başına yenə nə oyunlar açırsan, çox şükür sağdır — salamtdır. Aylın — Sərdara: nə oldu? danışmışdıq mənim burda olduğumu kimsə bilməyəcəkdi. Sərdar — Aylına: Tahir mənim qardaşım sayılır, yəni bu evin üzvü, anladınmı? sənə görə qardaşımdanmı keçməliyəm? Tahir — Aylına: xanım məndən narahat olmayın, biz gərçəkdən Sərdarla qardaş kimiyik. Bu işdə mənimdə payım var, o şərəfsizlər mənimdə qardaşımı vurdular qətlə yetirdilər, biz əlimizdən gələni edəçəyik o şərəfsizin tutulmasıçün.

Aylın — Tahirə: üzüldüm başınız sağolsun, inşallah bu dəfə planınız baş tutacaq mütləq, haq olan yerini tapacaq və cəzalandırılacaqlar. Məndə əlimdən gələni edəcəm ki günahsızların qanı yerdə qalmasın. Tahır dərindən nəfəs alıb — Aylına: çox sağolun sizin etdiyiniz böyük cəsarətdir, hər qadın qız bu işə razı olmazdı. Düzü Sərdar dediyində inanmadım sizin bu işə razı olduğunuza, sonradan düşündüm niyədə olmasın ki? İkimizidə səhərə qədər əli — qolu bağlı saxla bacardınsa, bunuda başarasan. Bunu təkrar bilməni istəyirəm, Aylın xanım razılaşdığınız iş çox təhlükəlidir. Aylın — Tahirə: bu şərəfsiz kimdirsə kökünə sonunda son qoymalıdır. Sərdar — Tahirə: qardaşım əyləş, Tahir əyləşdi, bu Aylın xanım dediyin kəs pul təklifini duyduğunda qulaqları kar oldu, gerisini duymadı. Bunun xəbəri yoxdur hələ odun parçasıyla rol getdiyi obraza bənzər deyil bu iş. Qarşılarına gələcək şərəfsizlər küçə banditlərindən dəfələrlə çox qəddardırlar, bir göz qırpımında öləcəyini ciddiliyə almır. Aylın — Sərdara: mənə pul lazımdır doğrudur, mənim andım var valideyinlərimin borcunu ödəməkçün, səndə bunu bilirsən. Bəs nədən dostunun yanında başqa cürə ifadə edərək, niyə səhf məlumatlandırırsan? mən pul düşkünü deyiləm. Atanın dediyi qədər pulun iki qatınıda almayacam, yerinə yetirəcəyim işin qarşılığında borcumu ödəsin, qalanı uğrumda belə deyil. Mən sadəcə bu dünyadan rahat getmək istəyirəm anamın yanına, gözləri yaşardı. Aylın gözlərini uşaq kimi qoluna silib getdi mətbəxtdə,

Tahir çox pis oldu — Sərdara: niyə qızı acıladın? görmürsənmi halını? Sərdarada toxundu Aylının bu sözləri. Dərindən nəfəs alıb -Tahirə: qardaşım məndə onun gedib orda gəbərməsini istəmirəm, dəfələrlə dedim bundan betər acıladım alçaltdım, yenə əl çəkmədi dediyindən tərs keçi. Masaya barmağını əsəblə vuraraq — Tahirə: silah səsinə qulaqlarını tutursa, sən de ora gedib nə… edəcək? Tahirdə üzüldü duyduqlarından, çarəsiz baxa qaldı. Sərdar — Tahrə: bilə — bilə onu ölümə hazırlaşdırıram vicdan əzabı çəkirəm qardaşım, anlayırsanmı? nəqədər ondan xoşum gəlməsədə fikir məni öldürür, yuxuda yata bilmirəm rahat.

Biraz vaxtdan Aylın gəldi əlində sinidə iki qəhvə fincanı ilə, Tahirlə Sərdar bir — birinə baxdılar təcüblə. Aylın gətirib qəhvələrini qarşılarına qoyub — Tahirə: mənə düşmənlərimin qarşısında kövrək olmaq qəti qadağandır. Tahir Sərdara baxdı ki, Aylın bu sözü özlərinəmi deyirdi? Aylın keçib əyləşib — olara: hər şeyə hazırıqlı olmalıyam, elə deyilmi Sərdar bəy? Sərdar Aylına baxıb nə demək istədiyini anlamağa çalışırdı, ancaq fikrini toplaya bilmədi. Aylın — Tahirə: sənin bacın varmı? — Aylına: hə var məndən kiçikdir, Aylın bir anlıq fikirə dalaraq — Tahirə: mənimdə dostumun bacısı var adı Nərgizdi. Mənədə bacı sayılır, çox şıltaqdı balaca uşaq kimi, hər dəfə boynumuza sarılıb gəzməkçün şirin dilini işə saldığında adamı avtomotik gipnoz edir, yox demək qeyri mümkün olur. Sərdar diqqətlə Aylına baxıb onu anlamağa çalışırdı, Tahir — Aylına: ayy demə, bacıların hanmısı belədirlərmiş? mən elə bilirdim təkcə mənim bacım şıltaqdır. Sərdar bizə gəldiyində ondan yapışır ki aparın gəzməyə. Aylın Sərdara baxıb — Tahirə: dostundan nə isə xayiş etməkdə mümkünmüşmü? Sərdar gözlərini qıyıb — Aylına: sən nə etməyə çalışırsan? Aylın — Sərdara: sayəndə artıq özümü aktyor sanıram. Rol gedirəm görmürsənmi? Tahir bilirdi Sərdarla Aylın itlə — pişik kimi yola getmirdilər, davasız qeyri mümkündür yan — yana oturmalarıda. Tahir qəhvəsini götürüb içərək — Aylına: mənim dostum çox gözəl ürəklidir Aylın xanım, o sadəcə işində çox ciddidir, sən bacarıb çoxda şəxsi qəbul etmə xayiş edirəm. Sərdarla Aylın sanki Tahiri duymurdular, gözlərini qırpmadan bir — birinə baxırdılar nifrət dolu baxışlarla. Aylın kinlə gözünü çəkmədən gülümsəyib, — Tahirə: gərək yox tərifinə dostunun. Səndə gözünün şahidi oldun şövbədə nə qədər ciddi olduğunun, ayağa qalxıb Sərdara tərs — tərs baxıb getdi.

Tahir- Sərdara: dostum ömründə heç etmədiyini etməyə çalışdın, onuda üzümüzə — gözümüzə bulaşdırdıq damğa kimi qaldı alnımıza yapışıb bəçərəsizliyimiz. Sərdar -Tahirə: az qalıb, işimiz bitdiyində artıq bunu görməyəcəyik sən narahat olma. İşimiz bitincədə mən ondan o heyifimizi elə alacam ki, özünün alnında — yaddaşında qalacaq dediyin o damğa, min peşman olacaq mənimlə dirəşdiyinə. Tahir qəhvə fincanını masaya qoyub — Sərdara: dostum məsləhətim axlındakıları unut, lazım olan təlimini keç yandırma özünü, Sərdar Tahirə baxdı. Tahir — Sərdara: deyirəm çox dərinə getmə bilmədən o qarışıq özündə batarsan, Sərdar üzünü turşudub -Tahirə: onunlamı bataram? sən Allah qardaşım zarafatını belə etmə. O düşüncəsiz başdan xarabla məni tay tutma, Allah onu düşmənimədə qismət etməsin bu həyatda, çox demirəm başqası üç günə axılını yerindən oynadar bunula. Mənim bunun kimiləri ilə həyatım keçdi, alışıq olduğumdan dözürəm çətində olsa atamın xətrinə. Tahir dərindən nəfəs alıb diqqətlə dostuna baxdı şüphəli baxışlarla. Sərdarında əsəbləri pozulmuşdu, Aylın haqda elə desədə başqa nədən isə narahat olduğu hiss olunurdu, Tahir başını narazılıqla sirkələyərək kənara baxdı.

Sadiq tanışları ilə restoranda oturub söhbət edirdilər, birdən gözü kənarda əyləşən qızların birisinə sataşdı, qız Sadiqə şaşqın baxışlarla baxırdı. Sadiq qızı tanıyıb nifrətlə baxdı ona, yanındakı tanış oğlanlarda baxdılar qıza tərəf, dostları — Sadiqə: qardaşım bu o qız deyilmi? səni atıb gedən, ay səni vijdansız necə baxır utanmadan. Bir — birilərinin arasında qızın dalınca deyindilər, Sadiq çox əsəbləşdi qızı görüb qalxıb çıxdı restorandan. Dostları anladılar Sadiqin nə səbəbdən masanı tərk etdiyini, üzüldülər qıza nifrətlə baxdılar.

Sadiq dışarı çıxıb bir kənarda dayanıb dərindən nəfəs alaraq nifrətlə baxdı, az vaxtdan arxadan Sadiq canım deyən səs duydu, qızın səsindən tanıdı dönmədən — qıza: canımmı? güldü kinlə. Bir dəfə axtarmadın qansız — vijdansız, hansı candan danışırsan? qız gəlib arxadan Sadiqin belinə sarılıb, üzünü kürəyinə qoydu. Məni zorla apardılar buralardan, mən səndən ayrılmazdım bilirsən bunu, qız ağlayırdı Sadiqi arxadan qucaqlayıb, çox zəng etdim sənə zəngim çatmadı. Agladı içini çəkə — çəkə, bu gün döndük şəhərə sənə gələcəkdim, rəfiqəm sənin artiıq yeridiyini dedi çox sevindim. Mən sənə bütün olanları anlatmaqçün mütləq gələcəkdim evinə rəfiqəmlə, bu üzdən burda görüşmüşdük. Qismətə bax burda qarşılaşdıq səninlə, Sadiqi bərk — bərk qucaqlayıb kürəyindən öpərək üzünü qısıb tutdu. Sadiq — qıza: indi necə oldu ki valideyinlərin sənin mənimlə görüşməyinə icazə verdilərmi? yəqin sağaldığıma görədir elədrmi? — Sadiqə: atam rəhmətə getdikdən sonra hər şey dəyişdi. Sadiqin qızın əllərini belindən açaraq dönüb qızın qolundan tutub əsəblə — qıza: sən məni sevsəydin mütləq bir yolunu tapacaqdın. Gərçəkdən sevən sevdiyiçün nələr etməz ki? orda sənin əllərini bağlayaraqmı saxlamışdılar? qaçıb gələrdin. Sevsəydin məni tək qoymazdın, rəfiqən burda deyildimi? onunla bir söz göndərərdin, olanlardan xəbərdar edərdin məni. Sən vəfasız heç birini etmədin, sənə olan nifrətimi, əsəbimi, başqa günahsız insanlardan çıxırdım. Sən səbəb olub anamı — atamı qırdım kobutladım, sən məhv etdin məni elə vəziyyətimdə atıb getməyinlə, imansız yalançı. İndi gəlib qarşımda yalandan göz yaşlarını axıtma xeyri yoxdur, mən yoxam artıq get kimləri çox sevirsən olara. Qız ağlayaraq — Sadiqə: inan canım mən belə olmasını istəməzdim, atam məni zorla apardı niyə inanmırsan axı? Sadiq qıza nifrətlə baxaraq, get birdə qarşıma çıxma. Sənin getdiyin o gündən bitdi hər şey, Sadiq qızın qolunu koburca buraxıb, yanından çiyninə bilərəkdən qolunu vuraraq itələyib keçib getdi. Qız çiynini tutub baxdı Sadiqin ardınca çarəsiz baxışlarla.

Sərdara zəng gəldi, ayağa qalxıb gedib mətbəxtdə danışdı kiminləsə, Aylın gəldi — Tahirə: bir daha qardaşını itirmək istəmirsənsə mənimlə razılaşacaqsan, Tahir Aylına baxdı şüphəli baxışlarla. Aylını üzünün ciddiliyindən anladı nə isə demək istəyirdi özünə. Aylın keçib əyləşib mətbəxt tərəfə baxıb — Tahirə: indi sənə deyəcəklərim orda telefonla danışan qardaşına aitdir. Tahir narahat oldu — Aylına: anlat səni dinləyirəm, — Tahirə: anlatacam, söz ver aramızda qalacaq dediklərim, — Aylına: tamam söz verirəm anlat. Bu sənin axıllı qardaşın mənə təlim keçib öyrətsədə, gizlincə hər kəsdən xəbərsiz o şərəfsizlərin qarşısına özü gedəcək. Tahir — Aylına: nəə? onu ora heç çatınca yaşatmazlar bunu özü çox gözəl bilir, buda hardan çıxdı indi? — Tahirə: ikimizdə bilirik heç mənimdə ordan sağ çıxmam mümkün deyil. Anasını o şərəfsizin vurdurduğundan xəbərdaram, — Aylına: bu ailə sirridir sən hardan bilirsən? — Tahirə: mənim nəyi hardan bildiyimimi müzükirə edəcəyik? yoxsa mənim deyəcəklrimlə razılaşaraq qardaşının həyatdda qalmasıçün yardımmı edəcəksən. Tahir mətbəxtdə telefonla danışan Sərdara baxıb biraz düşündü, — Aylına: mən nə edə bilərəm de razıyam hər şeyə. Aylın mətbəxt tərəfə baxıb -Tahirə: sənin işin partlayıcı ciharları zərərləşdirməkdir elə deyilmi? Tahir Aylına şüphəli baxışlarla baxaraq, hə elədir. Ancaq bunun söhbətə nə dəxli var ki? -Tahirə: çox dəxli var Tahir bəy, sən məni anladın. Tahir başını narazılıqla sirkələyərək, yox deyə işarə etdi. Aylın — Tahirə: yaxşı — yaxşı düşün sən, onuda deyim bu axıllı qardaşının oların qarşısına nə vaxt gedəcəyi bəlli olmaz, cibindən kağı çıxarıb Tahirin yanına qoydu. Burda telefon nömrəm yazılıb az vaxtımız var yaxşı bilirsən özün, düşünüb düzgün qərar verərək zəng edəcəyinə əminəm. Birdə bunu deyim aramızda qalacaq bu verdiyin söz, and olaraq günahsız qanı tökülmüş qardaşının ruhuna bağışlamanı istəyirəm.

Sərdarın gəldiyinin görüb ayağa qalxıb — Tahirə: mən biraz dincəlim, qardaşınla rastaşdığım gündən çox yoruldur beynim. Tahir tez kağızı götürüb cibinə qoydu, Sərdar Aylının — ardınca: get biraz məşğul ol silahla davranmağı, beyni yorulubmuş bunun. Aylın cavab vermədən getdi otağına. Sərdar keçib əyləşdiyində Tahirin üzünün rənginin qaçdığını görüb — Tahirə: qardaşım ruh görmüşlər kimi rəngin qaçmış sənin. Mən olmayan o arada nə oldu? — Sərdara: heç nə dostum yox birşeyim, sadəcə Aylını qayıtmayacam öləcəm filan dedi ürəyimə toxundu. Sərdar Aylının ardınca, qorxaq dedimmi sənə görə deyil bu iş? indi niyə camaatın hisləriylə oynayırsan? Allahım sən mənə səbir ver. Sərdar xəbərsiz idi az öncə öz canı qarşılığında qorxaq dediyi Aylın, onun həyatda qalmasıçün dostunu secim qarşısında qoymuşdu. Tahir Sərdara şüphəli baxışlarla baxaraq həyəcan keçirirdi içində, çarəsiz qalmışdı ortalıqda. Ayın onu gərcəkdəndə çətin seçim — sınaq qarşısında qoymuşdu, ya Aylının dediyi ilə razılaşaraq qardaşının canını qurtaracaqdı, yada, Tahiri tər basdı oturduğu yerdə.

Günlər kecdikcə Sərdar Aylını tanıyırdı yaxından, anlayırdı ki Aylın tam başqa bir insandır. Həyatda özünü yandıraraq, başqalarıçün öz ölümünə düşünmədən imza atan biri idi. Hər gün Aylını acılayıb kobut davransada, axşam evə atası gəldiyində sanki heç bir şey olmamış kimi davrana bilirdi, zarafatları ilə atasının üzünü güldürə bilirdi. Sərdar bu evdə gülüş səsi eşitməmişdi özünü qandığından, qapının yanında dayanıb baxırdı olara.

Aylın nədən söhbət edirdisə atası gülməkdən yaşarmış gözlərini silirdi əlləri ilə. Aylın kənarda dayanıb özlərinə baxan Sərdarı görsədə, görməməzliyinə salırdı məhəlqoymurdu çalışıb, Aylının bu evdə olması hər şeyi dəyişmişdi. Atası — Sərdara: gəlsənə oğlum orda niyə durmusan? Sərdar gəlib əyləşdi. Sərdar — Aylına: sən atamı güldürə bilirsənsə gərçəkdən aktiyorluğa layiqsən bravo, əl çaldı. Atası dərindən nəfəs alıb — Aylına: Allah səni güldürsün qızım, oğlum mülayim təşəkkür edə bilmir nə edək, onunda adından sənə minnətdarlığımızı bildirirəm. Bu evə sən gələndən sonra güldüm, danışdım, həmdə normal yeməklər yedik ağzımın dadadı dəyişdi. Başqa vaxtdı hər kəs öz otağına gedər yatar, və səhər oyanıb ətrafa atılmış paltarlarımızı geyinib tələsik işimizə gedərdik. Sən bu evə başqa istilik gətirdin qızım, artıq dışarda yemək yeməyə istəmirəm dadsız gəlir hər şey, evdə qadının — qızın olması böyük xöşbəxtlikdir. Allah səni bizə çox görməsin, evimizi özümüzü dəyişdin gəlişin ilə, rəyis ayağa qalxdığında Aylında hörmət əlaməty ilə qalxdı yerindən. Gecəniz xeyirə Allah rahatlıq versin hamımıza, getdi. Aylında Sərdarda — rəyisə: gecən xeyirə dedilər.

Aylında getmək istəyisdi — Aylına: otur biraz söhbət edək. Aylın Sərdara baxdı düşündü yenə acılayacaq özünü, — Sərdara: acılanmaq normam tamamlanmayıb yəqin bu gün. Buyurun Sərdar bəy nə istəyirsiniz? Sərdar ciddi baxaraq — Aylına: səni istəyirəm. Aylın anladı, bilirdi Sərdarın tərbiyəsiz rəftarını, özünü sındırmadı — Sərdara: mənimi? Aylın əyləşdi. Aylın — Sərdara: sözünü de eşidirəm, — Aylına: guya sözüm olduğunda dinlədin elə çox məni, Aylın Sərdara baxıb nə demək istədiyini anlamağa çalışdı. Sərdar — Aylına: mənim sənə son dəfə təklifin olacaq qısaca, sənin dayına olan borc pulunu qoydum yatağının yanına. Səhərə kimi vaxtın var yaxşı — yaxşı düşün, əvəzində səndən heç bir şey istəmirəm, sadəçə atam oyanınca evi tərk etməyini istəyirəm pulu qəbul edərək. Aylın sakit susaraq Sərdara baxdı, Sərdarda Aylına baxırdı və təklifini qəbul edib etməyəcəyini gözlərindən oxumağa çalışırdı. Aylın — Sərdara: atanın qədrini bil, o səni çox istəyir sən onun tək varlığısan, onu heç vaxtı qırma — üzmə, sən onun həyatda yaşamasıçün səbəb olan tək varlığısan. Bu sözləri Sadiqədə demişdim, o da sənin kimi mənə pul təklif etmişdi evini tərk etməyimçün, mən bir şərtlə o evi tərk edəcəyimə söz verdim ona. Sonunda razılaşdı şərtimlə, gerisini özün yaxşı bilirsən deməyə ehtiyac yoxdur, mənə artıq atanın dediyi o pulun bir hissəsidə lazım deyil. Məndən sonra öz evimizi dayımın adına borcum qarşılığı yazmalarını xayiş etdim yaxın tanışlarımızdan. Sərdar birinci dəfə idi ki Aylının qarşısında susaraq baxa qalırdı. Aylın ayağa qalxıb — Sərdara: gərçəkdən yorulmuşam, mənim tək bir istəyim var, tezliklə bu həyatdan valideyinlərimin yanına getmək, başqa heç bir şey. Sərdar qalmışdı baxa, Aylının dediklərini bu günə qədər heç ciddiliyə almamışdı. Aylın — Sərdara: gecən xeyrə getdi otağına, Sərdar baxıb düşünürdü, üzünü ciddi ifadə aldı.

Aylın gəlib yatağına qoyulmuş bükülü pul paçkasına toxunmadan uzanıb yatdı üzü divara tərəf, qapı döyülmədən açıldı Sərdara gəldi otağa. Aylının üzünü çevirib pula heç toxunmadan yatdığını görüb — Aylına: o zaman sən işdən kənarlaşdırıldın Aylın xanım, anladınmı? bu gecəni burda qalmağa izin verirəm sənə, səhər açıldıqda evi tərk edəcəksən. Aylın yatdığı yerdən heç dönüb baxmadı, cavabda qaytarmadı Sərdara, otaqdan çıxıb qapını bərk vurub getdi əsəblə, Aylın öz — özünə: pulun batsın.

Sərdar əsəblə gəlib yerinə əsəbləşib uzandı öz — özünə: gedəcəksən bir daha gözüm görməyəcək səni. Qapı döyülmədən içəri Aylın girərək, gətirib pulu Sərdarın üstə atdı. Ayın — Sərdara: atanın başını aşağı etmə, götür zibilini öz oğlunun satqın olduğunu bilsəmin yazıq kişi. Məni nə sən, nədə başqası pulla satın ala bilməzlər anladınmı? bilmədilərdə bu günə qədər. Qapınıda döymdən niyə girdim deyə elə baxırsansa deyim, məsəl var atı — atın yanına bağlasalar rəngi keçməsədə, pis vərdişləri keçərmiş. Aylın dönüb otaqdan getmək istədikdə, Sərdar cəld qalxıb qapının önünü kəsdi ki Aylın otaqdan çıxmasın. Aylın — Sərdara: çəkil önümdən, Sərdar çəkilmədi — Aylına: nə dedin? bir dah təkrar etsənə, kimdir satqın? Aylının üstünə — üstünə yeriməyə başladı əsəblə. Aylın geri gedə — gedə gəlib yatağa çatınça dayandı, Sərdar elə əsəbləşmişdi ki Aylının özünə dediyi sözdən, gözləri qızarmışdı. Aylın Sərdarın sinəsinə əlini tutub saxladı ki özünə hədsiz yaxınlaşmasın, Sərdar Aylının əlinə baxıb — Aylına: sən kimə satqın deyirsən? bağırdı! — Sərdara: sənə deyirəm satqın. Sərdar əsəbləşib Aylının üzünə şillə vurdu, əlləri ilə üzündən tutudu, qapı açıldı içəri atası girdi. Sərdarın Aylını vurduğunu anladı dodağı qanamışdı, gəlib oğlunu zorla kənara çəkib — Sərdara: sən nə edirsən dəlimi olmusan? bağırdı! oğluna. Sərdar yenə Aylına hücum çəkmək istəyirdi, atası tutub divara qıstayıb -Sərdara: özünə gəl vurdurtma mənə yetər dedim. Sərdar atasına bağırdı! vur niyə dayanmısan? sən mənim şərəfimdən vurdun ata eşidirsən? şərəfimdən — namusumdan vurdun. İşə gətirib bunu soxduğun gündən hər yerimdən vuruldum mən, bağırdı! Atası oğlunun yaxasından buraxdı, dönüb Aylına baxdığında yerə dağılmış pulları gördü. Rəyis — Aylına: bu nədir? Aylın dodağının qanını silib — rəyisə: mənim sınmamış qürurumdur, çıxdı otaqdan. Atası şüphəli — şüphəli oğluna baxdı əsəblə. Sərdar divara söykənib, əsəbindən başının ardı ilə təkrar — təkrar divara vurdu.

Səhər açılmışdı, ağır bir gecə ötmüşdü hər kəs üçün, bazar günü olduğundan rəyisin iş günü deyildi, Sərdara gəldi. Tahirin atasıyla oturub söhbət etdiyini görüb gəlib dostuyla görüşdüb əyləşdi sakitcə, axşam olanlardan Tahir xəbərdar idi. Aylında gəlib — Tahirə: sabahın xeyir, Tahirə baxdı ki anlasın o dəfə dedikləri ilə razıydımı? Tahirin baxışlarından razı olduğunu anladı, — Aylına: sabahın xeyir Aylın xanım. Aylın heçnə olmamış kimi mətbəxtdə getdi, rəyis axşam oğlunun etdiklərindən çox üzgün idi, Aylının qarşısında xəcalət çəkirdi. Sərdar — Tahirə: necəsən qardaşım? — Sərdara: məni boş ver sən pərişan görsənirsən, yaxşısanmı? Sərdar axşam atasının acılamasından sonra, Aylının ardınça pis söz deməməməkçün özünü zor tuturdu. Tahir Sərdarın çiyninə əlini qoyub, sənə vallahidə medal düşür, rəyis -Tahirə: əsil medal Aylına düşür, qardaşınla baş edə bildiyinə görə. Sərdar öz — ozünə: inşallah ölümündən sonra verərsən medalını, atası duydu dediyini, Sərdara nə isə demək istəyirdi Aylın gəldi qəhvə dolu sini ilə. Sinini masaya ortalığa qoyub — rəyisə: yoldaş rəyis sizdən izin ala bilərəmmi şəhərə çıxmağımçün? rəyis Aylına baxdı. Aylın — rəyisə: məni kimsə tanımayacaq narahat olmayın, mən uzaqdan dayımı və Ramizi görmək istəyirəm. Rəyis axşam olanlardan sonra Aylına dahada çox sayğı duyurdu, pulu qəbul edərək işini tərk etmədiyinə görə. Tamam qızım haqqın var çıxa bilərsən izin verirəm, Aylın — rəyisə: məni Tahirin aparıb gətirməsini xayiş etsəm, rəyisin xoşuna gəldi bu fikir. Əlbətddə qızım aparar — gətirər, Tahir Sərdarın Aylına tərs — tərs baxdığını görsədə rəyisin sözündən çıxa bilməzdi. Həmdə Aylının fikrini anladı nəyçün özüylə şəhərə çıxmaq istəyirdi. Tahir — Aylına: əlimi — qolumu bağlamayacağına söz verirsənsə razıyam zarafat etdi, rəyisi birdən gülmək tutudu, xatırladı Tahirin necə toletə qaçmasını. Rəyis gözlərini silib gülərək, — Tahirə: apar oğlum qızı maşınla dediyi yerə, ancaq birinci toletə get sonra sənə problem olmasın, yenə güldü qəh — qəhə çəkib. Tahirdə rəyisə baxıb gülümsədi, Sərdarla Aylın yenə bir — birinin gözlərinin içinə baxırdılar nifrətlə. Aylın — Tahirə: sən qəhvəni içincə mən hazırlanıb gəlirəm, getdi. Sərdarda qalxıb getdi, rəyis başıyla Tahirə işarə etdi ki getsin ardınca oğlunun. Tahir anladı, tez qalxıb getdi Sərdarın ardınca,

Sərdar Aylının otağına gəldi ardınca, Aylın Sərdara fikir vermədən əynini dəyişməküçün paltarlarını götürüb yatağına qoydu. Sərdar — Aylına: indi səni Tahir aparacaq və bir daha bura dönərsənsə məndən incimə, duydunmu? Aylın cavab qaytarmadan əynindəki koftasını çıxarıb, yatağına qoymuş başqa koftasını geyindi. Sərdar Aylının özündən çəkinmədən qarşısında koftasını çıxarıb dəyişməsinə təcüblə baxırdı. Aylın şalvarınıda çıxarmaq çün kəmərini açırdı, qapını döyüb içəri Tahir girdi. Aylının şalvarını çıxaracağını görüb tez üzünü çevirib — Sərdara: dostum gəl atan çağırır. Sərdar qollarını bir — birinə keçirib nifrətlə gülümsəyərək, Aylına baxdı. Baxışları ilə anlatırdı ki, nə edəcəksən? qarşınmda şalvarınıda çıxaracaqsanmı? Aylın Sərdarın fikrini anladı, ona acığa gərçəkdəndə şalvarını çıxardı. Sərdar pərt olsada bildirmədi baxmağa davam etdi. Tahir Sərdarı otaqdan çıxarmaqçün döndüyündə, Aylını şalvarsız görüb üzünü qolu ilə tutdu. Zorla Sərdarın qolundan tutub dartaraq — Sərdara: dostum gəl qız əynini dəyişsin rahat. Aylın o biri şalvarını geyindi, Tahirin qolundan dartmağına baxmayaraq, Sərdar Aylına baxa — baxa zorla otaqdan gedirdi. Aylın şalvarının kəmərini bağlayıb pencəyinidə geyindi, Tahir zorla Sərdarı otaqdan çıxarıb qapını örtüb — Sərdara: ikinizdə başqa — başqa manyaklarsınız vallahidə. Çox çətinliklə zorla dartaraq — Sərdara: bir — birinizə acığa nələr edirsiniz siz? gəl atan görsə yaxşı olmayacaq ayıbdır. Sərdar acığından güldü, əlini qılçına vuraraq dayanıb gülməyə başladı. Tahir başını narazılıqla sirkələyərək — Sərdara: vallahi sonunda axlını oynatdın səndə, Sərdarın qolundan buraxmadan dartıb apardı.

Beləcə günorta olurdu, Tahir maşını saxlamışdı gözdən qıraq yerdə Aylınla söhbət edirdilər, — Aylına: sənin dediyini təşkil edəcəm, ancaq bir şərtim var. Aylın — Tahirə: səni dinləyirəm de şərtini, Tahir dərindən nəfəs alıb — Aylına: səndə mənə söz verəcəksən, bilərəkdən özünə qəst etməyəcəksən danışdıqmı? ananın ruhuna and et, mənə vicdan əzabı çəkdirməyəcəksən. Sənə bir şey olmasını istəmirəm bilirsən, -Tahirə: and edirəm anamın ruhuna dediyini edəcəm, Tahir rahat nəfəs alıb — Aylına: o zaman gedək dayını gör uzaqdanda olsa. Aylın — Tahirə: yox gedək evə darıxdım qardaşınçün, Tahir təcüblə — Aylına: oları görmək istəmirsənmi? Aylın yalandan gülümsəyərək, — Tahirə: dostuma soz verdim. Anamın ruhuna and etdim, əlini Tahirə uzatdı dost olmaqçün. Tahir Aylının əlini sıxaraq zarafatla — Aylına: ən azından artıq toletə rahat gedə bilərəm, dost olduq çox şadam gülümsədi. Aylın — Tahirə: artıq gərək qalmadı dayımı görməyimə, sübut əldə edib dönəcəm hər kəsə, Tahir Aylına inandı. Maşını işə salıb — Aylına: verdiyin sözə inandım dostum, ancaq biraz qabaq Sərdarçün darıxdığını deməyinə əsla inanmadım, gülümsəyərək maşının qazına basaraq uzaqlaşdılar.

Gəlib evə çatdılar, Tahir Aylınla evə gəldi ki, Sərdar Aylına dönmə demişdi birdən yenə davalaşardılar. Sərdar zalda məşq edirdi çəkinirdi əynində tək mayka ilə. Tahir zala gəlib — Sərdara: dostum darıxmadın ki Aylınsız? Sərdar dayanmadan çəkinərək — Tahirə: qardaşım onun gəlmədiyini desən, indi sənin alnından öpəcəm. Tahir — Sərdara: alınmayacaq dostum məni alnımdan öpməyin, Sərdar çəkindiyi yerdən dayanıb Tahirə baxdı tərs — tərs, — Sərdara: sakit ol atan evdədir bilirsən. Sərdar dərindən nəfəs alıb oturdu yerdə, Aylın gəldi zala. Sərdar Aylını görüb əsəbləşdi — Aylına: demək qayıtdın hə? Aylın — Tahirə: dostum telefonunu məndə unutmusan, gətirib Tahirin telefonunu verib getdi. Sərdar — Tahirə: dostummu dedi o? — Sərdara: qardaşım sənə düşməndir mənə deyil, mənim onunla nə işim var? Sərdar ayağa qalxıb — Tahirə: o elə şeytandı bax. Bir neçə saata özüylə apararaq sənidə şaşdırdı, qardaşım anlayıram səndən incimirəm, səblə getdi zaldan. Tahirdə tez ardınca getdi ki yenə Aylınla davalaşacağından ehtiyat edirdi.

Aylının otağına gəldi qapını döymədən, Aylın telefonla kimə isə mesaj yazırdı. Sərdarı gördüyündə tez telefonu cibinə qoydu, Sərdarın gözündən qaçmadı bu — Aylına: hazırlaş təlimə başlayırıq birazdan, otaqdan çıxdı. Tahir qapının yanında dayanmışdı, Sərdarın davasız çıxdığını görüb pərt qaldı baxa, tez ardınca getdi.

Gecə olmuşdu, rəyis — Aylına: gecən xeyirə qızım Allah rahatlıq versin, Aylında — rəyisə: sizədə yoldaş rəyis, getdi. Aylında otağına gəlib yerinə uzanıb yatdı, çox yorğun idi.

Aylın yatdıqdan sonra Sərdar çox ehtiyatla qapını açıb otağına girdi, barmaqlarının ucunda gəlib Aylının telefonunu axtardı. Sərdar Aylının kimə mesaj yazdığını öyrənmək istəyirdi, istəyi Aylında bir səhv tutub işdən kənarlaşdırmağa bəhanə əldə etməyə çalışırdı. Nəyəsə əli toxundu səs etdi, tez çarpayının yanında döşəməyə uzandı ki Aylın oyansa görməsin. Aylın səsə yerindən çevrilib yanındaki işığı yandırıb baxdı. Sərdar dodağını dişlədi ki, Aylın bircə ayağa qalxmasın tapdalanacaqdı, Aylın işığı söndürüb geri yatdı. Sərdar biraz gözləyib eytiyatla qalxdı baxdı, telefonu Aylının əlinin yanında yatağında idı. Çarpayının o tərəfinə keçib telefonu götürməyə əlini uzatmışdı, Aylın çevrilib qolunun üstündə yatdı. Sərdar qolunu darta blmədi Aylının altından oyanar deyə, əli qalmışdı Aylının altlnda. Başını qolunun üstünə qoyub pıçıltıyla, off 5 saniyə dönməsən dünya dağılardı, tərs keçi.

Gecədən xeylik keçmişdi, Aylın Sərdarın qolunun üstə necə yatmışdısa çevrilməmişdi, elədə qalmışdı Sərdarın əli altında, qolunu hiss etmirdi. Çarəsiz dizləri üstə çökərək çarpayının qırağına başını qoyub baxırdı, Aylın elə yatırdı ki, Sərdar pıçıltılı səslə öz — özünə: adama Allah rahatlıq versin deyilərkən bu qədərdə rahatlıq olarmışmı? dön o tərəfə tərs keçi bəsdi yatdın bir tərəfində. Bu azmış kimi Aylın yerində qurcalanıb Sərdarın qolunun kökünə kimi altında qoydu. Sərdar gözlərini yumub qolunun ağrısına səs etmədən dözməyə çalışdı gözlərini yumub.

Səhərə yaxın idi, Sərdar Aylının yanında başını qolunun üstə qoyub baxa qalmışdı. Aylın səhərə kimi onun qolunun üstə yatmışdı, axır ki Sərdarın qolu üstündən döndü, o bir böyrü üstə yatdı. Sərdar o biri əliylə altda qalan qolunu götürdü yataqdan, zorla ayağa qalxdı sakitcə qolunu tutub otaqdan çıxdı ehtyatla. Sərdar otaqdan çıxdığında Aylın gözlərini açıb baxdı, bütün gecəni bilərəkdən yatmışdı qolunun üstündə qisas almaqçün, öz — özünə: bu sənə dərs olsun heyvan. Telefonunu yerindən götürüb baxdı, demək məndə səhv axtarırsan? sən Sərdarsansa məndə Aylınam, səni tərbiyələndirəcəm gedincə.

Aylın saata baxdı 9:00 olurdu Sərdar hələdə qalxmamışdı yerindən, Aylın öz — özünə: əlbətdə yatarsan, gecə başqasının çarpayısının yanında səhərə qədər dizi üstə oyaq qalarsansa. Məni səhər 6: 00 tamamda oyadırdın insafsız, indi sənidə oyadım gör necədir yuxusuz qalmaq, qalxıb getdi Sərdarı oyandırmağa.

Qapını döydü içəri girdi, Sərdar gözləri yumulu qolunu tutub uzanmışdı, ancaq yatmamışdı qolunun ağrısından. Aylın — Sərdara: Sərdar bəy qalxın təlimə geçikirik, Sərdar gözlərini açmadı. Aylın biraz baxdı Sərdarın heç veçinə deyil, öz — özünə: rəyisə deyim Tahiri göndərsin o səndən min dəfə yaxşıdır, otaqdan çıxdı.

Sərdar gözlərini açıb qolunun ağrısından üzünü turşudub ofuldadı, yerindən qalxıb Aylının ardınca, başımın bəlası nə vaxt gedərsən rədd olub evimdən.

Aylın zalda oturmuşdu Sərdar gəldi qolunu tutub — Aylına: niyə oturursan? qalx məşqə başla, Aylın ayağa qalxıb masaya yaxın gəldi. Sərdar masadan Aylının heç vaxt görmədiyi kiçik mikrafonu götürüb, Aylının köynəyinin yaxasına taxdı, qolunun ağrısından zorla əlini çalışdırırdı. Bunu Aylında hiss edirdi, — Aylına: bununla sənlə əlaqə yaradacaqlar, anladınmı? Aylın cavab vermədi. Sərdar yenə başqa balaca cihazı götürüb — Aylına: buda kiçik kameradır, üstündə olacaq və canlı görüntünü bizə ötürəcək. Ondan əlavə kamerayada çəkəcəksən, üstündəki kamerada problem olsa sübut əldə etməkçün, masadan başqa kiçik kameranı götürüb — Ayllna: bundanda belə istifadə edəcəksən. Sərdarın qolu çox incidirdi hiss olunurdu, Aylına izah etməyə başladı necə çalışdırmaq gərəkir deyə, Aylın sakitcə diqqətlə baxırdı Sərdarın göstərdiklərinə. Sərdar kameranı masaya qoyub — Aylına: götür silahı atəş aç mişenə, Aylın tapancanı götürüb mişenə doğru tuşlayıb tətiyi basamağa çalışdı, alınmadı. Sərdar əsəblə silahı Aylının əlindən alıb bağırdı! — Aylına: dəli silahı yoxlamadan hara nişan alırsan? Sərdar silahı hazrladı Aylına verdi, yanında dayanıb baxdı mişenə tərəf.

Aylın tapancayla mişenə bir neçə dəfə atəş açdı, heç biri dəymədi yan keçdi kurşunlar, Sərdar Aylına tərs — tərs baxdı. Aylın bir söz demədən mişenə tərəf baxıb, dərindən nəfəs aldı. Sərdar — Aylına: bravo düşmənlərinin qarşısına heç ayağından belə vurub qorunma şansın olmadan gedirsən, mənim sənə öyrətdiklərimi niyə qavramırsan sən? bu qədərmi küt beyinsən? Aylın yenə susdu cavab vermədən, üzgün baxışlarla baxdı kənara. Sərdarın canı acıyırdı qolunu ağrısından, — Aylına: təkrar mən sənə öyrətdiyim kimi nişan al dəqiqi atəş et. Aylın təkrar silahı qaldırıb mişenə nişan alıb atəş açdı, bu dəfə sağ qolundan vura bildi. Sərdar başını narazılıqla sirkələyib — Aylına: sənə gəlib Tahirdə öyrətsə xeyri yoxdur, bilirsənmi niyə? ona görə ki sən, sözünün ardını demədən zaldan çıxıb getdi əsəblə. Aylın mişenə tərəf baxıb silahı qaldırıb nişan aldı, biraz baxıb atəş açmadan silahı göturub masanın üstə qoydu, yerdən dizlərini qucaqlayıb oturdu. Aylın başını dizlərinə qoyub öz — özünə: nə olar Allahım səndən son dəfə istədiyimi duy, məni qoyma ortalıqlarda biçarə. Aylın gərçəkdəndə çox yorulmuşdu Sərdarın acı sözlərindən, hər şeydən.

Rəyisə iş yerində Tahir gəlib yazılı bir kağız verib tez getdi, Rəyis kağızı açıb oxudu dərindən nəfəs alıb, kinli baxışlarla baxdı.

Günorta olmuşdu Sərdar Aylına məşqə aid olmayan şeyləri etməyə məcbur edirdi, əllərində daşlar saxlatdırırdı. Aylın daşları zorla tuturdu, qolları ağrıyırdı. Aylın — Sərdara: bular nəyə gərəkdir anlamıram, mənim üstümdə bir tapanca birdə kamera olmayacaqmı, daşlamı gedəcəm ora? — Aylına: hər şey ola bilər hazırlıqlı olmalısan. Silahla qorunma qabilyətin sıfırdır sənin, sən əjdadların kimi bu dəfə düşmənlərinə bəlkə daş atacaqsan? qollarının güclü olsun ki atdığın daş dəyməsədə, yaxınlarına çatsın. Başqa narazılığınmı var? — Sərdara: mənim qollarımın dərdini çəkinçə get öz qolunun dərdinə qal,

Sərdar duydu Aylının dediyini, gözlərini qıyıb Aylına şüphəli baxışlarla baxıb anladı, demək qolunun acıdığından xəbəri vardı Aylının. Sərdar necə əsəbləşdisə, bir anlıq kənara baxıb özünü ələ almağa çalışdı. Aylının özünü səhərə kimi bilərəkdən qarşısında elə vəziyyətdə qoymasına çox əsəbləşsədə, kinlə güldü. Sərdar — Aylına: qoy daşları yerə gəl bura, Aylın daşları yerə qoyub qollarını ova — ova gəldi, — Aylına: nə oldu qollarınmı acıdı? Aylın Sərdara tərs — tərs baxdı. Sərdar — Aylın: gəl, yerdəki güləş döşəyinin üstünə çağırdı, Aylın yaxınlaşdı. Sərdar — Aylına: dediyim kimi silahla davranman sıfır olduğuçün, əllə özünü müdafiyə etməli olsan qalib gələ bilərsən. Aylına xəbərdarlıq etmədən qəfil tutub fırlayıb atdı dökcəyə. Sərdar — Aylına: sonra deməzlərmi bunu yaxşı hazırlamayıblar? məşqi ilə yeri — yerində məşğul olmayıblar ayıbdır, Aylın yaxşıca caxılmışdı. Yerdən qalxmağa çətinlik çəkdi, dizi üstə durub — Sərdara: öncə adam kimi anlatsaydın, götürüb yerə mitil kimi çaxınca. Sərdar — Aylına: nə oldu? canınmı acıdı Aylın xanım, mən sənə anlatıram adam kimi, ancaq sən anlamırsan nə edim? Aylına əlini uzatdı baxdı. Aylın biraz baxıb, Sərdarın əlindən tutub qalxan kimi, Sərdar yenə pryoma salıb atdı Aylını yerə çaxdı. Aylın artıq anlamışdı Sərdarın özünü cəzalandırdığını, — Sərdara: düşmənlərinə yazığın gəlir deyəsən. Gedincə məni şikəst edib qarşılarına göndərmək istəyirsən, mənə etdiyin pul təklifindən sonra niyədə olmasın ki? sən bunuda edərsən satqın. Sərdar kinlə gülümsəyərək, — Aylına: sən kimsən ki? sənin qiymətində olsun satılası. Sənin kimi dəyərsizdən ötəri inan heç kim adını ləkələməz.

Aylın Sərdarın yanından keçib getmək istəyirdi, Sərdar imkan vermədi. Kobutça geri itələdi bir əli ilə, — Aylına: hara gedirsən? sənə icazə verdimmi mən. Aylın özündən Sərdarın əlini kənara itələyib — Sərdara: bu dəqiqədən məşqim bitdi, səinin kimi heyvanla məşq edib düşmənimin qarşısına gedincə, mərdcə qarşılarına çıxıb vurulmağı üstün tuturam. Sərdar bir əli ilə Aylının boynunun ardından tutub özünə çəkdi, — Aylına: fərz et düşmənin qarşısındasan. Aylını yenə fırlayıb atdı döşəkcəyə, bu dəfə gərçəkdən pis çaxıldı yerə, qaldı düşdüyü kimi. Yarasında ağrı hiss etdi, əli ilə qarnını tutub ayağa qalxmağa çalışdı bacarmadı, çox cətinliklədə olsa bir təhər qalxıb Sərdara baxdı. Birdən Sərdarın ağrıyan qolundan tutub burdu ardına, Sərdarın canı acıdı öfuldadı. Ayğını ayaqlarına dolaşdıraraq, Sərdarı yıxdı özü qarışıq yerə. Sərdar qolunu tutub ardına buraraq -Sərdara: necədir heyvan xoşuna gəlirmi? Aylın elə əsəbləşmişdi ki, az qalırdı Sərdarı vursun. Sərdar gülməyə başladı, — Sərdara: öz biabırçılığınamı gülürsən? bu neçəncidir qarşımda qoyun kimi çarəsiz qaldığın? Sərdar üzünü yerə qoyub gülürdü. Birdən Aylının əlindən qolunu çıxarıb Aylını üstündən aşırıb, əllərini başının üstə bətk — bərk tutub üstünə qapandı. Sərdar — Aylına: qoyunu olanın oyunu olar demişlər, duydunmu? özünü o dəqiqə bir şey hesab etmə, ğ. Aylının yarası çox acıyırdı -Sərdara: düş üstümdən burax əllərimi vəhşi, səninlə artıq məşq etməyəcəm. Burax eşitmirsənmi? Aylın dartınsada Sərdarın əllərinən çıxa bilmədi, tərslkdən dartındıqcada yaralanmış yeri sanki yeni vurulmuş pıçaq yarası kimi acıyırdı. Sərdar Aylını incitməyə başladı, məşğul olmayacaqsan deyirsən? bəklə artıq mənim səninlə başqa çürə məşğul olmamı istəyirsən? problem deyil mən razı. Aylının dodaqlarından öpdü, Aylın başını — üzünü nə qədər çəksədə, Sərdar acığa tutub öpürdü buraxmadan. Aylın — Sərdara: vəhşi burax dedim öpmə məni iyrənc, Sərdar Aylını öpdükcə qulaqları heç nə duymurdu. Aylın çapalasada Sərdarın qollarından çıxa bilmirdi. Aylın təkrar — təkrar bağırdı! burax dedim sənə.

Bu vaxtı Tahir gəldi zala, olanları görüb tez qaçıb gəlib Sərdarı Aylının üstündən zorla çəkdi. Tahir — Sərdara: dəlimi olmusan? nə edirsən dostum, — Tahirə: qardaşım qarışma çıx. Tahir Sərdarı dinləmədi tutub zorla dartaraq, — Aylına: qalx get otağına. Aylın qalxmağa çalışsada bacarmadı qarnını tutub qaldı yerdə. Tahir Sərdarı kənara itələyib bağırdı! qardaşım sakit ol dedim, gəlib Aylını yerdən qalxmağa yardım etdi. Aylın əlini qarnına tutub zorla qalxdı, Tahir — Aylına: yaxşısanmı? — Tahirə: bu heyvan məni ağacdan düşmüş almaya döndərdi yerə çaxıb. Mənə yardım et otağa gedim, Tahirin boynundan yapışdı ki yıxılmasın, Sərdar qarşısına gəlib — Aylına: bitmədi məşqimiz. Tahir əli ilə sinəsindən geri itələyib — Sərdara: qardaşım nə olar bəsdir sakit olun, nə edirsiniz siz? yaxşıdı bir — birinizi silahla vurmamısınız indiyə kimi. Sərdar — Aylına: mən dedimsə bitmədi, bitmədi demək, bağırdı! Aylın qolunu Tahirin boynundan götürüb zorla ayaq üstə dayanıb — Sərdara: bitmədi nə gözləyirsən? qarşındayam vur bitsin. Tahir ortaya girdi, bəsdirin nə olub sizə? Sərdar — Tahirə: sən qarışma qardaşım çəkil önümdən, bunun cəzasını verəcəm mən indi. Tahir Sərdara imkan vermirdi Aylına yaxınlaşsın. Aylın masaya tərəf baxdıb nə fikirləşdisə, özünü zorla masaya çatdırıb tapancanı götürdü, çaxmağı çəkdi. Silahın çaqqıltısına Tahir dönüb baxdı Aylına.

Sərdar əsəblə — Aylına: əlinə silahı aldınsa atəş açacaqsan, eşidirsən? Sərdar düşünürdü ki, Aylına etdiklərinə görə silahı özünə tərəf doğrulldacaq. Tahirdə həyəcanlanmışdı, Aylının Sərdara atəş açacağından çox qorxurdu! ançaq ikisinində düşündükləri kimi olmadı. Aylın slahı öz başına dayayıb əsəblə — Sərdara: səninlə keçdiyim məşqim bura qədərdir, son dediyini edirəm, silahı əlimə aldımsa atəş açacam. Bir anlıq Tahirlə Sərdar baxa qaldılar Aylına, Sərdar hünər edib Aylının özünə silah sıxa biləcəyinə inanmadı, gözlərini qıyıb baxdı. Aylın əsəblə bir daha təkrarlayaraq — Sərdara: bitdi məşqimiz, barmağını tətiyə basdı. Tahir səksəndi Aylının tətiyi basamasından qorxdu! özünü vurdu düşündü, ancaq tapancada kurşun olmadığından atəş açılmadı. Aylın əsəbindən təkrar — təkrar basdı tətiyi, Sərdarın özünə baxığını görüb, tapancanı masaya atıb zaldan çox çətinliklə cçıxdı getdi. Tahir Sərdarın qolundan tutumuşdu ki, Aylının ardınca gedərək incitməsin. Tahir — Sərdara: gördünmü nəyə məcbur etdin qızı? yetər dostum etmə günahdır. Sərdar dərindən — dərindən nəfəs almağa başladı, sanki nəfəs almağı unutmuşdu.

Sadiq qucağında küçüklə anasının yanına gəlidi, ana sabah gedəkmi Aylının yanına? — Sadiqə: Aylının ad günü olacaq bu yaxınlarda, o günü gedərik oğlum. Sadiq — anasına: nə vaxdı onun ad günü? bir həfədəndir oğlum az qaldı. Sadiq — küçüyə: bir həftə səbir edərsənmi dostum? Sadiqin küçüyün adından danışmasını anası çox yaxşı başa düşürdü. Anası yaxınlaşıb küçüyün başını tumarlayıb — Sadiqə: dostunuda apararıq Aylına, doğum günündə ən böyük hədiyyə olar bunu görməsi. Az qaldı oğlum səbir edin gedəcəyik inşallah, mətbəxtdə getdi. Sadiq — kücüyə: 100 — ə dözən, 101 — ə də dözər dostum, bir həftə nədir ki? küçüyü sığallaya — sığallaya divana əyləşdi.

Aylın oatağına çatıb qapını açıb içəri keçdi, yaralandığı yeri çox incidirdi gözləri qaralırdı, özünü toparlayıb yatağına çatmaqçün bir addım atmışdı yetişə bilmədi, qapının önündə yıxıldı qald.

Tahir Sərdarı çox çətinliklədə olsa sakitləşdirə bilmişdi, — Sərdara: qızın biraz qabağa yaralandığını bilmirsənmi? götürüb yerə çaxmaqda nə deməkdir? Allahım sən mənə səbir ver, nələr olur qardaşım. Sərdar — Tahirə: ona buda azdı qardaşım sən onu tanımıran hələ, Tahir Sərdara deyə bilmirdi Aylın əslində düşündüyün kimi pis biri deyildi, sənin həyatının qarşılığında canından keçmyə hazır idi. Tahir — Sərdara: mən bir baxım halı yaxşı görsənmirdi, getdi. Sərdar masaya yaxınlaşıb, Aylının özünü vurmaq istədiyi tapancanı əlinə götürüb əsəblə baxdı.

Tahir Aylının otağına tərəf gəlirdi, qapının yarımçıq açıq olduğun görüb Aylını səslədi çatınça, Aylın gələ bilərəmmi? qapıya çatdığıında Aylının yıxılıb qaldığını görüb tez yanına çökərək üzünü şillələyib səslədi, Aylın məni eşidirsənmi?

Aylına evə həkimini çağırmışdılar, həkim yoxlayıb — Aylına: əzmişsiniz sağalmamış yaranızı, yaranın içəridən qanama ehtimalı var xəstəxanaya aparılmalısan mütləq. Aylın — həkimə: yox bir şeyim yaxşıyam mən, həkim — Sərdara: siz deyin bəlkə sizə qulaq asar. Ən azından xəstəxanada bir neçə saatlıq kantrolumuz altında qalması gərəkdir. Aylın — həkimiə: o kimdir ki məni ona şikayət edirsiz? Tahir dərindən nəfəs alıb xayiş edici baxışlarla baxdı ki, yenə davalaşmasınlar. Sərdar həkimin qulağına nə isə pıçıldayaraq dedi, Aylın duymadı, həkim başıyla razılığını bildirib — Aylına: tamam Aylın xanım öz qərarınızdır mən borcumu yerinə yetirdim. Çantasından iynə götürüb hazırlamağa başladı. Aylın — həkimə: o iynə kimədir? həkim — Aylına: sizədir Aylın xanım, bu iynə mütləq vurulmalıdır içəridən qanamanız filan vardırsa. Aylın artıq bir söz demədi, həkim Aylının qoluna iynəni vurdu baxıb gülümsədi, — Aylına: düzü indiyə kimi bunu etmək axlıma gəlməmişdi. Aylın vurulan iynənin təsirindən hiss etdi ki keyləşir, ətrafdakıları yaxşı görmürdü, qollarını bir — birinə dolayıb özünə baxan Sərdara baxdığında anladı, həkimə nə dediyini. Aylın — Sərdara: ax səni s, satqın sözünü tam deyə bilmədi, iynənin təsirindən gözlərini yumdu, Sərdar — Aylına: yox sənin nazınla oynayacaqdım. Tahirdə anladı həkimin Aylına vurduğu iynəni, başını narazılıqla sirkləyib — olara: ikinizədə oyandığında gözünə görünməməyi məsləhət görürəm. Həkim — Sərdara: gətirin ardımca xəstəxanaya, bir neçə saat vaxtımız var yoxlamaqçün, tez getdi çantasını götürüb. Sərdarın Aylınla qırğında olduqlarına görə, Tahir — Sərdara: mən götürərəm dostum. Sərdar əliylə işarə etdi ki özü götürəcək toxunmasın, Tahir anladı yaxınlaşmadı Aylına. Sərdar yaxınlaşıb Aylını yatağından qucağına aldıb, — Aylına: başımın pis bəlası, dərindən nəfəs alıb otaqdan çıxdı qucağında Aylınla, ardınca Tahirdə çıxdı.

Aylını xəstəxanaya gizlincə gətirib yoxlayıb müayinə etmişdilər, həkim — Sərdara: çox şükür içəridən qanamısı yoxdur, ancaq bilirsiniz özünü qorumasa təkrar xəstəxanada yatmalı olacaq. Bunuda Aylın xanıma anltamağın qeyri mümkün olduğunu sizdə anlayırsınız. Sərdar — həkimə: indi onu evə apara bilərəmmi? həkim — Sərdara: bilərsiz, ancaq yazdığım ilacları mütləq işlətməlidir. Tahir — Sərdara: necə içirdəçəksən ilaclarını, iynə vuraraqmı? həkimlə Sərdar Tahirə baxdılar. Tahir — Sərdara: dostum çıxış yolu axtarıram mənə heç elə baxma. Sərdar — həkimə: mən onu burdan aparım oyanınca, gerisini düşünərik evdə,

Həkimlə Sərdar və Tahir gəldilər Aylını yoxlayan otağın qarşısına. Həkim — olara: gətirdiyimiz arxa qapıdanda aparın görən olmasın. Sərdar qapını açıb içəri girdiyində Aylını yataqda görməyib dönüb — həkimə: otağı səhvmi saldıq? həkim təcüblə otağa girib baxdı Aylın yox idi. Dönüb — Sərdara: yox səhv salmadıqda, Sərdara baxdı şüphəli baxışlarla. Sərdar anladı nə olduğunu -Tahirə: tapmaq lazımdır onu görən olunca cəld ol, tez qaçdılar Aylını axtarmağa.

Sərdarla, Tahir xəstəxanadan çıxıb ətrafa baxdılar Aylını görmədilər, Tahir — Sərdara: dostum onun ayaqqabıları yox idi hara gedər ayaqlağın? Sərdar dərindən nəfəs alıb diqqətə ətrafa göz gəzdirdi. Sərdara — Tahirə: kimin haqqında danışırsan qardaşım? ondan nə desən gözlənilir. Manyak hara getdi görəsən? — Sərdara: atana nə deyəcəyik indi? off Aylın başımıza oyun açma nə olar.

Axşam olurdu, Tahirlə Sərdar oturmuşdular üzgün, Aylını tapa bilmədiklrinə görə nə deyəcəklərini düşünürdülər. Sərdar — Tahirə: bir tərəfdən yaxşı oldu qardaşım onun getməsi. Atama deyərik qorxub qaçıb bilmirik, Tahir üzülürdü, Aylın getsə əvəzinə dostu gedəcəkdi yerinə, çox çətin vəziyyətdə qalmışdı ortalıqda. Tahir — Sərdara: dostum Aylının əvəzinə mən gedərəm. Sərdar Tahirə baxdı təcüblə — Tahirə: səni ora gedincə yaşatmazlar, bunu bilirsənmi? dəli olma axlımı çaşdırma səndə.

Qapı açıldı atası işdən gəldi salamlaşdı ikisiylədə, axşamınız xeyir necəsiniz? Aylını görməyib — Sərdara: Aylın hanı? Sərdar çatan kimi atasının Aylını soruşmasından biraz tutuldu. Sərdar ayağa qalxıb — atasına: ata bu gün məşqdən sonra, sözü ağzında yarımçıq qaldı Aylının gəldiyini görüb. Aylın gəlib — rəyisə: axşamınız xeyir yoldaş rəyis. Rəyis Aylını görüb şad oldu, axşamın xeyir qızım, məndə səni Sərdardan oruşurdum görməyincə. Aylın gülümsəyərək, — rəyisə: bu gün biraz məşqdə yorulduq ikimizdə, dincəlirdim otağımdaydım, rəyis — olara: çox gözəl. Qızım necə gedir məşqiniz? oğlum səni incitmədən, acılamadan, hazırlaşdırırmı? Aylın — rəyisə: düzü deməkdə biraz çətinlik çəkirəm, bilirsiniz əvəlcədən oğlunuzla olan münasibətimizi. Tahir narahat oldu, Aylın indi deyəcəkdi olanları. Aylın — rəyisə: bunu bilmənizi istəyirəm, oğlunuzla qürur duya bilərsiniz yoldaş rəyis, sizin sözünüzü yerə salmadan bütün gücü ilə məni öyrətməyə çalışır. Sərdar Aylına baxdı, Tahir rahat nəfəs aldı ki, Aylın olanları demədi əksinə təriflərdi Sərdarın özünə bu gün etdiklərinə baxmayaraq. Tahir Sərdara baxdı narazı baxışlarla. Atası sevindi, Sərdara yaxınlaşıb çiyninə əlini vuraraq — Sərdara: mən oğlumda yanılmadım heç bir zaman. Rəyis — Aylına: gördünmü qızım? deyirdin oğlum mənə oxşamır, bax necədə mənə çəkmiş, əyləşdi gülümsəyib. Sərdara bu sözlər pis təsir etmişdi, Aylın Sərdarı atasının qarşısında satmadı və atasıda gərçək olanları bilmədən fəxr etdi özüylə, Aylın — olara: mən axşam yeməyinizi gətirim, mətbəxtdə getdi. Tahir Sərdara baxırdı altdan — altdan, Sərdar — olara: məndə yardım edim, getdi mətbəxtdə. Sərdarın gedişindən Tahir narahat olsada, atası hələdə oturduğu yedən baxaraq qürur duydu oğlu ilə. Oğlunun ardınca baxıb -Tahirə: Aylın bu evə gələndən çox şey dəyişdi. Tahirin gözü mətbəxt tərəfdə qalmışdı, başını qaşıyıb baxdı rəyisə.

Sərdar mətbəxtdə gəlib — Aylına: niyə gərçəkləri demədin atama, qorxdunmu məndən? Aylın Sərdara fikir vermədən hazırladığı yeməklərdən qablara çəkirdi. Sərdarın qarşısına pıçaqla çörəyi qoydu ki dilimləsin, Sərdar bir anlıq gözlərini yumub özünü toparlamağa çaışdı ki, Aylınla davalaşmasın. Aylın boş qabları və çənkəl qaşıqları götürüb siniyə qoydu. Sərdar dərindən nəfəs alıb pıçağı əlinə götürüb Aylına baxdı tərs — tərs, sakitcə çörəyə dilim çəkməyə başladı. Aylın çörək dilimlərini yığmaqçün qabda qoydu qarşısına, Sərdar dilimlədiyi çörəkləri qaba yığaraq — Aylına: sualıma cavab ver dedim. Aylın — Sərdara: nə deməyimi gözləyirdin? məşqə daxil olmayan idman növlərinlə məni yerə çaxmalarınımı? zor edərək öpmlərinimi? yoxsa gecə otağıma gəlib qolunu altımda qoyub əzdirdiyinimi? yaramı əzib xəstəxanalıq etdiyinimi? de bu etdiklərinin hansı qürur vericıdir atana. Tahirlə oturub söhbət edən atasını göstərib — Sərdara: səndən fərqli olaraq mən atanın üzülməsini istəmirəm, o səndən fəxir edəcək sözlər duymaq istəyir. Bu etdiyin pisliklərini bildiyində — duyduğunda səncə necə olardı onun halı? sən onun tək varlığısan. Yazıq kişinin bu həyatda səndən başqa fəxir edəcəyi başqa kimisə varmı? əlbətddə yoxdur. Ancaq sən belə şeyləri anlamassan, mənim silaha olan davranışım sıfır olduğu kimi, təssüflər olsun sənində belə şeyləri qavraman sıfırdır. Aylın əsblə Sərdarın əlinə yemək dolu sinini verib, — Sərdara: indi isə yeməkləri apar atan acdır işdən gəlib yazıqdır, səndə mənim kimi sıx dişinə səbir et atanın xətrinə az qalıb. Sərdar sinini götürüb biraz Aylına baxıb çıxdı mətbəxtdən, Aylında başqa sinini götürməyə çalışdı yarası acıdı. Bir anlıq dayanıb alnını qoluna qoyub öz — özünə: Allahım sən yardım et.

Sərdarın gözü mətbəxtdə idi görürdü onu, Aylın sinini qaldırıb gütürdü çətində olsa, gətirib masaya yaxınlaşdığında sinini saxlamaqda çətinlik çəkdi. Sərdar tez tutdu əlindən götürdü sinini masaya qoydu, Aylının gözləri qaralırdı bunu Tahirdə anladı. Tez Ayağa qalxıb bəhanə ilə — Aylına: Aylın xanım sən gəl əyləş, biz yardım edək gerisinə. Aylının qolundan tutub otuzdurdu, rəyis oların Aylına qarşı hörmətinə baxıb razılıqla başını sirkələyərək əllərini bi — birinə sürtüb, ohh yeməklrin çox gözəl qoxur qızım. Mən artıq bu yeməklərin dadına öyrəndim, Sərdar bir anlıq atasının dediyi sözləri baxdı. Sonrada canı acıyaraq dişinə sıxıb bildirmədən oturan Aylınada baxıdı, dərindən nəfəs alıb yeməklərdən çəkib birinci atasının qarşısına qoydu. Atası qaşığı götürüb iştahla yeməyə başladı, mmm əllərinə sağlıq qızım çox gözəl olmuş. Rəyis — Tahirə — Sərdara: sizdə əyləşin yeyin çox dadlı olmuş. Aylın — rəyisə: nuş olsun yoldaş rəyis, Sərdarla Tahirdə əyləşib, qaşıqlarını götürüb yeməkdən yedilər. Tahir — Aylına: gərçəkdən çox dadlıdır əllərinə sağlıq, rəyis — Tahirə: gördünmü oğlum? dadmasan bilməzdin qızımın hazırladıqlarının tamını. Buyurun yeyin nuş olsun yeməyinə davam etdi. Sərdar atasının necə iştahla yeməsinə baxıb, özü haqda düz olmayanları duyaraq fəxr etməsindən xəcalət çəkdi. Tahir işarə etdi ki artıq — əksik söz işlədib atasını üzməsin, Sərdar altdan — altdan Ayına baxdı. Aylınında özü səbəb olub necə canı acııdığını hiss edirdi, üzgün — üzgün çarəsiz yeməyini yedi.

Beləcə günlər keçirdi səhər acılmışdı, Sərdar Aylının yarasını zədələyəndən sonra Aylınla məşğul olmurdu, təlim keçmirdi. Divanda əyləşib jurnala baxırdı, Aylın duş alıb mətbəxt tərəfə gedirdi. Sərdar — Aylına: sabahın xeyir deməkdə yoxmu? Aylın dönüb Sərdara baxdı, sənin olduğun yerdə hansı sabahım xeyirli oldu ki? xatırlamıramda. Sərdar gözünü jurnaldan çəkmədən — Aylına: neçə günlərdir məşq etmirik, uşaqlıq etməyi bir kənara qoy artıq. Aylın — Sərdara: Sərdar bəy əlində tutuduğun uşaqlara ait jurnalı oxudumağından görünür uşaq kimdir, məncə sənin yaşından keçib uşaq jurnalıyla maraqlanası. Sərdara acıq verdi, Sərdar Aylına baxıb yalandan gülümsəyən kimi göstərdi özünü. Sərdar — Aylına: hardan bildin mən nə oxuyuram? -Sərdara: o jurnal mən gələndən var burda, görünür kiçiklik yadıgarındı. Sərdar Aylını süzdü heyif çıxacaq baxışlarıyla, — Aylına: səni böyük qarşısında necə davranmaq lazımdır deyə necə tərbiyələndirə bilərəm? xəstaxanalıqda oldun yenə axıllanmadın sən. Aylın — Sərdara: sən hələ uşaqlıq illərindən çıxda, başqalarının dərdinə qalma. Aylın Sərdara acıq verib getdi mətbəxtdə.

Sərdar jurnalı masaya atıb qalxıb gəldi yanına, yaxınlaşıb — Aylına: mənim 18 + jurnallarımda var, birlikdə oxuyaq istəyirsənsə daha maraqlı olar. Aylın — Sərdara: sən uşaq kimi hələdə jurnallarlamı maraqlanırsan? Sərdar Aylının özündən heyif çıxmaq istədiyini yaxşı anlayırdı. Aylın — Sərdara: qəhvə, çay? — Aylına: çayı uşaqlar içsin, mənə zəhmət deyilsə qəhvə, ancaq ehtiyatlı ol yandırma özünü. Aylın Sərdara baxdı, — Aylına: qəhvəni süzərkən deyirəm, zala gətir orda içərik səninlə böyük qız, getdi. Aylın artıq Sərdara fikir vermirdi əvəlki kimi əsəbləşmirdi, özünü ələ ala bilirdi işin xətrinə. Aylın balaca siniyə iki fincan qəhvə süzüb gətidi zala masaya qoydu.

Sərdar ciddi duraraq gəlib tapancanı götürüb yaxınlaşdı — Aylına: səndən son dəfə bu günlük təlimlə məşğul olmağını xayiş edirəm. Dediklərimi diqqətlə dinləyərək, son dəfə göstərdiklərimi yaddaşında saxlamanı istəyirəm əbədi olaraq. Aylının ardına keçib dayandı arxasında, Aylın Sərdarın bu hərəkətinə hər zaman çox əsəb olurdu, özünü zorla sakit saxlamağa çalışdı. Sərdar arxadan silahı Aylının əlinə verib, özüdə əllərinin üstündən tutdu, arxadan Aylına o qədər yaxın dayanmışdı ki, bütün bədəni ilə qucaqlamışdı. Arxadan ağzını yaxınlaşıb qulağına pıçıltıyla — Aylına: sən düz atəş aça bilmirsən, hər atdığın mərmin yan keçir. Aylının əlindəki silahla mişenə tuşlamağı göstərdi, barmağını tətikdə olan Aylının barmağının üstünə qoyub sıxdı, silahdan atəş açıldı. Aylın gözlərini yummuşdu səsdən, silahda Sərdarında əli olduğuna görə, atılan mərmi düz dəymişdi həmişəki kimi mişenin başından. Sərdar Aylının qulağına təkrar pıçıldadı, birdə gözü açıq düşmənınə baxaraq atəş açaq. Aylının saçlarını qoxladı üzünü sürtdü, Aylın əsəbləşdi Sərdarın hərəkətinə, bu dəfə silahı mişenə tuşlayıb, gözünü yummadan atəş açdı. Ancaq yenə yan keçdi dəymədi mərmi. Sərdar pıçıltılı səslə — Aylına: həyəcanlısan çox ona görə yan keçir, nədir səni bu qədər həyəcanlandıran? fikrin orda olsun məndə deyil. Aylının əllərindən təkrar tutub silahı mişenə yönləndib — Aylına: fərqi olmamalıdır düşməninin hansı tərəfində olaması. Silahı qaldırdığın an dəqiq atəş açmalısan, Sərdar Aylının barmağının üstündən öz barmağı ilə basaraq, təkrar atəş açdırdı. Sərdarın indiyə qədər bir mərmisi yan keçməmişdi mişendən, yenədə duz ünvanına yetişmişdi. Aylını özünə tərəf çevirdi gözlərinə diqqətlə baxaraq, — Aylına: heç vaxtdı qarşında olana həyəcanlı olduğunu hiss etdirmə. Əks halda hər şeyini itirərsən bir göz qırpımında, yəni həyatını deyirəm. Aylın Sərdarın özünə belə yaxın durmasından əsəb olurdu, əlindəki silahı aşağıda tutub baxırdı üzünə çəkinmədən.

Aylın bəzən özünü zor tuturdu Sərdarı vurmamaqçün, Sərdarda bunu çox gözəl anlayırdı. Aylın — Sərdara: çox alçaq hərəkətlərin var bunu bilirsənmi? səni tanıdığımdan bir dəfədə olsun mərəfət, qanacaq görmədim səndən. Hardandır səndə mənə qarşı bu qədər nifrət, pislik? — Aylına: səninlə bu son məşqimiz idi dediyim kimi, bundan sonra gərçəkdən mənə maraqlı olmayacaq, dediklərimi və göstərdiklərimi qavramasanda. Sərdar — Aylına: sualının cavabınıda verim, sənə qarşı nifrətim pisliklərim sən qarşıma çıxdığın gündən yarandı. Mən heç sevmirəm soyuq qəhvəni, yaxınlaşıb masadan qəhvə fincanının birini götürüb içdi. Aylın əlini üzünə çəkib Sərdara baxdı, — Aylına: gəl iç hələ soyumamış. Aylın silahı masaya qoydu qəhvəsini içmədən getdi. Sərdar ardınca — Aylına: mən qəhvəni tək içməyə xoşlayıram, anladığınçün təşəkkürlər, kinlə gülümsədi. Aylın cavab vermədən çıxdı zaldan, Aylın çıxan kimi Sərdarın üzünü ciddi ifadə aldı, qəhvəsini içərək nə isə düşündü.

Axşam olmuşdu rəyis işdən gəlmişdi, Aylın Sərdardan çox icimişdi bunu rəyisdə anlamışdı. Oğlunun yenə Aylını incitdiyini çox gözəl bilirdi çarəsiz susurdu, bilirdi ki soruşsada deməyəcəkdilər. Sərdarında kefi yox idi, yeməyini qarışdıra — qarışdıra fikirə dalmışdı. Rəyisdə iştahsız yeyirdi yeməyini, Aylın onun sözlü olduğunu anlamışdı. Yemək bitdikdə Aylın — rəyisə: nə vaxt gedirəm? Sərdar anlamadı Aylına baxdı Rəyis dərindən nəfəs alıb biraz baxıb yavaş səslə, — Aylına: sabah qızım. Aylın sevindi, ayağa qalxıb siniyə masadakıları toplayaraq — rəyisə: hər zaman şad xəbər olasınız yoldaş rəyis, bitsin bu iş çox uzandı sıxıldım. Sərdar — atasına: sabahmı? atası bilirdi oğlunun ən yaralı yerinə toxuncaqdı bu xəbər. Atası — Sərdara: hə oğlum, sabah axşama o alcaqların görüş yerində olmalıyıq olardan öncə. Xəbər aldım ki sabah bu işlə əlaqədar olan bütün şərəfsizlər bir yerə toplaşıb çox böyük işlərini həll edəcəklər. Aylını sabah səhərin gözü açılmamışdan aparmalıyıq ora, hec kim görməsin şüphələnməsin. Sərdar — atasına: ata hələ hazır deyil, düzgün mişenə atəş aça bilmir bu. Orda özünü qoruya bilməz, bizimdə ona yardıma yetişə bilməyəcəyimizi ikimizdə yaxşı bilirik.

Aylın — rəyisə: mən sizə çəkib sübüt qoyacam bundan heç şüphəniz olmasın, kameranı özümün olduğu yerdə bir tərəfdə gizlədəcəm. İşdi birdən məni görsələr təslim olaram kamera əllərinə keçməsin, çəkən kimi sizə xəbər verəcəm, o aradada siz çatarsız danışdığımız kimi. Sərdar — atasına: bu nə danışır? nə təslim olması? səni ora subut əldə etməyə göndəririk dəli təslim olmaqçün deyil, bağırdı! Aylına. Ata bax indidən bizə bu qulaq asamır, — Aylına: sən getməyəcəksən heç yerə, naladınmı məni? rəyis qalmışdı oğluyla Aylının ortasında çarəsiz. Aylın — Sərdara: mənim canımın dəyəri olamdığını sən yaxşı bilirsən, indi qarşıma keçib mənə nə isə olacağından narahat olan kimi göstərmə özünü. Sərdar bağırdı! — Aylına: suss danışma, burda qərarları biz veririk anladınmı? sənin orda ölmənə göz yuma bilmərik, qanun belə tələb edir mən deyil. Atası dərindən nəfəs alıb — olara: o zaman bu söhbət burda bitmişdir, ayağa qalxdı — Aylına: heç yerə getmirsən qızım. Sərdar atasınıda anlayırdı, neçə illərdi o şərəfsizlərə görə boşa qanlar tökülürdü. Sərdar — atasına: ata icazə ver bunun əvəzinə mən gedim, mən bunun kimi deyiləm hammısını birdən həll edərik bitər bu iş. Atası dərindən nəfəs alaraq üzgün baxışlarla baxdıb -Sərdara: səni ora çatmağa qoymazlar oğlum. Bunu bilirik ikimizdə, sən çoxdan başqaları tərəfindən izlənirsən, ətrafımız satqınlarla doludu xəbərsizik.

Tək Aylının işimizlə əlaqəsi olmadığına inanmışlar, — Sərdara: Aylını xəstaxanaya apardığın günüdə izləmişlər, həkimdən maraqlanmışlar nə üçün qızı gətirdiyinizi xəstəxanaya. Həkimdə danışdığımız kimi çox şükür aldadaraq inandıra bilmiş oları. Aylın hamilə olduğuçün özündən keçinərək, sən tərəfindən xəstaxanaya çatrırdığını demiş. Sənin izin alaraq evdə Aylınla vaxt keçirdiyini düşünürlər. Aylın — rəyisə: kimlərdir onlar, niyə tutmursuz oları? rəyis çarəsiz baxışlrla baxaraq — Aylına: qızım oları tutsaq izlərini itirərik. Olar bizi izlədikləri kimi, bizdə oları izləyirik özlərindən xəbərsiz, sizi sevgili kimi anlamışlar bəxdimizə. Aylın utanıb kənra baxdı, atası — Sərdara: sən getməyəcəksən oğlum anladınmı? bu mənim qisasımdır bir nəfərdən illər qabağa alacağım, bu dəfə özüm gedəcəm. Sərdar nə isə demək istədi, atası əli ilə işarə edərək — Sərdara: bəlkə mənim getməyimdən şübhələnməzlər, otağına getdi. Sərdar atasının ardınca, sən özünü vurdurmaq istəyirsənsə açıq de, atası cavab vermədən getdi, Sərdar çox pis oldu. Aylın Sərdarın atasız yaşaya bilməyəcəyini çox yaxşı anlayırdı. tək varlığı atasıydı bu həyatda, Aylın sinini götürüb səssizCə getdi mətbəxtdə.

GeCə saat 2:00 olurdu, Aylın yavaş səslə telefonla Tahirlə danışırdı otağında. Aylın — Tahirə: rəyis dedi ki sənin hər şeydən xəbərin var, sənə nə ediləcəklərini mən çatdırım, oların telefonlarının başqaları tərəfindən dinlənə bilər. Vaxtımız çox azdır indi mənə qulaq as, dediklərimi hazırla iki saatdan mən evdən çıxaçam gizlin arxa qapıdan. Evə yaxınlaşma, mən sənə gələcəm dayandığın yerə. Evində izləndiyini dedi rəyis, tapşırdı ki məni gedəcəyim yerə sən yerləşdirəcəksən. Sonra səhər açıldıqdan sonra evə gələrək məlumatlandıracaqsan hər şeyin hazır olduğunu. Analdınmı məni? Sərdarda izlənilir, onada zəng və ya mesaj filan yollamırsan bu iş bitincə. Biraz qulaq asıb — Tahirə: tamam o zaman iki saatdan görüşərik, telefonu söndürüb dərindən nəfəs aldı. Tahiri aldada bildiyinə görə sevindi, öz — özünə: bağışla yoldaş rəyis sizi ölümə göndərə bilmərəm. Siz hələ nəvələrinizlə oynayacaqsınız, oğlunuz -umudunuz var. Yastığının altında saxladığı rəsimləri götürüb baxaraq, bilirəm görürsünüz olanları, sizdə anasınız məni anlayarsınız, analar qızlarını daha yaxşı anlayırlar. Əriniz burda oğlunuza lazımdır, bəlkə bundan sonra oğlunuzu tərbiyələndirə bilər, gülümsədi. Şəkilə baxıb öz anasının rəsmi ilə yanaşı tutaraq — olara: bütün dünyada analar eynidilər, qurban olaram mən sizə. Rəsimləri öpüb öz — anasına: bağışla ana özün görürsən bunu etməyə məcburam. Mən səni çox istəyirəm bilirsən, qızma mənə tamammı? rəsimi öpüb bağrına sıxdı.

Ramiz yata bilmirdi yerində dönə — çevrilə qalmışdı, ürəyində qəribə bir narahatçılıq vardı. Yerindən qalxıb işığı yandırıb saata baxdı, saat 5:00 olurdu. Qalxıb otaqdan çıxıb mətbəxtdə gəldi, bir bakal su içdib əyləşdi öz — özünə: anamamı bir şey olmuş? niyə mən bu qədər narahatam axı? qalxıb otağına qayıtdı, telefonunu götürüb baxdı. Öz — özünə: Aylında yatır yəqin indi zəng edib narahat etməyim, telefonu yerinə qoyub ofuldayıb yatağına uzandı. İnşallah hər şey yaxşıdır, gözünü yuma bilmədi narahatçılığından.

Sadiqdə yuxudan küçüyün ulayan səsinə oyandı, nə oldu buna? tez yerindən qalxıb gəlib küçüyə baxdı, kücük qorxmuş kimi görünürdü yazıq — yazıq ətrafa baxırdı. Sadiq gülümsəyərək, — küçüyə: dostum sən nədən qorxdun? gəl baxım kim qorxuzmuş səni, küçüyü qucağına aldı qucaqladı. Sən təklikdənmi qorxdun? gedək mənimlə yataq qorxma, küçüyü aparıb otağına getdi. Gətirib yatağına qoydu tumarladı -küçüyə: qorxma mənimlə yatacaqsan, küçük yenə zingildəməyə başladı. Sadiq yerində oturub — küçüyə: nə oldu sənə, bu nə səslərdi? qorxaq olma bu qədər, gəl dostum gəl. Qucağına aldı küçüyü, sığallayıb sakitləşdirdi. Küçük Sadiqə burnunu qısıb sakit dayansada, nədən isə narahat olduğu hiss olunurdu. Sadiq — küçüyə: xəstələndinmi sən? səhərə az qalıb həkimə aparacam səni, öpüdü küçüyün başından. Küçük Sadiqin qucağında zingiltili səslər çixararaq baxırdı, Sadiq küçüyü sığallayaraq sakitləşdirməyə çalışdı.

Aylın Tahirlə dağılmış — baxımsız qalmış bir tikinti yerinə gəldilər. Tahir çox yavaş danışırdı — Aylına: sən mənim başıma açdığın oyun nədir? Sərdar bilərsə partlayıcı haqda məni yaşatmaz, bilirsənmi? — Tahirə: dostunun məndən zəhləsi ketdiyini yaxşı bilirsən. Narahat olma bilməz, dostunun ölməsinimi istəyirsən sən? yada atasınınmı? Tahir yavaş səslə — Aylına: Allah qorusun istəmirəm heç kimin ölməsini. Aylın -Tahirə: o zaman danışmadan qur cihazları hər tərəfə. Elə et ki lazım olsa burdan bir nəfərdə sağ çıxmasın. Tahir şüphəli baxışlarla baxaraq — Alına: bu son variantımızdır Allah etməsin, səni görərlərsə istifadə edəcəksən bunu danışdıq səninlə dostum. Tahirin özünə dostum deməsindən Aylının xoşu gəldi, yazıq — yazıq çarəsiz baxan -Tahirə: söz verdim dostum narahat olma, gərək olmayacağına məndə inanıram. Aylın gülümsəyərək, — Tahirə: mənə bir şey olmaz qorxma, əğər dediyimiz son variantımıza ehtiyac olarsa, mən sübüt olaraq vidyo çəkəcəm və özüm çıxdıqdan sonra partladacam. Tahir- Aylına: burdan necə çıxacaqsan ki? -Tahirə: hər tərəf dağılmış görürsən, bir tərəfdən yol tapıb çıxaram. Məni bir aydı buna demi hazırlaşdırırdı dostun yerə çırparaq? Tahiirin baxdığını görüb, tamam zarafat edirəm. Aylın — Tahirə: dostum hava işıqlanacaq birazdan cəld ol, Tahir gətirdiyi partlayış cihazını aparıb getdi.

Aylın ətafa baxdıb gizlənəcək yer axtardı, Tahir cihazları quraşdırırdı. Aylında bir yer tapdı özünə gizlənməyə, öz — özünə: burası mənə görədir, dağılmız daş qırığlarını yığırdı gətirib anbara. Tahirdə gəldi cihazları yerləşdirib — Aylına: hər şeyi cəld etməliyik dostum. Bura o şərəfsizlər gəlmədən öncə qorumalarını göndərəcəklər, buranın hər yerini baxışdan keçirəcəklər və sonra olara xəbər verəcəklər. Əmin olmadan gəlməzlər bura o şərəfsizlər, səni görsələr həm planımızda batar, həmdə öldürəllər səni və sonrasınıda bilirsəndə?

Aylın -Tahirə: planımızın batmaması üçündə rəyisə bu haqda, burda hər şeyin hazır olduğundan sora evinə gedib deyəcəksən. Bizdə gecədən buna görə demi əlləşirik burda dostum? Tahir öz — özünə: mənə niyə öncədən bildirmədi axı? mən onun yanında idim bütün günü işdən ayrılana kimi. Aylın — Tahirə: plan nəyə deyillər? bəzi şeylərdə dəyişiklik ola bilir, məndən yaxşı bilirsən. Sən burda mənimlə şüphə dolu söhbət edincə get qalanlarıda qur, birdə gözdən keçir hər şey düzdürmü. Əgər mənə inanmırsansa götür özün zəng et rəyisə soruş. Tahir çox çətində olsa Aylına inandı, çantadan başqa partlayıcı cihazları götürüb getdi. Aylın dərindən nəfəs alıb Tahirin ardınca, səndə məni bir gün bağışlayarsan dostum, yalan danışmaq zorunda qaldım.

Sərdar saat 6 — da oyandı, qalxıb getdi vannaya, Aylının getdiyindən xəbərsiz idilər. Geçə atasıla dartışmışdılar və sonunda planın bu dəfə baş tutmayacağına qərar vermişdilər. Atasıda gecə yata bilmədiyindən qalxmamışdı hələ yerindən. Sərdar yuyunub gəldi, divanda oturub qolundakı saatına baxdı. Öz — özünə: atamın planı baş tutmadı deyə incimiş məndən, yoxsa çoxdan oyanardı. Yat ata yatmağın yaxşıdı mənimlə davalaşmağındansa, həmdə bu gün bazardı dincəlmiş olarsan. O alçağı isə başqa yolla mən ələ keçirəcəm, söz verirəm sən heç ürəyini sıxma. İndiyə qədər sən deyəni etdim, artıq özüm quracam planı sənsiz, qalxıb getdi mətbəxtdə qəhvə hazırlamağa.

Hər şey yerində idi, Tahir cihazları partladacaq pultunü verib — Aylına: bax bura basdığında hammısı birdən göyə sovrulaçaq. Ətrafa baxıb — Aylına: buda səninlə əlaqə yaradacağımız mikrafondur, Aylının üstünə yerləşdirdi. Basdığında səsini duyacağıq, basmasan səsin gəlməz anladınmı? Aylın Tahirin dediklərinə diqqətlə qulaq asırdı. Tahirin üzündən necə həyəcanlı olduğu anlaşılırdı. Tahir — Aylına: burda partlayış anı qalsan nələr olacağını bilirsən, sənə yetişməmizçün ən azı 10 dəqiqə filan lazımdır. Biz çox kənarda dayanacağıq, oların bizidə görməmələri lazımdır. Sən bizə buranın və özün haqda məlumatını verəcəksən. Cox aşağı səslə, pıçıldayaraq anladınmı? — Tahirə: anladım dostum bu haqda dostun öyrədib məni, get artıq vaxtdır. Aylın -Tahirə: Tahir, Tahir baxıdı — Aylına: buyur Aylın xanım. Aylın gülümsəyərək, -Tahirə: burax xanımı filan, hər şeyçün cox sağol sən yaxşı dostsan. Sərdarı heç vaxtdı tək qoyma, — Aylına: elə danışırsan bir daha görüşməyəcəyik kimi. Səndə gərçəkdən mərd qızsanmış halal osun sənə bizə kömək edirsən. Aylın Tahirin boynunu qucaqladı, bir anlıq Tahir baxa qaldı, öz — özünə gülümsədi Aylının sadəliyinə və saf ürəyinin olmasına. Özüdə qucaqlayıb bağrına basaraq — Aylına: biz axşama görüşəcəyik, danışdıqmı? dostuna söz verdin unutma. Aylın Tahirin baynunu buraxıb gülümsəyərək, — Tahirə: danışdıq dostum, geci — tezi görüşəcəyik söz. Tahir ətrafa göz gəzdirib saatına baxdı, saat 7 — ə işləyidi, mənim burdan çox ehtiyatlı çıxmamğım lazımdır. Gedirəm rəyisə bildirim hər şeyin hazır olduğunu, olar axşama gələcəklərsə gözətçiləri az vaxtdan burda olacaqlar, yerindən çıxma. Aylın keçib yerində əyləşdi daşların ardında. Tahir Aylının oturduğu yerə birdə baxdı qıraqdan, — Aylına: görsənmirsən, silahın üstündədir demi? Aylın tapancanı göstərib işarə etdi ki, get artıq. Tahir gedincə — Aylına: bax əlindəkiyə ehtiyatlı ol, burdan özün çıxmamış basmaq yoxdur, -Tahirə: get artıq. Tahir boş çantanı götürüb getdi, Aylın dərindən nəfəs alıb öz — özünə: çox şükür inandıra bildim bunuda. Telefonu çıxarıb Ramizə — Kamilə — Sadiqə — Nərgizə, mesaj göndərdərməkçün nə isə yazmağa başladı.

Ramizin telefonuna mesaj gəldi, telefonunu götürüb baxdı mesaj Aylınan idi. Açıb oxudu, birdənəm salam sabahın xeyir necəsən? axşam yuxumda səni gördüm, yaxşısanmı? birazdan həkimlərin müyanisindən keçəcəm telefonum sönülü olsa bağışla. Mənim tək bir varlığımsan sən bu həyatda, səni çox istəyirəm öpürəm. Ramiz geri cavab yazıb göndərdi — Aylına: doğum günün mübarək canım, səni çox istəyirəm məndə. Mesaj çatmadı Aylına, Ramiz öz — özünə: müayinəyəmi çağırdılar? telefonu yerinə qoyub gülümsəyərək, öz — özünə: vah — vah ordakı yazıq həkimlərin halına. Səni necə müayinə edirlər görəsən? gülümsəyib, baxdı.

Kamilədə, Nərgizədə, Sadiqədə, Şahnaz xanımada, mesaj gəlmişdi Aylından, hamıyada müayinədən keçəcəyini yazmışdı, geri cavab yazsalarda, kimsənin mesajı çatmadı Aylına.

Qapının zəngi basıldı, atasıda gəldi oyanıb divanda əyləşdi, Sərdara öz — özünə: kimdir səhər — səhər? qalxıb getdi qapıya. Gəlib qapını acdığında Tahir görüb, xeyirdimi qardaşım səhər — səhər? — Sərdara: atan evdədirmi? Sərdar hə evdədir. Tahir tez içəri getdi Sərdarı gözləmədən,

gəldi rəyisi əyləşmiş görüb həyəcanla baxdı. Sərdarda gəldi ardınca — Tahirə: qardaşım nə olub sənə? rəngin yenə qaçıb gecə yuxuda Aylınımı görmüsən? güldü. Tahrin çiyninə vurub keçib əyləşdi, Tahir baxa qalmışdı, heç Sərdarın rəyisin üzlərindən plan haqda məlumat olana oxşamırdı. Tahiri tər basdı öz — özünə: aman Allahım bircə düşündüyüm olmasın. Rəyis — Tahirə: sabahın xeyir oğlum, nədir o düşündüyün kimi olmayacaq? Tahir — rəyisə: mənə güvənmirsinizmi siz? rəyislə Sərdar Tahirə şaşqın baxışlarla baxdılar. Sərdar — Tahirə: nə olur səhər — səhər sənə? doğru düzgün anlatsana. Tahir — rəyisə: tapşırığınızı yerinə yetirdik Aylınla. Atası Sərdara baxdı təcüblə, rəyis -Tahirə: oğlum sən nədən danışırsan anlatacaqsanmı? Aylın gecədən plan qurduğumuz yerdədir, hər şey hazırdır bildirməyə gəldim. Sərdarla, atası ikisi birdən, nəə? sən nə danışırsan? rəyis ayağa qalxdı. Tahir çaş — baş baxa qaldı, — rəyisə: Aylın zəng edib sizin dinləndiyinizi və izləndiyinizi dedi. Mənim onu aparmağımı tapşırdığınızı dedi, Sərdar geri divana əyləşib — Tahirə: sən nə etdin qardaşım, başını tutdu əlləri ilə. Tahir — rəyisə: anlamadım mən, bu sizin əmriniz deyildimi? rəyis baxa qalmışdı Aylının etdiyindən şokda idi. Tahir anladı Aylının özünü aldatdığını öz — özünə: Aylın sən məni aldatdınmı? Sərdar Tahirə baxıb başını narazılıqla sirkələdi. Rəyis — Tahirə: nə etdin oğlum sən, necə mənə demədən başqasına inana bilərsən? Tahir qaldı baxa, çox üzüldü Aylının özünü aldatmasına. Tahir — rəyisə: siz dediyinizdə Aylına özünüzdən çox inanırsınız məcbur inandım, Tahir pis oldu bu duruma düşməsindən. Sərdar qalxıb Tahirə yaxınlaşdı. Qardaşım onu mən tanıyıram atam onu mələk bilsədə, mən bu yalanlarına görə onu sevmirdim. Rəyis — oğluna: tez ora lazımı qrupları yolla, hər kəs iş başına. Orda qızın həyatı təhlükədədir, sən burda onun kim olub — olmadığından danışırsan, — atasına: sən ki əvəldən bilirdin ora getdiyində qızının həyatı təhlükədə olacaq, indi bu nə həyəcanıdır? Sərdar tez gedib maşının açarını, silahını götürdü. Atasıda pencəyini telefonunu götürüb çıxmaq istədikdə Tahirin hələdə getmiyib dayandığını görüb, — Tahirə: oğlum özünə gəl artıq. Tahir — Sərdara: birdə bir problemimiz var. Sərdar pencəyini geyinərək -Tahirə: dünyada ən böyük problem Aylın adlanır qardaşım, anladıq. Tahir — Sərdara: mən o binaya partlayıcı cihazlar yerləşdirdim, pultuda Aylındadır.

Rəyis geri dönüb baxdı, Sərdar şaşqın baxışlarla baxdı Tahirə ki, bu qədərdə səhv olmaz qardaşım, rəyis inana bilmədi eşitdiyinə -Tahirə: nə etdin nə etdin? Tahir zorla cavab verdi. Aylın dedi ki siz tapşırmısınız ora cihazarı yerləşdirim, rəyis dizlərinə vurub — Tahirə: oğlum sən dəlisənmi? nə cihazı, nə pultu? biz birinci gündən vaz keçmişdik o plandan. Tahir başını tutub özünə baxan Sərdara baxdı, Sərdar tez Aylına zəng etməkçün telefonunu çıxardı, telefonun ekranında Aylından gələn mesaj vardı idi, açıb oxudu. Sizi aldatdığımçün məni bağışlayın, atanı üzmə özünədə yaxşı bax Sərdar bəy. Tahirə acıqlanmayın onun günahı yoxdur, birdə bunu deyim sizin mənədə borcunuz yoxdur, demişdim sənə borcumu neçə ödəyəcəyimi. Mənə bu həyatdan gərçəkdən heç bir şey gərək deyil, dediyim kimi anamın yanına getmək istəyirəm çox yoruldum. Sərdarın gözləri doldu bi ixtiyar, — atasına: evdən tək — tək çıxaçağıq ətrafdakıları şüphələndirmədən. Sərdarın gözlərinin yaşarması atasının gözündən qaçmadı — oğluna: o zaman siz Tahirlə öndən çıxın, mən biraz sonra çıxaçam. Tahirllə Sərdar çıxdılar evdən, atası divara söykənib öz — özünə: sən niyə belə edin qızım? kövrəldi.

Sadiqlə anası Aylının müalicə aldığı xəstəxanaya getməyə hazırlaşırdılar. Anası — Sadiqə: oğlum qızım şad olacaq, birinci təbrik edən biz olaçağıq, — anasına: bir həftə çox zor keçdi dostumü üçün. Anası gülümsəyərək, — Sadiqə: yaxşı ki küçüyünüz var, yoxsa Aylınsız darıxdğını kimin üstünə atardın? Sadiq dərindən nəfəs alaraq — küçüyünə: dostum Aylın başqa insandır. Kimsəyə bənzərliyi yoxdur, ona öncədən yaxşı davran ki sonra peşman olma. Anası oğlunun saçını qarışdırıb — Sadiqə: bu məsləhətlərindən birazınıda özünə saxlasaydın oğlum. Sadiq anasının sözünə gülümsəyib, — anasına: Aylına ən böyük hədiyyə olacaq bunu gördüyündə, küçüyü öpüb yerə buraxdı. Anası yaxınlaşıb başını oğlunun sinəsinə qoyub, — Sadiqə: mən bilirəm sənin ürəyini oğlum, sən deməyə çətinlik çəksəndə kövrək ürəyini oxumaq heçdə çətin deyil. Sadiq anasını sınəsinə sıxıb öpdü alnından, məni tək bir canım anam anlayır, birdə Aylın. Anası oğlunun sinəsindən öpüb oğluna baxıb gülümsədi, — anasına: yəni o da anlayır mənasında dedim. Sadiqin xasiyyəti belə idi anası yaxşı bilirdi, başını narazılıqla sirkələyib -Sadiqə: mən baxım əksik qalan şeylərimiz varmı, getdi.

Kamillə Ramizdə maşınla gedirdilər Aylının yanına xəstaxanaya, Kamil darıxırdı tez — tez saatına baxırdı, off çatmırıqmı? sıxıldım mən. Ramiz — Kamilə: döz uşaq deyilsən ki? istəyirsən saxlayım maşını hava al biraz, — Ramizə: yox gərək deyi. Heç belə sıxılmazdım nə oldu mənə? Ramiz maşını idarə edirdi. Bilmirəm məndə axşam elə olmuşdum, yata bilmirdim yuxumuda qarışdırdım, səhər Aylın mesaj atdığında rahat oldum. Kamil — Ramizə: elə bil ürəyim indi çıxacaq yerindən, elə çırpınır oyandığımdan. Ramiz telefonunda baxdı nə qədər yol qalıb deyə, — Kamilə: az qalıb dostum döz. Kamil ofuldayıb köynəyinin yaxasını dartıb yola baxdı. Ramiz dərindən nəfəs alıb, paçkadan siqaret götürüb alışdırıb çəkdi.

Sərdar Tahirlə Aylınla əlaqə yaradacaqları maşına gəldilər, maşının qapısını açıb əyləşdilər. Sərdar maşındakı başqa — oğlana: tez Aylınla əlaqə yarat. Oğlan Aylınla əlaqə yaradıb qulağına taxan cihazı Sərdara verdi, Sərdar tez götürüb taxdı qulaqlarına cihazı. Aylın məni eşidirsənmi? Aylın yavaş səslə — Sərdara: eşidirəm Sərdar bəy. Biraz yavaş danış yuxumu dağıtdın, Sərdar Aylının səsini eşidib biraz rahat oldu. Sərdar — Aylına: bu etdiklərinin cavabını mənə sonra tək — tək verəcəksən, sən ehtiyatla ordan çıx gəl indicə səni gəlib mən götürəcəm. Aylın — Sərdara: mənim qərarım qətidir Sərdar bəy, dostumla bu qədər hazırlıq etdikdən sonra planı pozmaqmı istəyirsən? — Aylına: qulaq as mənə plan pozulmayacaq, sadəcə başqa vaxt olacaq bu gün deyil. Aylın — Sərdara: başqa gün yoxdur mənimçün bu gün var, mən burda qalıram sizdə oralarda durun, gəldiklərini bildirin mənə. Sərdar əsəbi idi, ancaq yaxşıda bilirdi ki Aylına bağırsa hər dediyini əksinə edəcəkdi. Özünü toplayıb mülayim olmağa çalışdı — Aylına: bax canım qulaq as böyük sözü dinlə, dediyimi et anlaşdıqmı? — Sərdara: yox dedim. Sərdar yenə özünü saxlaya bilmədi, bağırdı! — Aylına: dedim çıx ordan gəlib götürürəm səni, bəlkədə oralarda biriləri vardır mən sənin həyatını təhlükəyə atmaq istəmirəm. İnan yoxsa bu dəqiqə səni ora gəlib, özünə baxan Tahirə oğlana gözü sataşdı, sözünün ardını demədi. Aylın — Sərdara: mən artıq məşqimi bitirdim Sərdar bəy səninlə, mənimlə yüksək səslə danışma anladınmı? sən heç danışma başqası əlaqə saxlasın mənimlə. Əgər bura bir nəfər yaxınlaşarsa məni götürmək adıyla, cihazın pultu əlimdə hazırdır, bilirsən basaram gözümü qırpmadan göyə sovuraram buranı. Sərdar Aylını saktdəşdirməyə çalışdı — Aylına: anladım tamam sakit ol, bir dəqiqəlik dayanıb gözlərini yumub düşündü. Sərdar — Aylına: anlaşdıq dediyin kimi olsun qal orda, ancaq səninlə mən əlaqə saxlayacam anlaşdıqmı? dediklərimi edəcəksən. İş hələ bitmədi Aylın xanım, o üzdən dediklərimi etməyə məcbursan, Aylın yavaş səslə — Sərdara: bax belə axıllı olsan anlaşarıq.

Rəyis gəldi maşına əyləşdi oğluna baxdı, Sərdar qulağından cihazı çıxarıb verdi atasına, atası cihazı alıb taxdı qulağına — Aylına: qızım məni eşidirsənmi? Aylın rəyisin səsini eşidib şad oldu. Eşidirəm yoldaş rəyis, bağışlayın sizə demədən gəldim bura. Axşam Sərdarla çox dartışdınız, sonunda anladım ki plan ləğv olunacaq, biz bu şansı əlimizdən qaçıra bilməzdik, elə deyilmi yoldaş rəyis? son qoyulmalı idı bu işə. Həmdə məndə o qədər vaxtdı hazırlaşdım dözdüm oğlunuzun bağır — çığırlarına gülümsədi. Rəyis -Aylına: sözüm yoxdur qızım sənə, mən səninlə qurur duyuram bunu bilməni istəyirəm, oğlumda nə qədər bağırıb — çığırsada sənin xətrini çox istəyir. Sənin həyatın bizə çox qiymətlidir, dediklərimizi edəcəksən və sadəcə səssiz olaraq gizlin qalıb çək oları yetər. Sübut əldə etdiyin an bildir, ora həmən yollanacağıq adamlarımızla. Nə olur — olsun qaldığın yerdən çıxma, tamammı qızım? — rəyisə: tamam yoldaş rəyis narahat olmayın, rəyisin gözləri yaşardı. Qulağından cihazı çıxarıb veri oğlana, maşından düşdü. Sərdar atasını kövrək görüb — atasına: nə oldu? — Sərdara: mən birdə yoxlayım hər şeyi, getdi. Sərdar əlini maşına vurub öz — özünə: Allah cəzamı verdi artıq, bunda ötəsi olarmı? tez maşına qalxıb əyləşdi. Sərdar — Tahirə: hər kəs gözünü dört açın, məni xəbardar edin hər dəqiqə. Tahir getdi maşından düşüb, qulağına cihazı taxaraq Aylınla əlaqə yaratdı, — yaxşısanmi? Aylın pıçıltılı səslə — Sərdara: bura iki nəfər silahlılar gəldilər, baxıllar hər yerə. Sərdar pərt oldu — oğlana: tez Tahiri çağır bura, oğlan Tahirlə əlaqə saxladı maşından gəl tez.

Sərdar təlaşlanmağa başladı — oğlana: niyə görmədilər bəs oları bizimkilər? oğlan çiyinlərini çəkdi. Tahir gəldi qapını açdı, Sərdar — Tahirə: adamlar getmişlər burunlarının ucandan xəbərləri yoxdu buların. Hara baxır olar orda? — Sərdara: hər kəs yerindədir, anlamadım bu necə ola bilər ki? Sərdar əsəbləşdi, — Tahirə: bilmirəm tapşır sonra gözlərini çıxarmayım oların. Tahir getdi əlqə açıq qalmışdı, Aylın yavaş səslə — Sərdara: Tahiri acılama. Sərdar Aylının səsini eşidib — Aylına: Tahirin hayındasanmı sən orda? Aylın yavaş səslə — Səradara: birisi mənə tərəf gəlir. Sərdar həyəcanlandı yavaş səslə — Aylına: silahını hazır tut qorxmadan, həyəcanlanmadan, lazım oldugunda vur gəbərt.

Aylın səssiz dayandı, Sərdar anladı kiadam yaxınındadır, Aylının bir kəlməsini duymaqçün gözləyirdi həyəcanla, o bir neçə dəqiqə ərzində üzünə təri axdı. Danışmağada qorxurdu ki, Aylının yerini biləllər. Aylın yavaş səslə — Sərdara: buları gəbərtsəm o birləri gəlməzlər, şükür görmədi. Sərdar elə bil nəfəsini tutub saxlamışdı, dərindən — dərindən nəfəs almağa başladı, şükür canım çox şükür. Sən yerində qal, üzünün tərini silib — Aylına: istəyirsənsə oranı əhatə edək, olarıda gəbərdək çıxaraq səni. Aylın əsəbləşdi — Sərdara: bəsdi yetər nə çıxarmaq? Sərdar Aylını sakitləşdirdi, tamam — tamam anladım çıxarmaq filan olmayacaq, sakit qal xayiş edirəm. Sərdar nə edəcəyin bilmirdi, oturduğu yerdə üzündən su kimi axırdı təri üzünə. Aylın üçün gəbər deyən Sərdar. indi özündən asılı olmayaraq elə həyəcan kecirirdi ki, özünün halından özünün xəbəri yox idi.

Sadiqlə anası xəstəxanaya çatdılar, Sadiq anasının əlindən tutub maşından düşməsinə yardım etdi. Şofer — Sadiqə: Sadiq bəy mən maşını uyğun bir yerdə saxlayım, gəlirəm. Sadiqlə anası xəstəxanaya getdilər, Şahnaz xanım çox şad id, i gülümsərək, — Sadiqə: qızıma syurpriz olacaq oğlum gəməyimiz.

Ramizlə Kamildə çatdılar, Ramiz maşını kənarda saxlayıb — Kamilə: çatdıq buradır. Kamiı tez maşından enib — Ramizə: sıxıldım vallah. Ramizdə maşından enib — Kamilə: dostum hazır gəlmişkən sənidə həkimə göstərək, nədir bu narahatlığın? — Ramizə: mənim narahatlığım ürəyimdəndir dostum bilirən sən, zarafatlaşaraq xəstaxanaya tərəf getdilər.

Günorta olurdu, Aylına Sərdar xəbər verdi hazır ol gəlirlər. Aylın yerindən ehtiyatla baxaraq — Sərdara: mən hazıram, bunlar axşam gəlməyəcəkdilərmi? tez gəlmələri dahada yaxşı oldu, gəlsinlər şərəfsizlər, burda ayaqlarımı hiss etmirəm artıq. Sərdar — Aylına: ehtiyatlı ol danışdığımız kimi çəkdikdən sonrada qal yerində. Aylın yavaş səslə — Sərdara: tamam, onsuzda ayaqlarımı hiss etmirəm, çətin harasa gedim. Binaya maşınlar, minibüslər daxil oldular, maşınlardan adamlar töklüşdülər ətrafa baxıb maşının arxa qapısını açdılar, 60 — 65 yaş ortalarında bir kişi endi, ətrafını silahlı adamları sardılar. Başqa maşından düşüb gələn 50 yaş arasında olardı, gəlib görüşdülər bir — biri ilə, Aylın gizlincə oları çəkirdi kameraya. Biraz danışdıqdan sonra adamlar yüklü maşınları açdılar, bir maşında pul var idi, adamın birisi paçkanı götürüb baxdı, deyəsən yoxlayırdı saxdadır ya gərçəkdirmi, başıyla razılığını bildirdi. O birlərdə başqa maşından poketdə nə isə gətirdilər, pıçaqla cırıb dilinə varub baxdı, başıyla razılığını bildirərək nə isə dedi, danışıqları eşidilmirdi aydın.

Arxadan bir neçə maşınlarda gəlib dayandılar, qapılar açıldı maşınlardan töklüşdülər silahlarla, yaşlı adamın yanında dayandılar. Aylın yavaş səslə — Sərdara: burası qarışacaq deyəsən. Məncə atanın dediyi şərəfsizdir, əlavə adamlarıda gəldilər. Sərdar — Aylına: danışma sus, Aylın sakit çəkirdi, birdən aralarından bir nəfəri vurdular, silah səsinə Sərdar səksəndi oturduğu yerdə. Aylını səsləməyədə sanki çəkinirdi, birdən səsinə hay verməz deyə çox qorxurdu! — Aylına: yaxşısanmı? Aylın yavaş səslə — Sərdara: yaxşıyam, içlərindən birini vurdular. Yenə bir maşın gəldi, çatan kimi düşüb qapılarını açdılar, maşın silahla dolu idi. Aylın — Sərdara: bularla sizinkilər arasında çatışma olsa çox adam həyatını itirəcək, çox silahları var bunların əllərində. Hələ maşınlarda doludur silahla, — Aylına: sən yerində qal, beş dəqiqədən əmir edəcəyik hucuma keçəcəyik, anladınmı? Aylın Sərdarı çağırdı. Sərdar, Sərdar Aylının özünü belə çağırmasından qorxdu! heç vaxtı Aylın onu belə səsləməmişdi. Sərdarın canı titrədi — Aylına: eşidirəm canım, — Sərdara: mənim son istəyimi yerinə yetir, məni anamın yanında basdır, səndən tək bir xayişim budur. Buların öfdəsindən ancaq quraşdırılmış cihazlar gələr. Kiminsə anası — bacısı gözü yaşlı qalmasın artıq bunlar səbəb olub.

Sərdar Aylından qorxduğu sözü eşitdiyində şok oldu, tez özünü ələ alıb — Aylına: bax canım biz danışdıq sən söz verdin mənə. Aylın — Sərdara: yox söz vermədim, sadəcə anlaşdıq dedim müvəqqəti. Sərdarı həyəcan basdı, bir anda nə edəcəyini bilmədi, titrək səslə — Aylına: Aylın, canım bax dinlə məni. Sən oranı partlatsan sağ çıxmassan bunu bilirsən, etmə bunu ananın ruhunun xətrinə yalvarıram. Aylın yavaş səslə — Sərdara: bu gün mənim ata — anamsız birinci doğum günümdür ki tək qeyd edirəm. Mənimçün nə gözəl andır bil bilsən, az vaxtdan olara qovuşacam buranı şərəfsizlərlə qarışıq göyə sovuraraq, dostumun qurduğu cihazlarda fişəng əvəzi doğum günümün hədiyyəsi olsun. Sərdarın gözlərindən yaş süzüldü üzünə, zorla kövrək səslə — Aylına: Aylın məni qorxuzma! nə olar qurban olum dediyimi et indi gəlirik gözlə, Aylın gülümsəyərək, — Sərdara: özünə atana yaxşı bax. Mənim yerimi Tahir bilir, kamera yanımda olacaq, birdə Sərdar mən sizdən icazəsiz ananında rəsmini almışdım yanımda. Bu gün onun ruhununda şad olacağı gündür, mən gərçəkləri duymuşdum atanla danışdığınızda. Sənin anasız qalmana səbəbkar olan bu şərəfsizdir, bu dəfə ona qurtuluş yoxdur məndən, sizdə haqqınızı halal edin öpdüm, öz — özünə: canım anam gəlirəm yanınıza. Sərdar bağırdı! Aylın etməəə, bir anlıq dayandı baxdı ki, Aylının yenə özünü incitdiyini düşündü, öz — özünə: zarafat et canım söz incimərəm, acıqlanmayaçamda. Sərdar tez xəbər verdi — başqalarına: əməlyata başlayın, sözü ağzından bitməmiş ardıcıl güclü partlayış səsləri eşidildi, səsdən maşındakı cihazlarda sirkələndi. Sərdar oğlana baxdı həyəcanlı baxışlarla, öz — özünə: yox — yox sən bunu edə bilməssən. Tez maşından enib qaçdı başqa maşına əyləşib, getdi sürəətlə hadisə yerinə.

Rəyisdə başqa maşında idi, partlayış səsindən qalmışdı şok vəziyyətdə, Tahir maşını idarə edirdi Ayının olduğu yerə tərəf həyəcanla, binaya doğru tibbi yardım maşınları və polis maşınları gedirdilər. Yaxınlaşdıqca partlayış yerindən qalxan qara tüstü görsənirdi, hadisə yerinə çatdılar, hamı silahlarla töklüşdülər maşınlardan. Partlayış o qədər güclü olmuşdu ki, hər yer tüstü toz duman göyə sovrulmuşdu, daş qırıqları ətrafa səpilmişdi. Əmir verdilər içəri girdilər əllərində hazır silahlarla, binaya daxıl olduqlarında hər kəsin bir tərəfə cansız sərildiyini gördülər. Nəfəs zorla almaq olurdu, çətin görsənirdi içəridə hər şey. Rəyis əlində tapancayla gəldi içəri,

Sərdarda qoluyla ağzını — burnunu tutub girdi içəri, ətrafa baxdılar sağ qalan yox idi. Sərdar səslədi Tahiri bağıraraq! Tahirr, Tahirdə gəldi öskürə — öskürə. Sərdar — Tahirə: Aylın hardaydı? Tahir tələsik Aylının olduğu tərəfə qaçdı, ardınca Sərdarda qaçarq gəlib baxdı. Tahir — Sərdara: burdaydı, tez dağılmış daş qırıqlarını kənara atmağa başladı, Sərdar başqalarına bağırdı! bura gəlin, gəldilər. Sərdar özüdə Aylını axtarmaqçün daş qırıqlarını kənara ataraq, — olara: nə baxırsınız? axtarın qızı tez olun. Polislərdə tələsərək uçan dağılan şeyləri kənara atmağa başladılar. Hamı öskürə — öskürə dağılmış şeyləri kənara atırdılar, birdən birsi səsləndi, tapdım buradadır. Sərdar tez gəldi, Aylın idi gərçəkdəndə, yazığın üstünə toz zibil tokülmüşdü. Sərdar tez Aylını səslədi! Aylın canım, Aylın üzü aşağı qalmışdı, Sərdar tez çevirdi Aylını özünə tərəf qollarında tutdu, üzünü təmizlədi nəfəs ala bilsin deyə. Tahirdə gəlib yardım etdi, Ayının üstündən xırda daş qırıqlarını tozu qırağa təmizlədi. Aylının əlində kamera vardı, özünə sıxıb üstünə yatmışdı ki, zədələnməsin. Səradar — Aylına: canım, əlinə Aylının harasındansa axan qanı bulaşdı, qana baxdı həyəcanla yanındakılara bağırdı! həkim çağırın tez olun, həkimi çağırırdılar qacaraq gəldilər. Sərdar qucağında dizi üstə Aylınla qalmışdı, tez gəlib Aylın baxıb həkim bağıraraq — yanındakılara: tez təmiz havaya çıxarın, Aylını götürüb apardılar tələsərək dışarı.

Sərdar keyləşib qalmışdı dizləri üstə yerində, kameranı Tahir götürmüşdü. Aylının əlindən düşüb yerdə qalmış rəsimlərdə var idı, Sərdar rəsimləri götürüb üz tərəflərini çevirib baxdı, birisi öz anasının rəsimi idi. Sərdar kövrək səslə rəsimə baxıb, ana deyə çağırdığında atası oğlunun səsinə dönüb baxdı həyəcanlı baxışlarla! Sərdar ayağa qalxmağa çalışdı, az qaldı yıxılsın. Tahir tez tutdu Sərdarın qolundan, Sərdar özündən ketmək üzərə idi havasızlıqdan. Atasıda gəldi, Sərdarın qollarını Tahirlə boyunlarına salaraq dışarı apardılar köməkli. Rəyislə Tahir oğlunu tibbi yardım maşının yanına çatdırıb, maşının açıq qapı yerində otuzdurdular, rəyis ürəyini tutub dayandı. Həkim gəlib Sərdarın gözlərinə işıq salıb baxaraq — rəyisə: tüstü udmuş qorxulu bir şeyi yoxdur, təmiz havada az vaxtda normal olacaq.

Aylını yerə uzadıb süni nəfəs verirdilər ağızları İlə, sinəsini masaj edərək yartım edirdilər, elektro şok cihazlarınıda gətirdilər, həkim götürüb — yanındakılara: çəkilin. Aylına tok verərək özünə gətirməyə çalışırdılar, hammının gözü Aylında idi. Aylına bir neçə dəfə tok verməyinə baxmayaraq, özünə gətirə bilmədilər. Həkim başını narazılıqla sirkələdi, rəyis ürəyini tutub yavaş səslə — Aylıana: qızım nə olar ölmə. Tahir başını ikki əli ilə tutub aşğı çöküb baxdı, həkimlər Aylından qırağa çəkildilər. Üzgün baxışlarla rəyisə tərəf baxdılar, gətirib Aylının üstünə örtük çəkdilər.

Sərdarın üzünə su vurdular biraz özünə gəldi atasına baxdı, atasının gözlərindən yaş gəlirdi, bir əli ilə ürəyinin üstən tutub maşına söykənib kiməsə baxa qalmışdı. Sərdar ayağa qalxıb, dönüb atasının baxdığı tərəfə baxdığında, yerdə üstü örtülü uzadılmış Aylını tanıdı, dərindən — dərindən nəfəs aldı. Başını ikki əlləri ilə tutub Aylına baxa qalmaş dostuna baxdı, çox ürək ağrıdıcı idi hər kəsin çarəsiz durumu. Sərdar Aylına tərəf addımlayıb, gəlib yanında dizi üstə çökdü. Əsən əlləriylə Aylının üzünü açıb baxdı, nəfəsi kəsilirdi həyəcandan, gözlərinin yaşı Aylının üzünə damcılayırdı. Aylını qucaqlayıb qollarına aldı, özünə sıxıb — Aylına: mən öl deməmiş ölmək yoxdur eşidirsən? bağırdı! Aylının üstündən örtüyü kənara atıb öz — özünə: ölmədin sən, ölmədin. Aylına sünü nəfəs verərək, sinəsinə əllərini qoyub masaj etməyə başladı. Sərdarın bu halına hammı pis olmuşdu, burdakı hər bir hərbici bilirdi ki Aylın özlərinin həyatını qurtarmışdı, öz canını qurban verərək. Aylına hörmət əlaməti ilə başlarından papaqlarını çıxarıb üzgün baxışlarla baxdılar, binadan ölmüş meyitlərini çıxarırdılar şərəfsizlərin. Sərdar Aylının ürəyinin üstünə yumuruq vuraraq, bağırdı! aç gözlərini açç dedim. Dostunun bu halına baxa bilmirdi Tahi, r gözlərindən yaş süzülürdü üzünə, özü səbəbkar olmuşdu Aylının ölümünə, çətin vəziyyətdə qalmışdı ortalıqda. Sərdar Aylını vurmaqdan, masaj etməkdən, həyəcandan, halı qurtarırdı, alnını Aylının sinəsinə qoyub dayandı, dərindən — dərindən nəfəs aldı.

Gözləri yaşlı atasıda gəlib oğlunun yanında dizi üstə çökdüb Aylına baxdı. Atası gözlərinin yaşına hakim ola bilmirdi, bağışla qızım bağışla məni. Sərdar birdən yanında çökmüş — atasına: sən öldürdün onu, sən öldürdün, duyursanmı? atasının sinəsinə vurub ağlamağa başladı. Atası oğlunu bərk — bərk özünə sıxıb tutdu, Sərdar elə ağlayırdı ki, atasının Tahirin və ətrafdakıların ürəkləri göynəyirdi. Gəlib Aylının üstünü örtüb, apardılar maşına qoydular. Sərdara ayağa qalxıb mane olmaq istəsədə, yaxındakı polis dostları gəlib tuturaq qoymadılar. Tibbi yardım maşının qapılarını bağlayıb, Aylının ölmüş cansız bədənini həmişəlik aparıb getdilər. Sərdar polislərin əllərindən çıxa bilmədi, nə qədər bağırsada, ağlasada buraxmadılar, maşın uzaqlaşdıqdan sonra Sərdarı buraxıb kənara çəkildilər. Sərdarın başını atası sinəsinə sıxıb ağlayırdı. Sərdarda atasına qısılıb hönkürüb ağlayırdı bağıraraq, Tahir çox pis olmuşdu Ayının sözünə inandığına görə. Baxdıqca ürəyi sızlayırdı, Sərdarın Aylının ölümünə bu qədər üzüləcəyini heç axlına gətirməzdi, sanki Sərdarın canını alıb aparırdılar əlindən.

Xəstaxanada Ramiz gilnən Sadiq və anası rastlaşdılar. Kamil oları görüb — Ramizə: buların nə işləri var burda? Şahnaz xanım yaxınlaşdı — Ramizə: salam oğlum, Aylın haqda bizə məlumat vermillər. Çağırmıllar onu bura, yada bizi buraxmıllar ona, nələr olur burda? Ramiz gilədə gözləyin demişdilər. Sadiq anasından bir neçə metra arxada dayanmışdı, Kamil Sadiqə baxırdı kinli baxışlarla. Ramiz — Şahnaza: bizədə gözləyin dedilər, bu gün səhər Aylın mesaj yazmışdı müayinə edəcəklər deyə. Ancaq bu qədər vaxt çəkməz ki? Şahnaz — Ramizə: mənədə yazmışdı oğlum, hamısı bir — birinə baxdılar şüphəli baxışlarla.

Sadiq əsəbləşib gedib məlumat verənlərlə davalaşdı, niyə çağırmırsınız Aylını bura? hanı Aylın? olar — Sadiqə: bir dəqiqə cavan oğlan, dedik sizə məlumat verəcəklər. Sadiq — olara: bura xəstəxandırmı yoxsa hərbi çasdırmı? siz nələr qarışdırırsınız? bu vaxtdı arxadan səs eşidildi.

Bağışlayın, hamı dönüb baxdılar orta yaşlı bir kişi idi, Sadiqin dediyi gərçək olmuşdu sanki, hərbi geyimdə idi. Sadiq — kişiyə: hərbi dedik o dəqiqə peyda oldu, anasına baxdı, kişi görünür sözünü deməyə çətinlik çəkirdi. Həkimlərdə gəldilər, Kamil — Ramizə: nə olur doğurdanda burda? sanki bizə indicə saldıracaqlar. Şahnaz xanım yaxınlaşıb şüphəli baxışlarla baxaraq — kişiyə: qızıma bir şeymi olub, siz kimsiniz? Nədən susursunuz. Kişi çox çətinliklə — Şahnaza: Aylın bu xəstəxanada yatmadı heç bir saatda olsa, o başqa yerə işlə əlaqəli getmişdi, polislərə yardımçı olacaqdı gizli planda. Ramiz Kamilə baxıb, bu nə danışır? biz hər gün Aylınla danışırdıq, o burda müalicə olunurdu.

Sadiq yaxınlaşdı — kişiyə: nə demək itəyirsiniz siz? Şahnaz xanım qalmışdı baxa, qorxurdu bir kəlmə soruşmağada, duymağada. Kişi dərindən nəfəs alıb — bunlara: Aylın biraz qabağa dediyim gizlin planda iştirak etmiş, başqalarının həyatlarını qurtararaq özü qəhrəmancasına şəhid olmuş. Başınız sağ olsun çox üzgünük, Ramiz — Kamilə: bu Aylının bizə ad gününün hədiyyəsidirmi? bax dostum yəqin Şahnaz anasının gələcəyini nəzərə almayıb, bizi incitmək istəyib. Həkimlərin özünə yaxınlaşdıqlarını gördüyündə gərcək olduğunu anladı. Yazıq arvad özünü itirərək həyəcanlandı, qızım, yox yalandı, məni qızım tərk etməz, doğru deyil. Yazıq arvad elə hala düşdü ki bir sanyədə, özündən keçinərək yıxılacaqdı, tez həkimlər tutaraq yardım edib yerə uzandararaq iynə vurdular ki sakitləşsin. Ramiz dəli kimi öz — özünə güldü, bu bir zarafatdı elə deyilmi? Kamilə baxdı, Kamil baxa qalmışdı. Sadiqin bədəni əsdi, həkimlər tez gəlib tutub otzdurdular yerə yavaşca, Sadiq danışa bilmirdi, anasına iynə vurduqlarını görürdü. Kamil yavaş səslə öz — özünə: necə qıydın sən bizə? gözlərindən yaş süzüldü yanaqlarına. Ramiz başını tutub bağırdı! doğru deyil, ola bilməz yalandır. Aylınnnn hardasan? de zarafatdır, nə olar çıx yetər üzdün ürəyimizi. Rami ətrafa baxıb axtarmağa başladı, Aylın bu bir zarafatdı bilirəm. Bax ancaq xoş zarafat olmadı, çıx gəl hardasan, gəl canım, hər yerə nəzər salıb, gəlib kişinin qabağında dayandı.

kişinin gözlərinin yaşardığını görüb — kişiyə: de gərçək deyil. Kişiyə hucum çəkərək yaxasından yapışıb bağırdı! siz kimsiniz? planınız batsın özünüz qarışıq, hanı Aylın bağırırdı! var gücüy ilə. Ramzi tutub saxlamağa çalışırdı ətraflarına toplaşmış həkimlər. Kamil yıxılmamaqçün əlini yerə qoyub əyləşdi yerdən, öz — özünə: Allahım bu bir pis yuxu olsun, nə olar gerçək olmasın. Səs küydən artıq qulaqları heç kimin səsini eşitmirdi, ürəyi sıxıldı, köynəyinin yaxasını dartıb Ramizə baxdı. Son dəfə onun qollarından tutub saxlamağa çalışdıqlarını gördü. Oturduğu yerdə böyrü üstə yıxıldı yerə, başqa biriləri gəldilər Kamilə yardıma. Dəhşətli bir səhnə idi, Sadiq danışa bilmirdi, əlləri — ayaqları yığılırdı həyəcandan.

Aylını xəstəxanaya gətirdilər, Aylını yoxlayan həkim yanından keçərkən elə bil ürəyinə nə isə damdı, baxdı gətirilən ölü kimdir. Aylını xəstəxananın həkimlərinə təhvil verirdilər. Həkimi gəlib yanlarında dayanıb — gətirənlərə: yol qəzasındamı ölmüş? gətirənlər — həkimə: bu qız qəhrəmandır, şəhitdir. Binanı partlatmış canına qıymış, sayəsində çox polis işçilərini ölümdən qurtarmışlar, ən təhlükəli bandit dəstəsini zərərləşdirmiş tək başına. Çox təssüflər olsun özüdə həyatını itirdi yardım edə bilmədik. Həkim şüphə ilə yaxınlaşıb Aylının üzünü açıb baxdı. Aylının olduğunu görüb içini çəkərək pis oldu, — Aylına: off sonunda sən canınamı qıydın? yanındakılar — həkimə: sizə tanışdırmı doktor? həkim Aylının üzünü örtüb, heçnə demədən getdi.

Aylını apardılar meyit yaran otağa, qapılar açıb gətirib soyuq otağa qoydub gətirənlər çıxdılar ordan, biraz vaxtdan içəri qadın girdi. Təzə gətərilən meyitə baxaraq əllərinə əlçəklərini keçirdi, gəlib üzünü açıb baxdı, öz — özünə: çox cavanmış yazıq olmuş, Aylının əli yana düşdü. İçəri başqası girdi əlində kağızla — qadına: təzə gətirilənin öldüyü vaxt yazılıb burda, kağızları masanın üstünə qoyub Aylına yaxınlaşdı baxdı. Qadın o biri — qadına: cavanmış, Aylının üstünü tam açdı, toz çirkin idi paltarı üstü. Bu qıza nə olmuş? o biri qadın masaya qoyulmuş kağızları götürüb baxaraq, deyillər binanı partlatmış, çox təklükəli bandit dəstəsini zərələşdirmiş. Əkis halda çox polis həyatını itirə bilərmiş, kağızı masaya qoyub Aylının yanında — dayanana: başlayaqmı? yanında dayanmış Aylının yana düşmüş əlini üstünə qoydu. Aylına baxıb o biri — qadına: ayy yazıq özünə qıymış demək, Allah yerini cənnətlik etsin. Birdən Aylına şüphəli baxışlarla baxaraq o bir — qadına: kağıza baxsana neçə saat olar öldüyü? o biri cavab verdi 13: 45 yazılıb. Yanında dayanan tez əlidən əlcəyi çıxarıb Aylının qolunu tutdu, o biri təcüblə baxıb gülümsədi. Bir saat qabağa ölmüşü diriltməyəmi çalışırsan? Aylının biləyini tutan o birinə həyəcanla, bu istidir. Şüphə ilə bizada tutub, o — birinə: tez həkimi çağır sağdır ölməmiş sevindi, o birisi tez otaqdan çıxıb getdi qaçaraq. Qadın — Aylına: ölməmişsən sən gözəlim, sənin kimilərinə qıyarmı Allahım heç? tez içəri gəldilər həkimlə tibb bacısı. Həkim gəlib Aylının nəbzini tutub baxdı, hə ölməmiş tez cərrah otağına, qalanlarada xəbər verin gəlsinlər. Aylını tələsərək apardılar nasılkanı sürərək.

Hadisə yerində Sərdar hələdə atasına qısılıb qalmışdı, atasıda oğlunu qucaqlayıb tutmuşdu, Sərdar artıq ağlamırdı, ağlamaqdan halıda qalmamışdı. Şokdan özlərinə gələ bilmirdilər uçüdə, Tahirdə qıraqda dayanıb baxırdı dostunun bu halına yanırdı. Sözünü bitdiyi yer buna demişlər. Qaçaraq başqa polis oğlan gəldi — rəyisə: yoldaş rəyis sizə şad xəbərim var, rəyis oğlana cavab vermədi. Tahir onu sevincək görüb — oğlana: yeridirmi heç şad xəbərin? görmürsənmi burda olanları. Oğlan gülümsəyərək, — Tahirə: tamda yeridir, Tahir az qaldı ona pis söz desin, oğlan — olara: qız sağmış sizə xəbər verməmi xayiş etdilər, heç kim düz əməlli bir şey anlamadı. Tahir oğlana tərs — tərs baxdı, oğlan elə sevinirdi ki — olara: adını unutdum, dedilər bayaq buranı partladan qız sağdır ölməmiş. Morqda bilmişlər sağdır deyə, indi həkimlər həytını qurtarmağa çalışırlar. İnşallah dualarımızla qurtarılacaq o bir mələkdir, Tahir biraz baxıb — oğlana: sənin başına havamı gəlib? oğlan — Tahirə: deyirəm sağdır duymursanmı? oğlan o bir polis işçilərinədə bağıraraq yüksək səslə, eşidirsiz? bizimçün canını qurban verən qız sağmış ölməmiş. Polislər duyanlar sevindilər — oğlana: gərçəkdənmi? Allaha çox şükür olsun, hər kəs sevindi. Rəyis qulaqlarına inanmadı baxdı şaşqın baxışlarla, Tahir şad oldu — rəyisə: bu doğrudurmu? aman Allahıma çox şükürlər olsun.

Tahir — Sərdara: dostum eşidirsənmi? Aylın sağdır, Sərdarın halı yox idi. Atası oğlunun üzündən öpüb — Sərdara: ölmə dedin ölmədi, mənim qızım sağdır oğlum, duydunmu? elə sevindi ki, gözlərindən yaş gəldi. Təkraraladı rəyis, Aylın sağdır, qızım sağdır, çox şükürlər olsun Allahıma, Sərdar inanmadı duyduqlarına. Tahir gəlib qaldırdı yağa — Sərdara: gedək dostum gözümüzlə görək. Tahir — oğlana: maşını gətir tələs, oğlan tez gedib maşını gətirdi. Atasıyla Tahir Sərdarın qolundan tutub maşına otuzdurdular. Rəyis — Tahirə: mənə xəbər verin çatdıqda, gözləyirəm zəngini duydunmu? hünər edib mənə yalandır deməyin, məni eşitdinizmi? qızım sağdır deyin payınızı verməyim. Qapını örtüb aynadan — olara: mənim burda qalmam lazımdır, bir neçə saatdan məndə gələcəm gedin tələsin. Tahir — oğlana: bas qaza nə gözləyirsən? — rəyisə: inşallah yaxşı xəbər gözlə, oğlan maşının qazına basdı tez getdilər. Rəyis dərindən nəfəs alaraq öz — özünə: Allahım nə olur yalan xəbər olmasın. Yaxındakı polislər — rəyisə: yoldaş rəyis nə mərd qızıymış maşallah, dağ kimi sinə gəlmiş ölümədə. Rəyis — olara: dua edəyin Allahın köməkliyi ilə sağlamlığına qovuşsun, o olmasa indi burdan çoxumuz sağ çıxmazdıq. Hər kəs rəyirin dediyi ilə razılaşdılar, dua etdilər, Allahım yardımçısı olsun dedilər.

Həkimlər Aylının həyatını qurtarmağa çalışırdılar, çox qan itirdiyindən qan verirdilər. Həkimə yanındakılar tez — tez nəbzinin neçə ilə vurduğunu deyirdilər, c həkimlər əllərindən gələni etməyə çalışırdılar ki, Aylını itirməsinlər. Həkim — yanındakılara: bu qız öldüyü yerdən geri dirilmişsə demək ki hələ vaxtı deyilmiş, o biri həkim bu — həkimə: bu qədər insanın həyatını qurtarmış bir mələkdir, döz qızım döz, sən çox güclüsən.

Aylının xəbərindən hər kəsin halı pis olmuşdu, hamısına iynə vurub sakitləşdirmişdilər birazda olsa. Ramiz bir nöqtəyə gözlərini zilləyib baxırdı. Kamilın canı üşüyürdü qollarını sıxıb dayanmışdı, Sadiq anasının yanında idi. Anası çox pis olmuşdu, dayanmadan ağlayırdı qızm deyərək. Sadiqə vurulan iynənin təsirindən keyləşib qalmışdı, anasının əlindən tutub baxırdı sakitcə, az vaxtdan yanlarına Aylının ölmüş xəbərini deyən kişi gəldi. Ramiz nifrətlə baxaraq — kişiyə: qatillər, kişinin bulara nə isə demək istədiyini anlamışdılar, bütün olanlardan sonra sözünü deməyə çətinlik çəkirdi. Kişi — olara: sizə şad xəbərim var, möcüzə olmuş sanki Aylın ölməmiş, ölmüş bilib aparmışlar, ancaq sağ olduğunu anlamışlar morqda. Hammı bir — birilərinə baxdılar, Ramiz — Kamilə: Aylın ölməmiş dedi, duydunmu? Kamil səssiz qaldı.

Ramiz bir anda elə şad oldu ki, öz — özünə: canım mənim. Bilirdim məni tək qoymassan sən, mən bilirdim — bilirdim, bilirdim canım bilirdim. Sadiq anasını qucaqlayıb ağladı eşitdiyndə Aylının ölmədiiyini. Ramiz əlləri ilə başını tutaraq şadlığından ağladı, Kamil soyuq qanılıqla kişiyə yaxınlaşıb baxdı gözlərinin içinə, kişi anlamadı Kamilin nə edəçəyini. Kamil birdən kişiyə yumuruq vurdu, kişi yerə sərildi özünü saxlaya bilməyib. Kamil — kişiyə: alçaq camaatın hisləriyləmi oynuyursunuz? yerə yixılmış kişiyə bağırdı! şərəfsiz. Həkim gəldi kişini yerdən qaldırıb — ona: bir şeyiniz yoxdur ki? kişi yoxdur yaxşıyam. Kamil — Ramizə: gedək burdan, xəstəxananıza tüpürüm sizin, söydü həkimədə kişiyədə, tüpürüb getdi əsəblə. Ramiz Kamilin ardınca çıxmaq istiyirdi dayandı. Dönüb ağlayan Şahnaz xanımla Sadiqə baxdı. Oları orda qoyub getməyə bacaramadı, gəlib Sadiqi ayağa qaldırdı. Sadiq əsirdi — Sadiqə: yeriyə bilərsənmi maşına qədər? Sadiq anasına baxdı. Sadiq — Ramizə: hə mən bilərəm, ancaq anam çox halsızdır. Ramiz -Şahnaza: icazə versən oğlun səni maşına qədər çatdırsın, arvadı qucağına aldı. Ramiz -Sadiqə: anamızı mən apararam, səndə yavaş — yavaş gəl ardımca, Sadiq Ramizin buçür mərəfətli olmasına baxa qaldı. Ramiz ikinçi dəfə idi ki anası pis olarkən qucağında daşıyırdı öz anası kimi. Şahnaz xanım Ramizə yaşlı gözləriylə baxaraq, boynundan tutdu ağladı. Ramiz — Şahnaza: ağlama anam ağlama, mən o Aylının payını çatanda mütləq verəcəm dayansın. Sadiqdə yavaş addımlarla Ramizin ardınca çıxdı otaqdan.

Ramiz Şahnaz xanımı gətirib maşınına qoydu, şofer pərt — pərt baxırdı, bu nə haldı Şanaz xanım? nə oldu sizə? arvad halsız vəziyyətdə -Ramizə: oğlum bizim maşınla gedərəm mən, narahat olma. Ramiz — arvada: siz Aylına ana sayılırsınız, mənədə oğlum deyirsiniz, sizi bu halda tək qoya bilmərəm yanınızda olmalıyam içazənizlə, yanında əyləşdi. Kamil sükan arxasına əyləşdi, Sadiqdə anasının yanında əyləşdi şoferi yardım etdi qolundan tutub. Ramiz arvadın başını özünün sinəsinə sıxıb mehribanlıqla — arvada: anam siz biraz dincəlin çatana kimi. Şofer baxa qalmışdı, Ramiz — şoferə: ardımızca gəl səndə, şofer tez qaçdı maşına tərəf. Kamil əsəblə maşını işə salıb qaza basaraq getdilər.

Tahir Sərdarı gətirib xəstəxanaya gəlmişdi, Aylını əməliyyat edən otağın qarşısında dayanmışdılar. Sərdar inana bilmirdi Aylının sağ olduğuna. Divara söykənim dayanmışdı, halı olmasada ayaq üstə qalmağa çalışırdı, — Tahirə: içərdəki Aylın deyilsə? — Sərdara: Aylındır mən soruşdum, dəqiq özüdür. Sərdar dərindən nəfəs alıb titrədi, Tahir tez çağırdı yaxında olan — tibb bacısına: baxrsınızmı bura? tibb bacısı gəldi. Sərdar həyəcan keçirirdi, Sərdarı görüb — Tahirə: ardımca otağa gətirin, həkimə bildirim. Tahir Sərdarın qolundan tutub aparmaq istəyirdi, Sərdar getmədi — Tahirə: burax məni, lazım deyil mənə heç nə. Tahir bilirdi Sərdarın xasiyyətini — Sərdara: yaxşı anladım, gəl əyləş biraz özünə gəl. Sərdarı yaxındakı divanda otuzdurdu. Tibb bacısına işarə etdi ki, həkimi bura çağırsın, qız anladı getdi. Sərdar Aylınla keçirdiyi günləri xatırlayırdı pis olurdu, Aylınla dediyi sözlər qulaqlarında səslənirdi. Get gəbər mənə nə? onu incitdiyi anlarını xatırlayırdı, gözlərinin önündən hər şey keçirdi üzülürdü, çox peşman idi etdiklərinə. Əliylə başını tutub öz — özünə: dilim quruyaydı sənə o sözləri dediyim yerdə. Mən sənə ürəkdən demirdim canım, gözlərindən yaş süzüldü yanaqlarına, pıçıltılı səslə öz — özünə: bağışla məni. Tahir Sərdara baxdı anladı dostunun halından, ürəyi sıxıldı karidor tərəfə baxdı ki həkim harda qaldı. Tahir- Sərdara: keçdi hər şey yaxşı olacaq, bitdi dostum sakit ol.

Geçə olmuşdu, Ramiz gil hələ yol gəlirdilər maşınla. Ramizin sinəsinə başını qoyub Şahnaz xanım hələ ağlayırdı sakit — sakit. Ramiz Aylının az vaxtda bu insanın qarşısında hörməti İlə özünü qızı kimi sevdirə bilməsini düşündükcə qürur duyurdu. Kamil çox əsəbi fikirli — fikirli maşını idarə edirdi heçkimlə danışmırdı, Sadiq maşının yan şüşəsindən dışarı baxırdı. Bugünkü qarışıq şok hadisələr hammını qısa zamanda yormuşdu, hər kəs Aylın haqda beyinləridə bir şeylər düşünürdülər, danışmadan səssizcə.

Gecə saat 10:00 olurdu, Aylın çox qalmışdı əməliyyat otağında, rəyisdə gəlib çatmışdı xəstəxanaya, oğlunun yanında sakitcə oturmuşdu. Tahir divara söykənib dayanmışdı. Qapı açıldı əməliyyat otağından axır ki həkim çıxdı, çox yorğun görününrdü, yazıqlar saatlarca əməliyyat etmişdilər. Atasıyla Sərdar ayağa qalxdılar, Tahirdə divardan çəkilib dayandı baxdı həyəcanlı baxışlara. Həkimin pis xəbər verəcəyindən hammısı bir anlıq şok saniyələr keçirirdilər. Həkimdən Aylın haqda bir söz soruşmağa cürət etmirdilər. Həkim dərindən nəfəs alıb — olara: çox ağır bir əməliyyat keçdi yaralımız. Əməlyatımız, həkim dərindən nəfəs aldığında Sərdarın gözlərində qalan umudu məhv oldu, düşündü deyəcəkdi qurtara bilmədik başınız sağ olsun. Həkim — olara: uğurla bitdi çox şükürlər olsun, xəstəmizdə daxilən güclü birisi olduğuna görə, bizdə onun həyatını qurtara bildik, gözünüz aydın olsun. Rəyis oğlunu qucaqlayıb Allahıma şükürlər olsun, duydunmu oğlum həkim nə dedi? mənim qızımın daxilən güclü olduğuna heç bir dəfədə olsun şüphə etmədim. Rəyis gəlib həkimin əlini sıxaraq təşəkkür etdi, sizə minnətdaram doktor, sözlə ifadəsi yoxdur demək istədiklərimin, siz tək Aylının deyil, bizimdə həyatımızı qurtardınız. Həkim gülümsəyərək, — rəyisə: dünyanın işini bilmək olmaz sizin bizə, bizimdə sizə işimiz düşər bir gün yoldaş rəyis, kim bilir. Rəyis həkimin nə demək istədiyini anladı, — həkimə: həyatda hər şey qarşılıqlıdır doktor, bizə düşən tərəfini canla — başla həll edərik, heç şüphəniz olmasın. Həkim — rəyisə: bir daha gözünüz aydın icazənizlə, rəyis — həkimə: buyurun, təşəkkür edirəm bir daha, həkim getdi.

Tahirdə yaxınlaşıb Sərdarla qucaqlaşıb — Sərdara: yazıq Aylnın vay gününə, səndən gərcəkdən qurtarması qeyri mümkünmüş. Zarafatlaşaraq Sərdarı qucaqlayıb ayaqlarını yerdən üzdü, qaldırıb yerə qoydu. Sərdar — Tahirə: qardaşım sən heç özünü kənarlaşdırma Aylını qabağa verib, səninlədə işim bitmədi bilirsən. İkinizdə etdiklərinizin cəzasını çəkəcəksiniz. Tahir — rəyisə: ay daaa yenə düşdük işə, atasıda gəlib ikisinidə qucaqlayıb sıxdı özünə. Alnını olarıb başlarına dayayıb — olara: sizdə, Aylında, mənim canımsınız bunu heç zaman unutmayın. Rəyisin gözlərindən yaş süzüldü, göz yaşını göstərməməkçün ikisinində saçlarını qarışdırıb, getdi. Sərdar atasının göz yaşını görüb pis oldu Tahirə baxdı. Tahir rəyisin ardınca baxıb — Sərdara: atanın bu göz yaşları günorta axandan çox fərqli idi, hiss etdinmi? Sərdar dərindən nəfəs alıb Tahirə baxıb, başıyla hə deyə işarə etdi. Aylın neçə illərin heyifini almışdı hər kəsin əvəzindən etdiyi cürəətiylə. Şərəfsizi pulları — silahları — murdar əməlləri ilə qarışıq göyə sovurmuşdu, rəyis uzun illər axtardığı hüzuru tapmışdı.

Saat 12 ourdu, Ramiz gildə çatdılar xəstəxanaya, qaçaraq gəldilər Aylının otağının qarşısına. Tahir oturduğu yerdə yuxulamışdı, Sərdar oyaq idi, Ramiz gilin gəldiyini görüb ayağa qalxdı. Ramiz Sərdarı görüb təcüblə — Sərdara: sən nə edirsən burda? axıllarına belə gəlməzdi ki, Aylın olarla iş birliyinə razılaşmışdı. Bu qədər vaxda Sərdar hazırlaşdırmışdı öz evlərində Aylını. Şahnnaz xanım yaxınlşıb — Sərdara: oğlum bizədə qarışıq bir şeylər dedilər, vurulan iynənin təsirindən özümə gələ bilmirəm. Anlat nələr olur burda? dedilər qızım artıq əməliyyatdan çıxmış, doğrumu bütün bunlar? mənə gərçəkləri səndən başqa kimsə deməz əminəm. Sərdara bu söz elə təsir etdi ki, çox pis oldu baxdı çarəsiz baxışlarala arvada.

Tahir səsə oyandı, kim olduqlarını gördüyündə anladı, öz — özünə: aydaa indi başlayacaq əsil konsert, tez ayağa qalxaraq Sərdarın yanında gəlib dayandı. Sərdarın çətin vəziyyətdə qaldığını görüb Tahir — olara: mən anlata bilərəm sizə olanları. Əgər sakitliyə rəyaət edəcəyinizə söz verirsinizsə, burda səs etmək olmaz bilirsiniz. Aylın çox şükür əməliyyatdan çıxmış həyatı qurtarılmış, ancaq həkim hələ görüşməsinə izin vermir, sabahı gözləməli olacaqsınız. Şahnaz — Tahirə: duyduqlarımız gərçəkdirmi? qızım polislərə yardım edərkənmi yaralanıb? Üzməyin ürəyimi bir şey deyin. Tahir dərindən nəfəs alıb özünə diqqətlə baxaraq cavab gözləyən Ramizə, Sadiqə, Kamilə, baxdı. Duyduğunuz doğrudur xanım, Aylın bizimlə iş birliyinə razı olaraq çox təhlükəli birilərini zərərləşdirdi, bizi dinləmədən öz canına qıyaraq, Şahnaz duyduqlarından az qala özünü itirirdi, Sərdar tez tutdu qolundan. Şahnaz gözləri yaşlı Sərdara baxaraq yavaş səslə — Sərdara: necə qıydılar qızıma? Sərdarında gözləri yaşardı bi ixtiyar, yazıq qadına baxdıqca anlayırdı onu.

Kamil elə pis oldu ki, duyduqda Aylın belə işə gərçəkdən razı olmuşdu özlərini heç düşünmədən. Ramiz — Sərdara: səndə bu işin içindəydinmi? Sərdar Ramizə cavab vermədən, — Şahnaza: gəl əyləş xayiş edirəm. Sərdarın yardımı ilə Şahnaz geçib əyləşdi. Sərdar o tərəfə baxmadan — Ramizə: mən bu işin icinde deyil, üzgün baxışlarla Şahnaza baxaraq — Ramizə: mən işin başındaydım, bağışlayın. Şahnaz bunu duyduğunda, qarşıısında ayaq üstə dayanmış Sərdarın dizidən əlləri ilə tutdu. Alnını qılçına dayayaraq — Sərdara: nədən oğlum yenə mənim qızım? ağladı içini çəkərək hönkürüb. Sərdarın sanki qarşısında anası idi, ayağından əlləri ilə bərk — bərk yapışıb başını dizinə qoyaraq yalvarışlı sözlərlə göz yaşlarında boğulan. Sərdar — Şahnaza: sizdən üzür istəyirəm, mən çox peşmanam qızınızı bu işə hazırladığımçün. Gözlərindən bir — neçə damcı yaş axdı Şahnaz xanımın qollarına, artıq söz demədən yazıq qadın alnını qılçalarına dayayıb ağladı. Sərdarın şalvarını əllərinin içində sıxaraq hönkürərək elə ağlayırdı ki, erəkləri göynədirdi ağlaşı.

Sadiq gedib divara söykənib aşağı çökərək oturdu, Sərdarın dizlərini qucaqlayıb tutaraq hönkür — hönkür ağlayan anasına baxdı üzgün baxışlarla. Aylına qarşı hər kəsdə bi ixtiyar inciklik duyulurdu üzlərindən. Ramiz baxa qalmışdı, yaşarmış gözləri ilə Sərdara baxırdı nifrət dolu baxışlarla. Tahir hər kəsə altdan — altdan baxıb üzülürdü, Kamil — Tahirə: sən gəl qalanını bizə anlat dışarda. Tahir anladı rahat olmayacaqdı gərçəkləri olara anlatması, qarşıdan getdi, ardınca Kamilnən Ramizdə getdilər.

Tahir Ramizlə Kamili xəstəxananın həyətinə gətirdi. Ramiz — Tahirə: bura qədər gətirdin, anlat başdan nələr olur? Tahir dərindən nəfəs alıb — Ramizə: sonuna kimi məni sakit dinləyəcəksiniz danışdıqmı? Tahir olanları başdan anlatmağa başladı. Ramiz Tahir danışdıqca inana blmirdi duyduqlarına. Kamil nifrətli baxışlarla baxırdı ona, Tahir hər şeyi anlatdı olduğu kimi. Tahir — olara: sizə burda anlatdım ki, orda səs etməyəsiz deyə. Əgər vurub sakitləşmək istəyirsinizsə birinci məni vurun, mənə inanmırsınızsa qalanını Aylın oyandığında ondan soruşa bilərsiz. Bu işə pul qarşılığında razı olub borcu varmış anası gillərdən qalan, onu ödəməkçün razı olub, burda kimsə — kimsəyə zor etməyib. Ramizi kəssələr qan çıxmazdı, duyduqlarından şoka düşmüşüdü. Tahir — olra: Aylına bir şey olmayacaqdı əgər bizi dinləsəydi, sonunda mənidə aldatdı, bizim qurduğumuz plandan əlavə öz planını qurmuş, bilmədim bu onun planıdır. Ramiz biraz kənara gedib duyduqların şokundan çıxmağa çalışırdı. Kamil — Tahirə: demək sizin heç bir günahınız yoxdur eləmi? tək Aylındadır günah. Birdən Tahirin ağzından bir — neçə yumuruq vurub yıxdı. Tahir ağzının qanını əli ilə silib ayağa qalxdı, yerə tüpürdü qanı. Kamil — Tahirə: danışdıqların bir filim kimi idi, çox gözəl senaryo yazmısınız birlikdə bravo. Aylınada hər kəsi aldadaraq, gözümüzün içinə baxa — baxa bizədə oyun oynadı. Tahirə birdə yumuruq ilişdirdi, Ramiz gəlib ortalarına girdi — Kamilə: bəsdi dostum, bunların murdar qanına əlini bulama. Kamil — Ramizə: inana bilmirəm bu alçaqlara görə Aylın necə belə işə razı ola bildi? bizi heçmi düşünmədi? baxsana o qadının halına? nələr yaşadı öldüyünü duyduqda. Biz nələr yaşadıq? qardaşım bu bir borc üzündənmi oldu? inana bilmirəm bu qədər vaxtdı şəhərdə olmuş, biz isə bilməmişik. Doğurdan bravo Aylın sənə, lənət olsun hər şeyə lənət. Ramiz Kamli sakitləşdirməyə çalışsada alınmadı. Kamil əsəbləşib qolunu Ramizdən çəkib getdi. Ramiz -Tahirə: demək Aylın burda olub bu qədər vaxtdı, eləmi? Tahirə pis dəymişdi sonuncu yumuruq. Burnunun qanını silib -Ramizə: inanmırsınızsa dediyim kimi özündən soruşarsınız qalnını. Ramiz əlləri ilə boynunu ardından tutub öz — öünə: axx Aylın axx, nə etdin sən. Atam bildiyində nə deyəcəyik? Tahirə baxıb — Ramiz: gərçəkdən lənət olsun sizə tfu. Tahir tərəfə tüpürüb getdi əsəblə.

Rəyis əlində su şüşəsi ilə gəlib əyləşdi Şahnaz xanımın yanında, üzgüngündü çox üzündən yorğunluq axırdı. Tahir gəldi burnuna əl dəsmalını tutaraq, ardınçada Ramiz gəlib Sərdarın qarşısında dayandı. Nifrətlə gözlərinə baxıb — Sərdara: demək gərçəkdən sən olmusan Aylını hazırlayan? Sərdar Ramizində qarşısında xəcalətli idi. Sərdar — Ramizə: hə məndim hazırlayanı, Ramiz alnı ilə qəfil Sərdarın burnundan vurdub qanatdı burnunu. Sərdarı divara qıslayıb boğmağa başladı. Rəyislə Tahir tez gəlib Ramizi ayırdılar Sərdardan, rəyis — Ramizə: nə edirsən sən? sakit ol. Ramiz yavaş səslə — Sərdara: sənin ən sevdiyini xəstəxanalıq edəcəm alçaq. Rəyis Ramizi zorla sakitləşdirdi — Ramizə: sakit ol oğlum burası xəstəxanadır. Ramiz — rəyisə: mən sənin oğlun deyiləm bildinmi? rəyisdə anlayırdı Ramizin halından, Sərdar bağazını tutub öskürdü. Şahnaz ayağa qalxıb — Ramizə: oğlum nə edirsən? az qala boğmuşdun, biz qatil deyilik bizə yaramaş belə işlər, Sərdara baxdı yaşlı gözləri ilə. Ramiz ona tərəf dartınaraq — Sərdara: az belə etdim öldürəcəm səni, eşidirsənmi? öldürəcəm alçaq.

Bu an Şahnaz xanımın əri Kərim gəldi, çatıb arvadını qucaqlayıb tutdu. Şahnaz qısılıb ağlayaraq — ərinə: qızıma qıydılar Kərim qıydılar, əri çox üzgün idi. Rrəyisə Tahirə və Sərdara baxaraq — arvadına: söz verirəm etdiklərinin cəzasını çəkəcəklər tək — tək, əsəbi baxışlaral oları süzdü. Tahir əlindəki dəsmalı Sərdara uzatdı ki, burnunun qanını silsin. Sərdar götürmədi, əli ilə burnunun qanını silib ərinə qısılıb ağlayan Şahnaza baxdı üzgün baxışlarla. Sadiq ayağa qalxıb rəyisə yaxınlaşıb, biraz baxıb — rəyisə: üstündə silahın varmı? rəyis Sadiqin nə dediyini anlamağa çalışdı, — Sadiqə: mənim silahım hər zaman üstümdə olur. Sadiq nifrətlə baxaraq — rəyisə: sənin yerində olsam özümü vurardım çoxdan, belə alcaqcasına yaşayınça. Atasına sözün çox pis təsir etdiyini anladı Sərdar, — Sadiqə: sən niyə vurmadın bəs özünü? Aylın səndən ötrüdə canından olacaqdı az qala. Sadiq — Sərdara: mən bilməmişdim Aylının mənə görə oyun oynayacağını, həyatda şikəst qalmama razı olardım, bilərəkdən ona nə isə olmasına izin verməzdim. Məndən fərqli olaraq siz alçaqlar bilərək iş təklif etmisiniz qıza. Onu bilərəkdən ölümə göndərmisiniz, Allah cəzanızı versin sizin, qansızlar.

Ramizində ürəyindən oldu Sadiqin olara dediyi sözlər. Ramiz əsəblə — Sərdara: götüt rəyisinidə yanınca gözüm görməsin sizi burda, rədd olun gedin işiniz bitmişdir sizin. Sərdarın Ramizi vuracağını hiss etdi atası, işarə etdi ki sakit olsun. Sərdar anladı, özünü zor tutdu ki xəstəxanada davalaşmasınlar. Əslində deyilənlərdə haqlı olduqlarını Sərdar yaxşı anlayırdı, ançaq atasına elə dediklərinədə çox əsəbləşdi. Sərdar — Tahirə: çağır şövbədən gəlib bunu aparsınlar, — Ramizə: mən sənə orda öyrədərəm böyüklə necə davranmaq lazım olduğunu. Ramiz Sərdara hücum çəkmək istədikdə, rəyis Ramizi tutub saxladı. Rəyis — Ramizə: burda vurucağın birisi varsa o da mənəm məni vur, Aylına işi mən təklif etmişəm. Sərdar bildiyi gündən mənimlə çox davalaşdı olamaz deyə. Mən Aylını şovbədə gördüyümdə anladım ki, mərd qızdır güvənmək olar, mən sadəcə iş təklif etdim və Aylın qəbul etdi. İnanın belə olmasını istəməzdik, oğlumun günahı yoxdur gözləri yaşardı. Ramiz — rəyisə: vay mən sizin ektibarınıza … … söydü rəyisi, demək bu tip sənin oğlundur hə? ata oğul özünüz qorxub Aylını göndərmisiniz ölümə bilərək, əlbətdə sizin canınız candır. Başqalarının canı sizin uğrunuzda belə deyil. Rəyis acıqlandı — Ramizə: bəsdir suss, Aylının işə razılaşmağında sənin ananında böyük günahı var, bunu sən daha yaxşı bilirsən. Tək bizi günahlandırıb durma qarşımda, qızın dünyasını burnundan gətirmiş borcunuz var deyə anan, nə ilə ödəməliydi bu qız sizə olan borcunu? inan bizim işimiz olmasada başqa işə gedəcəkdi, heç şüphən olmasın.

Ramiz yumuruğunu sıxdı ki rəyisi vursun, Sərdar görüb bağırdı! — Ramizə: hünər etmə. Ramiz özünü zor saxladı, qarşısındakı atası yaşında adamı vurmamaqçün. Şahnaz gəlib Rmizi qırağa çəkib — Ramizə: oğlum sakit ol atan yaşında adama əl qaldırmaq olmaz, şükür qızım sağdır. Sərdar Ramizin gözlərinin içinə baxaraq, gedib Aylının əməlliyat edən qapının yanında divara söykənib dayandı. Atası — Sərdara: oğlum gəl mənimlə aşağı, — atasına: mən burda olacam sən get ata. Tahir — rəyisə: siz gedin biz burdayıq, kimsə artıq burda səs edərsə, aşağıda gözləyirlər şövbəyə aparacaqlar, Ramizə baxdı Tahir. Şahnaz gördü ki Ramiz olara görə şövbəyə aparılacaq, yaxınlaşıb qolundan tutub — Ramizə: gəl oğlum əyləş. Ramizi otuzdurdu zorla yanında, özü əyləşib küskün baxışlarla baxdı Sərdara. Sərdar xəcalətindən bilimirdi nə etsin Şahnaz xanım elə baxdığında. Atası dərindən nəfəs alıb — olara: məndə aşağıdayam, getdi. Tahir Sərdarın qoluna vurub keçib yanında dayandı, Sərdar arvadın üzünə baxa bilmirdi, baxışlarını qacıraraq kənara baxdı. Sadiq qılcalarını əli ilə ova — ova gəzirdi oyan — buyna, əridə gəlib arvadının yanında ayaq üstə dayanıb baxdı. Sadiqin oyan — buyana getməsinə diqqətlə baxırdı atası, oğlu təkrar xəstələnər deyə çox qorxurdu! narahat idi olanlardan.

Beləcə gecə yarıdan keçdiyində, Aylın komadan çıxıb özünə gəlmişdi, yanına heç kimi qoymurdular. Gözlərini açıb baxırdı hardadı deyə, həkim — Aylına: adınız nədir? Aylın halsız baxaraq — həkimə: tanış olmaqmı istəyirsiz? mən adımı unutsamda, sizi heç vaxtdı unutmaram. Həkim olduğunuzu bilirəm ağ xələtinizdən, buranı sevmədiyimi bilir Allahımda, ancaq zarafata salıb təkrar — təkrar göndəriri məni sizlərə, canımı almağı o qədərmi çətindir bilmirəm. Həkim gülümsəyib, — Aylına: demək ki hər şey qaydasındadır, yenidən xoş gəldiniz sevmədiyiniz dunya adlı evinizə, təkrar təbrik edirəm sizi ad gününüz münasibəti ilə. Aylın olanları xatırladı, yavaş səslə — həkimə: başımda çox pis səs var, — Aylına: siz ciddi yaralanmısınız qızım, ona görədir keçəcək. Sən güclü birisən hər şey yaxşı olacaq, çox duydum möcüzələr olur, ancaq sənin kimisini görməyə qismətim olmamışdı bu günə kimi həkimlik illərimdə. Aylın həkimin nə dediyini anlamadı, həkim gülümsəyərək, — Aylına: sizin kimi yaralını həyata qaytarmaq demək olar kı qeyri mümkündür. Tək biz deyil, bizimlə birlikdə səndə mücadilə etdin həyata dönmənçün, cox güclü insansan daxilən. Aylın yavaş səslə — həkimə: siz xəstənizi səhv salmışsınız yəqin ki, mən heç sevmirdim son zamanlar zalım həyatı, ikinci dəfə haqsız dünyaya gəlməyimə heç şad deyiləm. Həkim — Aylına: qismətdən kimsə qaca bilməz qızım. Həkim münasibətindən mülayim idi və çox yaxşı insana bənzəyirdi. Aylın zarafatla — həkimə: ikinci dünyaya gəldiyimdə tək bir şey dəyişərək möcüzə oldu gərçəkdən. Həkim Aylına baxdı nə deyəcək deyə, Aylın — həkimə: başqa vaxtlardan fərqli mən sizi sevdim bir həkimim olaraq, ancaq xəstəxana xaric. Həkim gülümsəyərək, — Aylına: çox sağ ol qızım, insanların gözəl sözləri bir — birilərinə bəzən məlhəm kimi gələ., Allah tezliklə sağlığına qovuşduracaq, özünü çox yormaq olmaz dincəl. Mən adamlarına xəbər verim səni soruşurlar dayanmadan. Aylın — həkimə: adamlar deyərkən? həkim çiyinlərini çəkib — Aylına: mən adlarını bilmirəm ki? gülümsəyərək, sən dinçəl, çıxdı otaqdan. Tibb bacısı Aylına qoşulmuş cihazı yoxladı, Aylın gözlərini yumdu çox halsz idi.

Həkim qapıdan çıxıb yaxınlaşaraq — Şahnaza: çox zarafatçıl qızınız var. Gülümsəyib, dərindən nəfəs alıb ətrafda dayanmış hər kəsə baxaraq, çox şükür ki yaddaşı axlı yerindədir, bildiyiniz kimi çox travmalar almış. Biz qorxurduq çidd bir şeylər ola bilərdi deyə, Ramiz — həkimə: nə olar mən görüm onu 1 dəqiqəlik. Həkim — Ramizə: qətiyyən olmaz, dözün birazda xayiş edirəm. Xəstəmiz dediyim kimi çox güclüdür, yaxın günlərə Allahın köməkliyi ilə dahada yaxşı olacaq, görərsiniz. Şahnaz uşaq kimi əllərini bir — birinə sıxıb tutaraq həkimə diqqətlə qulaq asırdı, sevincindən başqa söz soruşa bilmədi, ərinə baxdı yaşarmış gözləri ilə. Sadiqin yanında atası dayanmışdı, arvadına baxıb işarə etdi ki, hər şey yaxşı olacaq. Sadiq — astasına: özləri girib çıxırlar yanına, bizə niyə olmaz az vaxlıq? atası gülümsəyib, — Sadiqə: oğlum olar həkimdilər, olara olar. Sadiq narazı baxışlarla baxdı, həkim — olara: icazənizlə getdi. Tahir — Sərdara: onun sözü ilə razıyam, bizə nədən olmaz görməyə? — Tahirə: uşaqsanmı qardaşım səndə? olmaz deyillərsə olmaz demək. Tahir qaşlarını qaldırıb — Sərdara: mən daha çox istəyirəm Aylını görməyə. Sərdar çox yorulmuşdu, anlayırdı Tahir nəyə görə belə deyirdi. Aylın özünü aldatdığıüçün tez görüb danlamaq istəyirdi, ikisidə darıxırdılar Aylını görməkçün, ancaq gözləməkdən başqa çarələri yox idi.

Beləcə bir neçə günlər ötdü keçdi. Kamil o gedəni dönməmişdi xəstəxanaya. Aylından incimişdı otağında oturmuşdu kefsiz — kefsiz. Anası gəldi qapını döyüb, oğlum sənə nə olub? nə dinmirsən danışmırsan neçə gündür. Aylınada zəng çatmır, Ramizədə zəng edirəm telefonunu açmır, bu nə deməkdir? siz bir — birinizdənmi küsmüsünüz? nələr olur bir anlatsana mənə adam kimi. Kamil kinlə baxdı kənara, — anasına: Aylın xanımın mühüm işi varmış, onun artıq bizimlə keçirəcəyi vaxtı yoxdur bu qədər, anası heç bir şey anlamadı. Oğlum sən Aylınlamı dalaşmısan? nədir bu halın danışığın? Kamil əsəbləşib ayağa qalxdı — anasına: bir daha Aylının adını mənə deməyin, bağırdı. Əsəbləşib otaqdan qapını vuraraq çıxdı getdi, anası baxa qaldı ardınca öz — özünə: nə oldu durduq yerdə, nə etdi yzıq qız sənə? tez otaqdan çıxdı getdi oğlunun ardınca.

Ramizə zəng gəldi telefona baxmadan cavab verdi alo, Solmaz xala salam bağışlayın sizin zənglərinizə cavab verə bilmədim, biraz qulaq asıb, Solmaz xala çox üstünə getməyin. Dərindən nəfəs alıb — Solmaza: Aylın bizi aldatmış o üzdən incikdir Kamil Aylından, Ramiz telefonla danışaraq Sərdara tərəf baxdı tərs — tərs, sizə hər şeyi indi analtacam Somaz xala. Atamında xəbəri yoxdur olanlardan gizlin saxlamışıq, kənara gedib olanları anlatmağa başladı.

Tahir Ramizə baxıb — Sərdara: bunun bir dərsini verimi mən? — Thirə: tez deyilmi? sən bir həftədə gözlə ağzın — burnun tam sağalsın sonra verərəsən dərsini, adam nə desə haqlıdır. Atmada sənədə demişdim belə olacağını, indidə dərsini verməkdən danışırsan? biz həm suçlu, həmdə çox güclüyük eləmi? qardaşım adamın bibisi qızıdır burda canıyla uğraşan. Atasıda ürək xəstəliyindən əziyyət çəkir, dayısına bir şey olsa nə edəcəyik? vijdan əzabı çəkirəm mən hələdə, başdan dedim bu iş olmaz. Aylınada dedim dəfələrlə, atamada dedim eşitmədilər məni, dinləməməyi bir kənara + bizi aldadıb özündən planda qurdu gözümüzün içinə baxa — baxa,,axx Aylın axx, sənə görə söyüldümdə vuruldumda. Əsəblə — Tahərə: indidə sən günahsız yerdə Ramizi içəri soxmaq istəyirsən heyifini almaqçün, sən olardan başqa nə gözləyirdin? gəlib alnımızdan öpmələrinimi gözləyirdin? Tahir susdu. Sərdar — Tahirə: sən hələ şükür et dayısı yoxdur burda. Şahnaz xanımdan utandığımdan burda kilo verdim bu günlərdə, Tahir — Sərdara: kilo verərsəndə bir şey yemirsən neçə günlərdir. Sərdarın dediklərini Tahirin anlamaması Sərdarı çox yorurdu, əsbləşirdi keçib əyləşdi, Tahirdə gəlib əyləşdi yanında.

Axşam olurdu Solmazla, Nərgiz və atası gəldilər xəstəxanaya həyəcanla tələsərək, gəlib Ramizlə qucaqlaşıb görüşdülər hammısı şokdaydılar eşitdikləridən. Solmaz — Ramizə: oğlum bu necə ola bilər axı? axlım almır mənim, necə belə təhlükəli işə razı ola bilər Aylın? Ramizdə yorgundu, çiyinlərini çəkib — olara: Aylından söhbət edirik Solmaz xala. Biraz qabağada gördük onun öz canına nə qədər dəyər vermədiyini, başqalarıçün canından keçməyə hazırdır. Sərdara baxdı, mənim dəlim düşünmədən canını verir yadlarçün. Sərdara hər gün o qədər sözlər deyilirdi ki Aylın səbəb olub, çarəsiz hər deyiləni qəbul edirdi, çünki qarşılarında günahsız yerdə günahkar idi. Sərdarın bu işə əvəldən razı olmayaraq atasıyla və Aylınla dəfələrlə davalaşdığını artıq ispatlıya bilməzdi kimsənin qarşısında. Ramizlə ayaq üstə dayanıb soruşurdular ətraflı hər şeyi. Solmaz öz — özünə: of qızım nə etdin sən? Kamildə bitdi tükəndi neçə günlərdi otağına qapandı. Niyə bizə demədin vaxtında? Ramiz dərindən nəfəs alıb — Solmaza: bağışla Solmaz xala, axlımı itirmişəm neçə gündür özümdə deyiləm. Atama daha nə yalanlar deyəcəyimi bilmirəm hər zəng etdiyində, kimə nə deyib deməyəcəyimi şaşırıram. Demişəm Aylınlayıq yanında qalmışıq darıxır deyə, hər dəfə telefona çagır dediyində yüz yalan uydururam qalıram çətin vəziyyətdə. Solmaz ah çəkdi — Ramizə: ahh oğlum nələr çəkmisən sən burda tək başına. Olanları sən dediyində mən az qala dəli olacaaqdım, Allah bağışlamış qızımızı bizə. Gəl oğlum gedək biraz yemək ye sən, rəngində solmuş burda pərişan olmusan. Ramiz getmək istəməsədə, Solmazla əri əl çəkmədilər zorla apardılar.

Nərgiz getmədi gəlib Aylının yatdığı otağın yanında dayandı, gözlərinin yaşını silib əli ilə qapıya toxundu, üzünü qapıya dayayıb dayandı göz yaşları üzünə süzüldü. Sərdar Nərgizi görmüşdü əvvəl Aylın xəstəxanada yatdığında, bilirdi Kamilin bacısı olduğunu. Tahir Nərgizə baxıb — Sərdara: kimdir o qız? Aylının kimidir. Sərdar kefsiz halda — Tahirə: Aylının bacısı sayılır, yəni sənin ağzını — burnunu qanadan oğlanın Kamilin bacısıdır, o gələnlərdə valideyinləridirlər. Tahir gözünü çəkmədən baxırdı Nərgizə. Sərdar ayağa qalxıb yxınlaşıb — Nərgizə: Aylın yaxşıdır artıq ağlama, Nərgiz dönüb Sərdara baxdı yaş süzülən gözləri ilə, Nərgizdə bilirdi Sərdarın polis olduğunu. Aylından ifadə almağa dəfələrlə gəlmişdi, Ayın isə ifadə verməkdən boyun qaçırdığında yanında oturub gözləmişdi. Nərgiz — Sərdara: kim belə təhlükəli işə masum qızı göndərə bilər axı? ölə bilərdi yazıq deyildimi ona? Sərdar nə deyəcəyini bilmirdi. Nərgiz — Sərdara: haqsızlıqdır, yəqin yetimdir deyə bilərəkdən ölümə göndərmişlər. Sərdar əli ilə divardan tutub özünü zor tuturdu yıxılmamaqçün, gözləri qaraldı. Bir anlıq özünü pis hiss etdi, elə bil indicə ürəyi partlayacaqdı, bağırıb çığırıb sakitləşmək istədi, bacarmadı.

Tahir gəlib Sərdarın ardında dayandı, birdən yıxılardı dostunun halı — hal deyildi görürdü, Tahir üzülürdü dostunun bu durumuna. Tibb bacısı gəlib qapını açıb içəri girərkən Nərgiz — tibb bacısına: mənə olarmı Aylını görmək? tibb bacısı mülayimcə — Nərgizə: xəstəmiz çox ağır bir əməliyyatdan çıxdı. Həkimin ciddi tapşırığı var olmaz, Nərgiz — tibb bacısına: əğər bilirsinizsə qısada olsa məlumat verərdiniz mənə olanlar haqda, mən bacısıyam bilmək istəyirəm. Tibb bacısı — Nərgizə: öncə ölmüş deyə morqa aparılmışlar və orda bir saat sonra sağ olduğunu bilmşlər. Həkimlərin dediynə görə öncə hadisə yerində həyatını qurtarmağa çalışmışlar bacarmamışlar, xəstəmiz morqda olarkən möcüzə olmuş, yenidən həyata dönmüş. Artıq yaxşılaşır,

Sərdar olanları bir anlıq xatırladı dahada pis oldu, Nərgiz eşitdiklərində şoka düşdü. Tibb bacısı — Nərgizə: bildiyim bu qədərdir icazənizlə, qapını örtüb girdi içəri. Nərgiz pis oldu yıxılacaqdı, Sərdar olmayan halı ilə tez tutdu onu. Nərgiz özündən asılı olmadı, Sərdara qısılıb ağladı hönkürərək. Sərdar elə bir dərdə tuş gəlmişdi ki, ömründə bu çürə çətin günlər yaşamamışdı bəlkədə. Tahir qolundan tutaraq — Nərgizə: xanım keçin əyləşin, Nərgizi Sərdardan ayırıb gətirib otuzdurdu. Nərgiz ağlayırdı dayanmadan, Tahir Nərgizin pis olduğunu anlayırdı. Mən sizə su gətirim getdi tələsik. Nərgizin hıçqırıb ağalayan səsi Sərdarın ürəyini göynədirdi. Az vaxtda əlində bir bakal su ilə Tahir qayıtdı, yanında əyləşib — Nərgizə: alın biraz için. Nərgizin əlləri əsirdi Aylın haqda duyduqlarından. Tahir Nərgizin bakalı tuta bilməyəcəyini görüb — Nərgizə: mən yardım edim biraz su içirtdi. Nərgiz ağlayaraq qapıya tərəf baxıb — Aylına: nə etdin sən canım bacım, bizi heçmi düşünmədin? Tahir üzü qapıya tərəf divardan ikki əli ilə tutaraq dayanmış Sərdara baxıdı. Dostunun nələr çəkdiyini anlayırdı, Nərgizə cibində çıxarıb əl dəsmalını verdı ki, göz yaşını silsin. Nərgiz dəsmalı götürüb burnunu silib, ağladı yenə. Tahir Nərgizin dəsmalına göz yaşının əvəzinə burnunu silməsinə, zarafatla dodağını dişləyib baxdı. Nərgizin uşaq xasiyyətdə olduğunu anladı.

Sadiqi atası zorla evə gətirmişdi, — Sadiqə: oğlum get yuyun özünə gəl, neçə gündür ayaq üstəsən yenidən xəstələnəcəksən sən, Aylın sənin belə etdiyini görsə sənə acıqlanardı bilrsən. Sadiqində halı yox idi, İntizar gəlib — Sadiqə: can oğlum çox üzüldünüz, gəl mən sənə yardım edim. Sadiqin qolundan tutub apardı vanna otağına, Şahnaz — ərinə: of canım off, nə vaxt Aylını görəcəyik biz? əri dərinən nəfəs alıb — arvadına: yeni özünə gəldi qız, canım birazda dözək. Şahnaz — ərinə: mən şoferlə yemək götürüm xəstəxanaya, əri arvadına təcüblə baxıb, Aylına heçnə icazə yoxdur ki canım. Şahnaz üzücü baxışlarla baxaraq — ərinə: Ramiz orda tək başına yazıq pərişan olmuş ortalıqda. Yeməyədə getmədi, mən gedim onu yedirdim, əri bilirdi arvadı Ramizində xətrini çox isəyirdi Aylının qədər, anasınında onu qoyub getməsindən xəbərdardı. Yaxşı canım mən indi şoferə tapşıraram aparar səni, — ərinə: çox sağol canım anlayışına görə, əri gülümsəyərək, — arvadına: sənin o gözəl ürəyini anlalamamaqmı olar canım? şoferə tapşırmağa getdi. Şahnaz xanımda tez mətbəxtdə getdi.

Sadiq vanna otağına gəlib qapını örtdü, əynindən köynəyini çıxarıb kənara atdı, duşu açıb dayandı altında, gözlərini yumaraq Aylına etdiklərini xatırladı, yuxardan axan suyla göz yaşları qarışıb üzündən axıb tökülürdü. Səssiz — səssiz səsini içinə salaraq ağlayırdı, çox təssüflər olsun insan — insanın qədrini vaxtında qiymətləndirə bilmir, ürəyini qırır. Sonradan bütün gücümüzlə, axlımızla, buraxdığımız səhvləri düzəltməyə çalışsaqda, qırdığımız ürəklər yenidən yapşdırılan bir əşyaya bənzəyər.

Şahnaz xanım əlində yemək çantasıyla gəldi xəstəxanaya, çatıb qucaqlayıb bağrına basdı — Ramizə: gəl oğlum sənə yemək gətidim, bir tikə ye sonrada üstünü dəyişdir, dəyişəcəklərdə gətirdim sənə bura. Ramiz Şahanaz xanımın qayğıkeş insan olduğunu artıq anlamışdı — Şahnza: niyə zəhmət çəkirsiniz? neçə gündür mənim qədər sizdə yorğunsunuz buralarda. Evə gedin dincəlin biraz, mən burdayam narahat olmayın. Şahnaz — Ramizə: nə yorğunluğu oğlum? Aylın mənim qızmım sayılır artıq, Ramizi qolundan tutub oturdurdu gətirib. Çantanı açıb qabı cçxarıb açdı, hazırladığı yarpaq dolmasından götürüb Ramizi yedirməyə başladı, bax oğlum isti — isti çatdırdım ki soymadan yeyəsən. Ramizi uşaq kimi əlləri ilə yedizdirirdi, ye mənim yaraşıqlı oğlum, Ramiz Şahnaz xanımın bu isti — qanlı davranışından ayrıca güc alırdı. Çox dadlı olmuş əllərinə sağlıq anam, — Ramizə: nuş olsun oğlum, bax başqa yeməklərimdə var, gətirdiklərindən Ramizi uşaq kimi əlləriylə yedirməyə davam edirdi. Ramizə atasından zəng gəldi, çibindən telefonu çıxarıb baxdı zəng edən atası idi, atamdır görüntülü arayır, off mən nə deyəcəm indi ona? məni burda görməməsi lazımdır. Şahnaz xanım — Ramizə: çıx oğlum dışarda danış, bu xəstəxanada olduğunu görməsin, Ramiz tez getdi qaçaraq.

Şahnaz xanımın gözü kənarda sakit oturan Sərdara sataşdı, Sərdar çox üzgün idi. Aylını bura getirdikdən evədə getməmişdi heç, üzünüdə tiraş etməmişdi pərişan olmuşdu gözləməkdən. Şahnaz xanım xatırladı Sərdarın anası olmadığını, dərindən nəfəs alıb baxdı Sərdara, ayağa qalxıb yemək çantasını gətirib Sərdarın yanında əyləşdi. Sərdar xəcalətindən baxa bilmirdi Şahnaz xanımın üzünə, Şahnaz — Sərdara: səndə neçə gündür burdasan oğlum, bilirəm səndə çox xəcalət çəkirsən olanlardanƏ üzündən bəllidir mən sənə inandım. Sən Aylının o işə razı olmasının əleyhinə olsanda, biz tərəfdən acılandın, bizidə başa düş oğlum düz anla. Xəstəxanaya getdiyimizdə Aylının orda olmadığını dedilər, çox həyacan keçirdik. Anlamadıq nə olduğunu, düşündük Aylının doğum günüdür bəlkə bizə syurprizi vardır? sonra bizə gərçəkdən Aylının orda olmadığını dedilər. Aylını itirdiyimizi dediklərində, gözləri yaşardı yazığın sözünün ardını deyə bilmirdi. Sərdar baxada bilmirdi üzünə, yavaş səslə — Şahnaza: bağışlayın sizə bunları yaşatdığımızçün. İnanın duyduğum andan əleyhinə oldum ən başından Aylının iştirak etməsinə, ancaq nə etsəmdə Aylını döndərə bilmədim fikrindən, son günüdə atamıda hazırlanmış planı ləğv etməyə razı saldım. Aylında danışığımızın şahidi oldu, ancaq bizi aldadaraq gecə özü plan qurmuş və dostumu aldadaraq hadisə yerinə apartdırmış özünü. Mən onu ordan almağa gəlirəm dedim, yalvardımda yenə dinləmədi məni. Gəlsən yaxınlaşsan buranı prtladaram dedi, necə tərs xisiyyətli olduğunu bildiyimçün çarəsiz qaldım yerimdə. Mən sizin qarşınızda günahkaram, siz ona ana kimisiz bilirəm, əğər məni bağışlamasanız mən ömrüm boyu əzab çəkərəm, bir ananın ürəyini qırmaq çox böyük günahdır.

Sərdarın gözlərindən yaş axırdı danışdıqca, sizin üzünüzə baxa bilməməyimin əzabı bir ayrı acıtır ürəyimi, içəridə yatan Aylının əzabı isə bir ayrı öldürür məni. Şahnaz xanım Sərdarın dediklərinin gərçək olduğuna inanırdı, üzülürdü onunda əvəzinə. Mehribanlıqla — Sərdara: oğlum, Sərdarın üzündən tutub özünə tərəf çevrdi. Mən bilirəm sən bunların heç birisinin olmasını istəməzdin, Aylın gözünü qırpmadan mənimçündə canına qıymışdı. Sərdarın göz yaşlarını sildi əli ilə, məndə anayam anlayıram, səndən bir ana kimi incmirəm oğlum, o günü dediyim sözə görədə üzür istəyirəm səndən. Allah kimsəni cəzalandırmasın səndə xöşbəxt ol oğlum. Sərdar Şahnaz xanımın əlindən öpüb, alnını əlinə qoyaraq ağladı səssiz — səssiz. Şahnaz xanım mehribanlıqla saçlarını sığallayaraq — Sərdara: hər şey yaxşı olacaq oğlum.

Sərdarın saçlarının hec vatı ana sığalını görmədiyini bilirdi, çox üzüldü baxıb. Sərdar başını qaldırıb gözərinin yaşını silib, — Şahnaza: siz dünyanın ən gözəl anasısınız, oğlunuz çox şanslıdır. Şahnaz gülümsəyərək, — Sərdara: səndə mənim oğlum sayılırsan artıq, səni şövbədə gördüyüm gündən bildim çox qanacaqlı və hörmətçil evlatsan, ananın ərkən rəhmətə getməsini duyduğumda çox üzüldüm. Sərdar kövrələrək çox çətinliklə — Şahnaza: mənim anam mənə hamiləykən, atam anamı doğum evinə gətirdiyində, anamı maşından enərkən vurdurmuşlar atamı sındırmaqçün. Şahnaz əli ilə ağzını tutaraq ah çəkdi. Həkimlər mənim həyatımı qurtara bilsələrdə, anamın həyatını qurtara bilməmişlər, hər zaman deyirəm kəşki mən ölsədim anam yaşasaydı. Gözlərinin yaşını silib cəsarətini toplayaraq, sonunda Şahnaz xanımın üzünə baxa bildi. Yavaş səslə — Şahnaza: Aylın anamı məndən ərkən alanların başlarına binanı uçurdaraq məhv etdi şərəfsizləri.